Page:Konkani Viswakosh Vol1.pdf/24

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

प्राथना, नमाज म्हणून घेतात, स्मशानयात्रा करून मडें पुरतात. तिसऱ्या दिसा सगळे सोयरे – इश्ट एक जावन कुराण वाचतात आनी थड्या कडेन वचून फुलां ओंपतात. धाव्या, विसाव्या आनी चाळीसाव्या दिसी ‘खाना ’तयार करून सोयऱ्यांक , इश्टांक आनी गरिबांक जेवण दितात. किरिस्तांवः मडयाक न्हाणयतात, काजळ घालतात, धवें कपडे घालून पेटयेंत दवरतात. दिसाची स्मशानयात्रा काडटात. उदेंतेक पांय जातले अशें तरेन मडें उताणें दवरून, मृतात्म्याक शांती मेळची अशी प्रातना करून मडें पुरतात. फुडें दर म्हयन्याक वा दर वर्सा मेल्ल्याच्या दिसा ‘मास’ करतात. माधव गोविंद भुस्कुटे संदर्भ1. नाडकर्णी , मंगेश कमलाकार; अन्त्येष्टि धिंस्तर;मुंबय इंदुप्रकाश स्टाम-प्रेस प्रकासन. 2.ऋग्वेद मंत्रसंहिता.

अंदमान आनी निकोबारः बंगालाच्या उपसागरांत आशिल्लो भारताचो केंद्रशासीत प्रदेश. विस्तारः उत्तर अक्षांश 6 45’ ते 13 45’ उदेंत रेखांश 12 15ट ते 94 13ट . ह्या प्रदेशातल्या अंदमान जुंव्याचें क्षेत्रफळ 6,340 चौ.किमी. आनी निकोबार जुंव्याचें क्षेत्रफळ 1,953 चौ.किमी. आसा. ह्या प्रदेशाची एकूण लोकसंख्या 1,88,254(1981). हाच्या उदेंते कडल्या दर्याक अंदमान दर्या म्हणटात. उत्तर, मध्य आनी दक्षिण अंदमान;बाराटांगा आनी रटलंड हे पांच जुंवे मेळून एक अंदमान जाला. हाचे दक्षिणेक धाकटें अंदमान आसा. ते भायर उदेंते कडलो रिची जुंव्याचो चोमो अशें ल्हान व्हड जुंवें एकठांय करून 257 जुंव्यांचें एक अंदमान जुंवो तयार जाता.10 30’ अक्षवृत्ताचे दक्षिणेक धाकट्या अंदमान जुंव्या सावन 96 किमी. अंतराचेर कारनिकोबार, तेरेसा, कामोर्ता, त्रिकंत, नानकवरी, काचाल, धाकलें निकोबार आनी व्हडलें निकोबार अशे 62 जुंवें मेळून निकोबार जुंवो तयार जाला. हे जुंवे ब्रह्मप्रदेशांतल्या नेग्राईश भुशिराचेदक्षिणेक 193 किमी. अंतराचेर आनी सुमात्रा जुंव्याच्या औचिनहेड तोंकाचे अस्तंतेक 146 किमी. अंतराचेर आसात. भारताचे राखणेचे नदरेन हीं थळां उपेगी आसात.

भूंयवर्णनः कार निकोबार आनी धाकलें अंदमान सोडल्यार हेर सगळो वाठार दोंगरी आसा. ह्या प्रदेशांत कांय कडेन इओसीन काळांतले वालुकाश्म, ज्वालामुखी वरवीं आयिल्ले डाइक, झिजून धार आयिल्ले चुन्याचे फातर, सर्पटाइन फातर, निळसर धांक मारिल्ले पंकाश्म, पिंडाश्म, प्रवाळी फातर अशी हांगाची रचणूक आसा.

निकोबार, बॅरन आनी नारकोंडम आदी जुंव्यांक जोडपी वळींचेर भुंयेचो वाठार मात्सो अर्दकुटो आसा. देखूनच निकोबार जुंव्याचेर परतून परतून भुंयकाप जातात. ह्या प्रदेशाक लाबिल्ली दर्यादेग दंतूर आसा, आनी ताचेर कितल्योश्योच खाडयो आनी सोबीत बंदरां आसात. प्रदेशाच्या अस्तंतेक 50 किमी. अंतराचेर बंगालचो उपसागर आनी उदेंतेक सुमार 150 किमी. अंतराचेर अंदमान दर्या आसा.मुखेल जुंव्या सावन 100-125 किमी. अंतराचेर अस्तंतेक सेंटिनल, उदेंतेक बॅरन आनी नारकोंडम असें जुंवे आसात. बॅरन जुंवो हो 153 मी. उंचायेचो एक ज्वालामुखी आसा, जाचो 19 व्या शेंकड्याच्या सुर्वेक स्फोट जाल्लो. ह्या प्रदेशांतल्या अंदमान वाठारांत उदकाचे व्हाळ ल्हान आनी गिमांत आटपी आसले तरी ताका वेग मात भरपूर आसता. दक्षिण अंदमानांत बाराय म्हयने उदक आसता. ग्रेट निकोबारांत कांय न्हंयो आसात.

हवामानः ह्या प्रदेशाचे हवामान चडशें दमट आनी उश्ण आसता. हांगांचे तापमान चडांतचड 20 ते 30 से. आनी उण्यांत उणें 24 ते 25 से. आसता. नैऋत्य आनी ईशान्य मौसमी वाऱ्या खातीर ह्या जुंव्याचेर वर्सूय भर पावस पडता. हांगा पावसाचें प्रमाण 312 सेंमी. आसा आनी दक्षिणे कडल्यान उत्तरेकडेन हें प्रमाण उणें जायत वता. वर्सूयभर हांगा भरपूर वारें आसून कांय दीस वादळी वारेंय व्हांवता.

वनस्पत आनी मोनजातः अंदमान आनी निकोबार प्रदेशाच्या जमनीचो 77% वाठार रानान भरिल्लो आसा. अंदमानांतल्या वनस्पतींचे तीन भाग करूं येतात. सदां पाचवीचार झाडां, पानझडी आनी दर्यादेगेवयली वनस्पत. ह्या वाठारांत पणस, नाल्ल, सुपारी, सागाच्यो तरेकवार जाती, शिशें सॅटीनवूड, कोको आनी जायते तरेची झाडां आसात. हांगांची रानांतली संपत्ती भारतीय अर्थकारणाच्या परकीय चलन मेळोवपाचे नदरेन खूब म्हत्वाची आसा. हांगां खूब कडेन एकेच तरेची झाडां मेळिल्ल्यान वेपारी नदरेन उपाट फायदो जाता. प्लायवूड आनी फस्कां तयार करपाच्या लांकडांचीं झाडां हांगाच्या रानांनी भरपूर मेळटात. निकोबारांत नाल्ल, सुपारी, ताडरूख आनी मदेराक उपेगी पडपी लाकूड मेळटा.

अंदमान, निकोबार प्रदेशांत माकड आनी सरपटपी जीव भरपूर आसून , सोरपाच्यो वेगवेगळ्यो जाती हांगा पळोवंक मेळटात. हांगा रानदूकर, हत्ती, पाणघोडे, मानगी , कांसव असें जायते जीव-जंतू आनी सुकणीं आसात. इतीहास बरोच काळ मेरेन अंदमान आनी निकोबार ह्या जुव्या विशी कोणाक कायच खबर नाशिल्ली.भारत आनी उदेंत देशाचे येरादारीचे वाटेर आशील्ल्या ह्या जुव्या विशी पयली खबर नेग्रीटो लोकांक मेळिल्ली आसूंक जाय अशें समजतात. राजवेवस्था भारतीय संविदाना प्रमाण अंदमान आनी निकोबार ह्या जुव्याक केंद्रीशासीत प्रदेशाचो पावडो मेळ्ळा.ह्या प्रदेशाची राजधानी पोर्ट