Page:Konkani Viswakosh Vol1.pdf/754

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

चिखलकालो-चितळ उपरांत हें प्रमाण दर वसा वाढयत वचून, १० वसाँच्या आनी ताचेवयल्या झाडांक १५०० ग्रॅम नत्र, १००० ग्रेम स्फुरद अानी १००० ग्रॅम पलाश इतलीं अन्नद्रव्यां दितात. उत्पन्न, पीकः चिकूची लागवड कलमापसून करीत जाल्यार, कलम सुरवातीच्या काळांत फळां लागलीीं जाल्यार झाडाची वाड सारको जायना. धा वसाँ पिरायेचे चिकूचे झाड २००० ते २,५०० फळां दिता. चिकूच्या झाडाक फुलां आयल्याउपरांत फळ तयार जावपाक ४-५ म्हयने लागतात. सादारणपणान वसतिल्यान दोन वेळा फळां लागतात. जानेवारी-फेब्रुवारी आनी मे-जून ह्या काळांत चडांत चड फळां लागतात. उपेगः चिकूच्या फळापसून, सुको मेवो, दूदपेढे, चॉकलेट तशेंब लायतात. कीड आनी रोगः चिकूच्या झाडाक रोग जावं कोड व्हडलीशी लागना. पूण सुरवातीच्या काळांत खोडकिडयाचो त्रास जाता. हे किडीची लागण जाल्यार खांदयो सुकता, केन्ना केन्नाय झाड मरपाची लेगीत शक्यताय आसता. हे किडीचेर उपाय म्हळ्यार पयली सुकिल्ली खांदी कापून उडयतात आनी मागीर एक टक्के बी. एच्. सी. ५०% हें मिश्रण करून पोर्तुगेजांनी लायिल्ली ५०० वसपियलीचीं झाडां अजून पळोवपाक विश्राम गांवकार चिखलकालोः (पळेयात कालो): चिखलीकर, : : R १९०८ विखली रामकृष्ण यमुना (जल्मः २ फेब्रुवारी १९०८, शिकप मराठी आनी पोर्तुगेजींतल्यान जालें. ‘नॅशनल कॉग्रेस गोंय' संघटनेचो तो वांगडी आसलो. पत्रकां वांटप, वण्टीपत्रकां लावप, गुपीत बसकांनी वांटो घेवप, वांगडी जावपाचे अर्ज छापप असलों कामां तो करताली. २० डिसेंबर १९४७ दिसा पोलिसांनी ताच्या भावासयत ताका कोंकणी विश्वकोश : १ ताचे नागरी हक्क काडून घेतले. भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केला. १८ जून १९८३ दिसा गोय सरकाराकडल्यान ताचो कीं. वि. सं. मं. चितळ: (कूळ- मृगकुल (cervidae); वर्ग-स्तनीवर्ग; गण- समखुरी; भरपूर तण आनी उपाट उदक आसा अशा भारतांतल्या चडशा रानांनी हें गोलपारा, कामरुप आनी दारंग जिल्ह्यांत चितळांचे जायते कळप दिसून चितळां सांपडटात. राजस्थानासारक्या रखरखीत वाळवंटांत चितळां ब्राझील आनी आर्जेटिना ह्या राश्ट्रांनी सांपडटात. ताचो रंग तिकतिकीत तांबसो वा मातयेकीराची आसता आनी ताच्या अांगार कांय कडेन धवे तिबे आसतात. तातूंत नर चड गाड रंगाचो पयली खांदी कपलाकडल्या आनी शिंगाच्या हेर भागाकडेन काटकोन वेगवेगळ्या वाठरांत वेगवेगळी असता. मध्य प्रदेश आनी दक्षिण मागीर नवीं शिंगा येतात. शिंगां गळून पडपावेळार नर आपली कळप कॅल्शियमच्या उणावाक लागून, दुयेसाक लागून वा जाण्टे पिरायेक लागून शिंगांची आकार कमी जाता. चितळां १२ ते १५ वसा जियेतात. कांय चितळां २० वसमेिरन जियेतात. दादल्या चितळाचे वजन सुमार ८५ किग्रॅ. आसता. चितळां सदांच धा ते तीस जाणांच्या कळपांतल्यान भोवतात. तातूंत दोन ते तीन दादल्या चितळांचो आस्पाव आसता. खूब खेपो १०० वा ताचेरपसूय चड धरलो. ताचो छापखानो मोडून बंद उडयलो. प्रादेशीक लश्करी

  • TTTTTTTY (Territorial Military Tribunal) or orja TFT

७३६ मादयो आनी पिलां आसतात. तों केन्नाच गांवांत येनात. तरी पूण एकाद्रथा गांवांतल्या शेताच्या पेिकांत रानदुकरांसारकेिल्या हेर रानवट तण ही चितळांची मुखेल खावड. हाडां घटमूट जावपाखातीर, शिंगांची फाव ती वाड जावपाखातीर, आवयच्या पोटांतल्या पिलांचे वसf७५, खंयच्याय तेंपार नर आनी मादी चितळ माजार येवं येता. मध्य प्रदेशांत प्रजोत्पादनाची काळ मे म्हयन्यांत तेंगशेर पावता. पूण उत्तर भारतांत ही काळ र्शियाच्या दिसांनी आसता अशे म्हण्टात. ह्या तांचे गर्भधारणेची काळ सात ते साडेसात म्हयने आसता. चड करून मादयेक एका वेळा एकूच पील जाता आनी तें व्हड जावन कळपावंगडा भॉवपाक लागमेरेन मादी ताची खूब जतनाय घेता. हेर जातीच्या हरणांकडेन तुळा केली जाल्यार चितळ हें जनावर चतुर