Page:Konkani Viswakosh Vol1.pdf/788

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

वांगडा खातात. चडकरुन चेटणी निखटी खायनात. भाकरी, पाव, चपाती, पोळो, सान्नां,(हीट) हांकां लावन खातात.

                                                               -सुधा आमोणकार

चेटूक (यातुविधा)-जादूचे दोन अर्थ आसतात- १. जादूटोणा (चेटूक) म्हळ्यार अलौकिक वा गूढ शक्तीची खाशेली पात्रताय आशिल्लया मनशान ऐहिक हिताची प्राप्ती वा वायटाचें निवारण करपाच्या हेतान केल्ली साधना आनी ते साधनेचें कर्मकांड वा तंत्र.२. जादूचे खेळ- सामान्य लोकांक अज्ञात युक्तींनी, हातचलाखीन भुलोवन तरेकवार चमत्कार करुन दाखोवप. जादू शब्द यातु ह्या संस्कृत शब्दावयल्यान आयला. फर्सींतसून भारतीय भाशांत जादू हो शब्द आसा तसो आयलो. वेदकाळांत यातु म्हळ्यार जादू हो शब्द उच्च धर्माचे नदरेन आयोग्य मानिल्ल्या कर्मकांडाचो दर्शक मानिल्लो टोणा हो कन्नड भाशेंतलो शब्द आसून ताचो अर्थ फटोवप आसो जाता. यातुविधेक मायावेध अशी वैदिक काळांत प्रचलित आशिल्ली, अशें शतपथब्राह्मणांत म्हळां. यातुवेत्याक मायी वा मायाविद अशें म्हणटालें. जादूचो खेळ करता आसतना मायाविद धर्तरेचेर रावन आपूण अंधातरी मळबांत संचार करीत आसा, असो देखाव दाखयतालो अशें शारीरकभाष्यांत शंकराचार्यान म्हळां. ऋग्वेदांत म्हळां, की मायांच्या योगान इंद्र भोवरुपां धारण करता. मायादेव हो असुरांचो वेद आसूंक जाय, अशेंय एक मत आसा. अथर्ववेदांत म्हळां की मायी म्हळ्यार मायावे-ते घातक आसून तांची बाधा जांवची न्हय म्हूण एकसारकी प्राथना करची पडटा. यातुविधा, जादू-संस्था आनी धर्म हांचे भितर एकामेकांक वेगळी करपी विभाजक शीम प्रत्यक्षांत दाखोवप भोव कठीण. सहळ्या मुळाव्या अवस्थेंतल्यान समाजांत यातुविधा दिसून येता. भारत, चीन, ईजिप्त,सिरीया, काल्डिया, बॅबिलोनिया, इराण, अरबस्तान, ग्रीस, रोम, आर्विल्लो युगपुर्व युरोप ह्यो सगळ्यो पूर्विल्लयो संस्कृतायो आनी राश्ट्रां हांच्यांत यातुविधा प्रचलित आसून तांच्या धर्मांत ती भरसल्या.यातुविधेतल्यान कर्मकांडाचेर आनी तेविशींच्या पारलौकिक वा अलौकिक शक्तींचेर सगळ्या धर्मसंस्थान श्रध्दा प्रचलीत आसा. यातुवे-तो वा जादूगर हो दिव्य शक्ती वा व्क्ती हांच्यांतलो मध्यस्थ आसता. मुळावे अवस्थेंतूच कर्मकामडांत आनी गुंतागुंतीचे यातुविधेंत प्रविण आशिल्लो यातुवे-तो होच मंत्रिक, पुरोयत, वैज, भविश्यवादी आनी दैवज्ञ ह्या नात्यान कर्तव्यां करीत आसता. धातुविधेचें उद्दिश्ट एहिक आसता.देखीक-रिगपीडा, हुंवार, दुकळ, ह्या संकश्टांचें निवारण, गरज लागता तेन्ना पावस उडोवप, धान्य आनी जनावरां हांचे समृध्दीचे उपाय येवजप, भविश्यकाळांतले उदरगतीचीं आनी अरिश्टांचीं चिन्हां वळखप हीं ऐहीक प्रयोजनां जावन आसात. हीं प्रयोजनां अलौकिक शक्तीं वरवीं साध्य करता. अलौकिक शक्तीं भितर पिशाच, राक्षस, पितर, असुर, अप्सरा, गंधर्व, डाकिणी-शाकिणी, हडळ, डेव्हिल, सैतान ह्यो घातक शक्ती आसतात.मळबांले गिरे हे वांगडा खातात. चडकरुन चेटणी निखटी खायनात. भाकरी, पाव, चपाती, पोळो, सान्नां,(हीट) हांकां लावन खातात.

                                                               -सुधा आमोणकार

चेटूक (यातुविधा)-जादूचे दोन अर्थ आसतात- १. जादूटोणा (चेटूक) म्हळ्यार अलौकिक वा गूढ शक्तीची खाशेली पात्रताय आशिल्लया मनशान ऐहिक हिताची प्राप्ती वा वायटाचें निवारण करपाच्या हेतान केल्ली साधना आनी ते साधनेचें कर्मकांड वा तंत्र.२. जादूचे खेळ- सामान्य लोकांक अज्ञात युक्तींनी, हातचलाखीन भुलोवन तरेकवार चमत्कार करुन दाखोवप. जादू शब्द यातु ह्या संस्कृत शब्दावयल्यान आयला. फर्सींतसून भारतीय भाशांत जादू हो शब्द आसा तसो आयलो. वेदकाळांत यातु म्हळ्यार जादू हो शब्द उच्च धर्माचे नदरेन आयोग्य मानिल्ल्या कर्मकांडाचो दर्शक मानिल्लो टोणा हो कन्नड भाशेंतलो शब्द आसून ताचो अर्थ फटोवप आसो जाता. यातुविधेक मायावेध अशी वैदिक काळांत प्रचलित आशिल्ली, अशें शतपथब्राह्मणांत म्हळां. यातुवेत्याक मायी वा मायाविद अशें म्हणटालें. जादूचो खेळ करता आसतना मायाविद धर्तरेचेर रावन आपूण अंधातरी मळबांत संचार करीत आसा, असो देखाव दाखयतालो अशें शारीरकभाष्यांत शंकराचार्यान म्हळां. ऋग्वेदांत म्हळां, की मायांच्या योगान इंद्र भोवरुपां धारण करता. मायादेव हो असुरांचो वेद आसूंक जाय, अशेंय एक मत आसा. अथर्ववेदांत म्हळां की मायी म्हळ्यार मायावे-ते घातक आसून तांची बाधा जांवची न्हय म्हूण एकसारकी प्राथना करची पडटा. यातुविधा, जादू-संस्था आनी धर्म हांचे भितर एकामेकांक वेगळी करपी विभाजक शीम प्रत्यक्षांत दाखोवप भोव कठीण. सहळ्या मुळाव्या अवस्थेंतल्यान समाजांत यातुविधा दिसून येता. भारत, चीन, ईजिप्त,सिरीया, काल्डिया, बॅबिलोनिया, इराण, अरबस्तान, ग्रीस, रोम, आर्विल्लो युगपुर्व युरोप ह्यो सगळ्यो पूर्विल्लयो संस्कृतायो आनी राश्ट्रां हांच्यांत यातुविधा प्रचलित आसून तांच्या धर्मांत ती भरसल्या.यातुविधेतल्यान कर्मकांडाचेर आनी तेविशींच्या पारलौकिक वा अलौकिक शक्तींचेर सगळ्या धर्मसंस्थान श्रध्दा प्रचलीत आसा. यातुवे-तो वा जादूगर हो दिव्य शक्ती वा व्क्ती हांच्यांतलो मध्यस्थ आसता. मुळावे अवस्थेंतूच कर्मकामडांत आनी गुंतागुंतीचे यातुविधेंत प्रविण आशिल्लो यातुवे-तो होच मंत्रिक, पुरोयत, वैज, भविश्यवादी आनी दैवज्ञ ह्या नात्यान कर्तव्यां करीत आसता. धातुविधेचें उद्दिश्ट एहिक आसता.देखीक-रिगपीडा, हुंवार, दुकळ, ह्या संकश्टांचें निवारण, गरज लागता तेन्ना पावस उडोवप, धान्य आनी जनावरां हांचे समृध्दीचे उपाय येवजप, भविश्यकाळांतले उदरगतीचीं आनी अरिश्टांचीं चिन्हां वळखप हीं ऐहीक प्रयोजनां जावन आसात. हीं प्रयोजनां अलौकिक शक्तीं वरवीं साध्य करता. अलौकिक शक्तीं भितर पिशाच, राक्षस, पितर, असुर, अप्सरा, गंधर्व, डाकिणी-शाकिणी, हडळ, डेव्हिल, सैतान ह्यो घातक शक्ती आसतात.मळबांले गिरे हे