8 वो वंशज हो युवानाश्व 2रो हाणे आपले बायलेखातीर दवरील्लें यज्ञोदक पिल्ल्यान ताचे दावे कुशींतल्यान एक भुरगो जल्माक आयिल्ल्याची कथा आसा. इंद्रान स्वता ताका अमृत लावन ताचो सांबाळ केलो. म्हणून ताका मांधाता हें नांव मेळ्ळें. मांधाता हो खूब हुशार आनी पराक्रमी आसो सम्राट जालो. ताका विष्णुचो 5 अवतार मानतात. ताणें 100 अश्वमेध यज्ञ आनी राजसूय यज्ञ केलो. त्या वेळार यादव वंशातलो राजा, शशबिंदुची खूब नामाना आशिल्ली. ताची धूव बिंदुमती हिचेकडेन मांधाताचें लग्न जाले. ताका पुरूकुत्स, अंबरीष आनी मुचकुंद अशें तीन पूत जाले. मांधात्यान पौरव आनी कान्यकुब्ज ह्या राजांक अंकीत केलो; वायव्येकडल्यान आनव आनी द्रुह्यू हांका जिखले आनी दक्षिणेकडल्या हैह्यांकय पराभूत केलो. मांधात्य उपरांत ताचो पूत पुरूकुत्स हो शिंवासनाचेर बसलो. ताणे नर्मदेचे देगेवयल्या गंधर्वांक हारोवन नागांची राखण केली. नागकन्या नर्मदा हिचेकडे लग्न केलें. मुजकुंद हाणें नर्मदेचे देगेर नगरी वसयली. पूण फुडें हैह्य वंशांतलो राजा महिष्मान हाणें ती जिखली आनी तिका माहिष्मती हें नांव दिसें.
पुरूकुत्सा उपरांत अयोध्येचें राजा दुबळें जालें. फुडें सात- आठ राजा उपरांत त्रय्यारूण सत्याव्रत, त्रिशंकू आनी हरिश्चंद्र असे तीन प्रसिद्द राजा जाले. त्रय्यारूण हाणें पुरय वसिष्ठ हाच्या सांगण्यावयल्यान त्रिशंकूक धावंडावन घालो.उपरांत बापूय मरतकच त्रिशंकून विश्वामित्राच्या आदारान अयोध्यचें राज्य जिखलें. ताचो पूत हरिश्चंद्र अयोध्येचो राजा आसतना विश्वामित्रान ताची सत्वपरिक्षा घेतली. ताचो सवो वंशज बाहू. हैहय राजान अयोध्या जिखली तेन्ना बाहू रानांत पळून गेलो. थंय और्व भार्गवाच्या आश्रमांत ताका मरण आयलें. थंयच ताचे राणयेन सगर नांवाच्या पुताक जल्म दिलो. और्व मूनीन ताका धनुर्विद्या शिकोवन अग्नेय अस्त्रय दिलें. सगरान अयोध्येचें ताज्य परतून जिखून घेतलें आनी एख व्हड साम्राज्य उबें केलें.
सागरा उपरांत ताचो नातू अंशूमान हो राजा जालो. ताचो एक वंशद भागीरथ हो महापराक्रमी सम्राट जालो. तो शिवभक्त आशिल्लो. भगीरथाच्या पुर्वजांक कपिल मुनीन शाप दिल्लो, तातुंतल्यान तांची मुक्तताय जावची म्हूण भगीरथान गंगेचो प्रवाह भूतलाचेर हाडलो. तेउपरांत अंबरीष, ऋतुपर्ण, सुदास, कल्माषपाद हे व्हड राजा जावन गेले.
धा- पंदरा राजाफाटल्यान दिलीप 2 रो हो व्हड चक्रवर्ती सम्राद जालो. देव आनी असुरांभितर जाल्ल्या झुजांत ताणें देवांक आदार केलो. तो विष्णुचो भक्त आशिल्लो. ताचो पूत रघू. ताणें सगळी पृथ्वी जिखून विश्वजित यज्ञ केलो. ताका एक आदर्श राजा म्हूण नामना मेळ्ळी आनी ताच्या वंशाक ' रघुवंश ' हें नांव मेळ्ळें. ताचो पूत अज आनी अजाचो पूत दशरथ. तो महापराक्रमी आशिल्लो. ताचो पूत दशरती राम हाणें सगळ्या उत्तर भारतांत आपली सत्ता प्रस्थपित करून , दंडकारण्यातल्या राक्षसांचो नाश केलो आनी थंयच्या आश्रमांत रावपी ऋषीमुनींची राखण केली आनी आर्य संस्कृती लंकेमेरेन पावयली. रामराज्या हे आदर्श राज्या थारलें.
उपरांतची म्हायती वायुपुराणांत मेळटा ती अशी- रामाचो पूत कुश हाका कोसल देशाचे राज्य मेळ्ळें. लवाक उत्तर कोसलाचें राज्य मेळ्ळें. श्रावस्ती ही ताची राजधानी आशिल्ली. रामाचो भाव शत्रुध्न हाणें मवणासुराक मारून मधुवन जिखलें आनी मथुरा नगरी नवी निर्मीण करून थंय आपलो पूत सुबाहू आनी शूरसेन हांचे सयत राच्य केलें. लक्षमणाक अंगद आनी चंद्रकेतू हे दोन पूत जाले. तांणी हिमालयाच्या पर्वतावळींनी राज्यां स्थापली. चंद्रकेतू हो मल्ल देशाचो संस्थापक. भारताचे दोन पूत तक्ष आनी पुष्कर हांणी गांधार देशांत तक्षशिला आनी पुष्करावती हांगा राज्य केले. रामाचो व्हडलो पूत कुश हाच्या 30 वंशजानी नामावली वायुपुराणांत आसा. तातुंतल्या बृहदबल ह्या निमाण्या राजाउपरांतचीं 26 नांवां हेर पुराणानी मेळटा बृहदबलान भारतीय झुजांत वांटो घेतिल्लो तेन्ना अभिमन्यूच्या हातान ताका मरण आयलें.
रामाउपरांत अयोध्येचें म्हत्व उणें जालें आनी श्रावस्तीचें वाडलें. अयोध्येच्या इक्ष्चाकू वंशांतलो निमणचो राजा क्षेमक हो मगध सम्राट महापद्मनंद हाच्या काळांतलो अशें म्हण्टात. इक्ष्चाकू ही सूर्यवंशाची मुखेल शाखा. हिचेभायर मनूच्या पुत्रपौत्रांनी आनीकय कांय शाखांची स्थापणूक केल्ली ती अशी-
निमीवंश-इश्वाकूतो पूत निमी वा विदेह. निमीन नवी राजधानी वसयली आनी तिका आपलो पूत मिथी हाच्या नांवा वयल्यान मिथिला हें नांव दिलें. ह्या वंशातलो सारध्वज जनक हो सगळ्यांत नामनेचो राजा. ताचो भाव कुशध्वज सांकाश्याचो राजा आशिल्लो. ह्या वंशातलो केशिध्वज हो एक म्हान तत्वज्ञानी राजा आनी खांडिक्य हो म्हान यज्ञकर्तो आशिल्लो. महाभारतांत देवरात जनक हाका याज्ञवल्क्याच्या काळांतलो मानता. पूण पुराणांतल्या वंशावळी वयल्यान जनदेव वा उग्रसेन हो याज्ञवल्क्याच्या काळांतलो थारता. पुराणांत सीरध्वज, धर्मध्वज, जनदेव, देवराती, खांडिक्य, बहुलाश्व, कृती ह्या राजांक जनक, विदेह, निमी अशीं नांवां दिल्लीं आसात. ते सगळे आत्मज्ञानी आशिल्ले.
नभगवंश- मनूचो पूत नभग हो गंगेच्या देगेर आशिल्लो, असो पुराणांनी उल्लेख मेळटा. ह्या वंशांत नाभाग, अंबरीश, विरूप, पृषदश्व, रथीतर हे राजा जावन गेले. कांय काळा उपरांत सोमवंशांतल्या रानांनी नभगवंशाचें राज्य नश्ट केलें.
नरिष्यन्तवंश- मनूचो पूत नरिष्यन्त हाचेंय वेगळें राज्य आशिल्लें. हाचो उल्लेख खुबश्या पुराणांनी मेळटा. चित्रसेन, दक्ष, इंद्रसेन, वीतिहोत्र, सत्यश्रवा, देवदत्त, अग्निवेश्य हे ह्या वंशांतले
