Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/898

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

फुडें ऑगस्ट 1959 वर्सा बंदखणींतल्यान ताची सुटका जाली. गोंय सुटके उपरांत 1963 वर्सा शिरडा ग्रामपंचायतीचो सरपंच म्हूण आनी 1986 वर्सा थंयचो वांगडी म्हूण तो वेंचून आयलो. भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन सुटके झुजांतल्या ताच्या वावराचो भोवमान केलो.

सुर्लकार, विठ्ठल सुर्या शेटः (जल्म 24 एप्रिल 1937, सुर्ला-खाजन).

गोंयचो सुटकेझुजारी. ताणें मुळावें शिक्षण पुर्तुगेज आनी मराठींतल्यान घेतलें. तशेंच मॅट्रीक मेरेनचें शिक्षण ताणें पुराय केलें. तो ' नॅशनल काँग्रेस गोवा ' हे संघटनेचो वांगडी आशिल्लो. 15 ऑगस्ट 1954 ह्या दिसा सुटकेझुजारी अँथनी द सौझ हाच्या फुडारपणाखाला पोळेची गोंयची शीम हुंपपांत ताणें वांटो घेतिल्लो. तेन्ना पोलिसांनी ताका धरलो आनी खूब मार दिलो. जाका लागून ताच्या बरगड्यांक मार बसलो. पोलिसांनी ताच्या शरिराचेर सुमाराभायर हाल केल्ले जाकालागू ताका बरोच तेंप हॉस्पिटलांत रावचें पडलें. तो सुमार स वर्सी बंदखणींत आशिल्लो. ताच्या बापायक आनी भावाक धरून सुमार स म्हयने बंदखणींत दरिल्ले.

गोंय सुटके उपरांत ताणें गांगिऱ्या वाठारांतल्या भुरग्यांक शिक्षण मेळचें ह्या उद्देशान सुर्ला खाजन हांगा हिमालय श्रम कला मंदिर आश्रम हे संस्थेची स्थापणूक केली. भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन सुटकेझजांतल्या ताच्या वावराचो भोवमान केलो.

सुर्लकार, श्रीधर आत्मारामः (जल्मः 25 जानेवारी 1927, वळवय फोंडें).

गोंयचो सुटकेझुजारी. 1945 ते 1947 ह्या काळांत तो बाळा काकोजकार हाचेवांगडा सुटकेझुजांत काम करतालो. 15 ऑगस्ट 1954 ह्या दिसा सावय- वेरें हांगा तिरंग बावटो लायिल्ल्याच्या आरोपाखाला पोलिसांनी ताका जुलय 1955त नारायण हिरू नायक आनी बाबल भिमा पेरणी हाचे वांगडा अटक केली. उपरांत ताका पणजी पेलिसठाण्यर व्हरून सुमाराभायर मार दिलो. थंय 4 म्हयने बंदखणींत दवरून उपरांत ताका आग्वाद बंदखणींत व्हेलो. फुडें 1957 वर्सा बंदखणीसावन ताची सुटका जाली. तरीपूण ताका सदांच पोलिसठाण्यार हजेरी लावची पडटाली. बंदखणींतल्यान सुटकाजातकच तो गांनगिऱ्या लोकांचे उदरगतीखातीर काम करूंक लागलो. 1973 वर्सा भारत सरकारान ताम्रफत्र दिवन सुटके झुजांतल्या ताच्या वावराचो भोवमान केलो.

सुश्रुत : एक आयुर्वेदाचार्य आनी शल्यतंत्र पारंगत. हाच्या काळाविशीं निश्चीत म्हायती मेळना. तो वाग्भटाच्या आदलो आनी एग्नीवेशाच्या काळांतलो आशिल्लो. पाणिनीन अष्टाध्यायीच्या गणपाठांत 'सौश्रुतपार्थिवा' : असो पाठ दिला. ताचेवयल्यान सुश्रुत हो पाणिनी आदीं जावन गेलो आनी पाणिनीच्या काळांत ताचे शिश्य वा पूत आशिल्ले अशें कळटा. ताच्या बापायविशीं खुबशी मतां मेळटात. सुश्रुत संहितेवयल्यान ताका विश्वामित्राचो पूत म्हळां जाल्यार, दुस-या एका मताप्रमाण ताका शालिहोत्राचो पूत मानला.

सुत्रुत हो शस्त्रवैद्य आशिल्लो आनी विद्या ताका दिवोदास धन्वंतरीन शिकयल्ली. हे वीद्येचेर आदारीत सुत्रुतान सुत्रुतसंहिता हो ग्रंथ बरयलो. सुत्रुतसंहितेचे रांच भाग आसून तांकां स्थानां म्हणटात. तांचीं नांवां अशीं - सूत्रस्थान , निदानस्थान , शारीरस्थान , चिकित्सास्थान आनी कल्पस्थान. हातुंतलें शारिरस्थान म्हत्वाचें मानतात. हातूंत वैद्यशिक्षा, वखदमूळ विभाग, वखदी चिकित्सा, पथ्यापथ्यविचार आदी सामान्य विशयांचें विवेचन आसा. शस्त्रोपचार आनी व्रणोपचार हो वैजकींतलो म्हत्वाचो भाग आसा अशें सुश्रुतान म्हळां .

सुश्रुतान शंभरांपरस चड शल्यशस्त्रांची म्हायती दिल्ली आसा. तो म्हणटा, ह्या शास्त्रांत वेगवेगळ्यो तरेच्यो सुरयो, चाकू, उत्पाटक, अस्थिछेदक, कातरी, सुयो, आंकडे, मूत्रनळी, उदरवीक्षक आदी उपकरणां आसूंक जाय. हाड सांदपाखातीर कोंड्याच्यो पट्ट्यो वापरच्यो, हाड भायर ओडप, भितर ओडप, फिरवप, ताका भायल्यान मालिश करप अशे प्रकार अस्थिरोगाचे बाबतींत गरजेचे आसतात. ताची उपचार पद्दतय वेगवेगळी आसता. तकली, तोंड हाचेर घाय जाले जाल्यार ते शिंवचे पडटात. घायांत लोखण, लोखणाचे कण आडखळिल्ले आसल्यार लोहचुंबकाचो उपेग करचो. सुजेर लेप आनी पथ्य हांचो उपेग करचो. हाचेभायर शेक दिवप गांठी आसल्यार कापून उडोवप, मुतखडो आसल्यार शस्त्रक्रिया करप असले जायते उपाय सुत्रुतान सांगल्यात.

तो त्वचारोपण तंत्राचोय व्हड जाणकार आशिल्लो . मोतिबिंदू काडपाची कला ताचेकडेन आशिल्ली. बाळंतपण योग्य मार्गान जायना जाल्यार भुरग्याक भायर काडपाचे प्रकारय सुश्रुतान सांगल्यात.

सुश्रुतसंहितेचो उत्तरस्थान नांवाचो एक भाग आसा. तो धरुन ह्या ग्रंथाक वृध्दसुश्रुत अशें म्हणटात. हो भाग उपरांत कोणेंतरी जोडिल्लो आसा. सुश्रुतसंहितेचे तीन पाठ आसून सुश्रुत हो संक्षिप्त पाठ, लघुसुश्रुत हो अतिसंक्षिप्त पाठ आनी वृध्दसुश्रुत हो वाडयल्लो पाठ आसा.

सूफी संप्रदाय : इस्लाम धर्मातलो एक पंथ. सूफी ह्या उतराची व्याख्या जायत्या जाणांनी जायत्या तरांनी केल्या. कांय जाण सूफी