Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/859

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

तातुंतली जिवनसत्वा मेळटालीं. पचनाखातीर हलको आनी सुटसुटीत आशिल्ल्या ह्या प्रकाराक लागून भलायकी बरी आनी चवचवीत उरपाक तशें बुध्दी तेजस्वी जावपाक मदत जाताली.

' सालाद ' ह्या इंग्लीश उतराक कोशिंबीर हें भारतीय नांव आसा. थरावीक भाज्यो किसून वा बारीक चिरून केल्लो हो प्रकार.

सालादाचें कांय प्रकार अशे-

(१)शिवराक- (पाचवो) सालाद: टोमाट, कांदो, गाजर, तवशें, फ्लावर, बीटरूट, कोबी, सालाड ह्या भाजांचीं पानां, डब्बू मिरसांगो हें सगळें बारीक शिनून एकठांय केले उपरांत मागीर तातूंत बारीक चिरिल्ल्यो मिरसांगो, लिंबाचो रोस बारीक चिरिल्ली ओली कोंथबीर आनी रुचीपूरतें मीठ घालून सगळें मिस्तुराद करतकच हें सालाद जाता.

(२) फळांचो सालाद: तरातरांची पिकीं फळां कापून एकठांय करची. उज्यार सळसळत्या दुदांत साकर आनी कस्टर्ड पावडर घालून तें दाट मिश्रण न्हिवतकच ह्या फळांर ओतोवचें. मागीर फ्रीजींत कांय वेळ हो सालाद दवरून खावचो.

(३) मांसाहारी सालाद: फळां, भाजी, कंदमूळां, उकडिल्लीं तांतया, शिजयिल्लें नुस्तें आनी मांस, अशे जिन्नस वापरून हो सालाद तरतात. अस्तंत पाकृतीचें अनुकरण करून केल्ल्या आधुनिक पद्दतीच्या सालादांत तेल, व्हिनीगर, चीज, मायोनीज सॉस, तशेंच उकडिल्ल्या भाज्यांचो आस्पाव करतात.

सत्त्वाचें प्रमाण चड आशिल्ल्यान आधुनिक काळांत सालाद बरेंच लोकप्रिय जालां. तेचवांगडा जेवणाचें मेज सुशोभीत करपाच्या उद्देशान मेजार सालादाचे विविध कलात्मक प्रकार दवरपाची फॅशन आसा.

- अमिता नायक सलत्री

साल्गादु, राफेल द फिक्वेरेदू : (जल्म: कोचीन ; मरण : १६९५ पल्लीपुरम)

कोचीनचो गोंयकार व्हिकार जनरल. तो मुळचो गोंयच्या मंडगांव शारांतलो. पूण धार्मीक शिक्षण घेतल्या उपरांत १६७१ ते १६७७ काळ मेरेन ताणें कोचीनचो व्हिकार जनरल म्हूण काम केलें उपरांत १६७७ वर्सा डी. थोमस द काश्त्रु हाणें कॅलिकटचो धर्मगुरू म्हूण ताची नेमणूक केली. पूण मलबार हांगा ताका सिरियन क्रिरिस्तांव लोकांपसून त्रास जावंक लागिल्ल्यान १६७७- ७८ ह्या काळांत तो गोंयांत आयलो. उपरांत तो परत व्हिकार जनरल म्हूण कोचीन हांगा गेलो. 1687 वर्सा मलबर हांगचो धर्मोपदेशक जालो. पिरायेच्या निमण्या काळांत किरिस्ताव धर्मप्रचाराखातीर ताणें खूब वावर केलो.

सावईकार, गणपत पद्माकर: ( जल्म:८ ऑक्टोबर १९२९, सावय - वेरें फोंडा )

सुटकेझुजारी. ताणें प्राथमिक शिक्षण मराठी आनी पुर्तुगेजींतल्यान घेतलें. तो आझाद गोमंतक दल संघटनेचो वांगडी आशिल्लो. पत्रकां लावप, पुस्तका वांटप, सुटकेझुजाऱ्यांमदीं बातम्यो पावोप असलीं कामां तो करतालो. पुर्तुगेजांक तेंको दिवपी सावयवेरेंचो कस्तोदियो फर्नांदिस हाच्या खुनाच्या आरोपा खाला पोलिसांनी ताका अटक केलो. सुमार अडेज वर्सां तो बंदखणींत उरलो. सिल्वासांतल्या राश्ट्रीय चळवळींत ताचो हात आसा असोय ताचेविशीं दुबाव आशिल्लो. बंदखणींत ताका सुमाराभायर त्रास दिवप जाताले. भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो.

साईकार, शारदा पद्माकर: (जल्म :३० मार्च १९३५, सावय-वेरें फोंडा ).

सुटकेझुजारी. एस्. एस्. सी. मेरेनचें शिकप घेतल्या उपरांत तिणें शिक्षण-प्रशिक्षण कोर्स केलो. स्वातंत्र्य सैनिक श्री. मोहन रानडे हाच्या फुडारपणाखाल ती सुटकेझुजाचो वावर करताली. श्री. रानडे हाका अटक जातकच तांच्या लोकांमदीं राश्ट्रीय जागृताय हाडपाचें कांम तिणें हातांत घेतलें.७ ऑगस्ट १९५५ दिसा तिणें इश्टीणीं वांगडा सत्याग्रह करपाचो बेत आंखिल्लो. पूण निमाणे वेळार तिच्यो इश्टीणी फाटी सरिल्ल्यान ते एकटाच सत्याग्रह करपाक फुडे सरली. पूण आदल्या दिसा म्हळ्यार ६ ऑगस्ट १९५५ ह्या दिसा पोलिसांनी तिका अटक केली. पुर्तुगेजांआड काम करता देखून तिचें घर सोदून काडून पोलिसानी तिका तिचें भाव आनी भावजयांसयत अटक केली. बंदखणींत तिणें आपल्या हेर वांगड्यांचीं नांवा सांगची म्हूण तिका खूब मार दिलो.

उपरांत तिका प्रादेशिक लश्करी न्यायालयामुखार उबी करून न्यायधिशान तिका माफी मागूंक लायली. पूण तिणें न्हयकार दिलो. सुरवेक तिका मंडगांवा बंदखणींत धाडली. अधिकाऱ्यांनी तिच्या नांवांत शरद शिरवयकार असो गोंदळ केल्ल्यान तिची सुटका जाली. उपरांत बऱ्याच दिसांनी तांकां तांची चूक कळ्ळी. पूण तेन्ना ती शीम हुंपून गेल्ली. सुटक्झुजाच्या काळांत तिका सुमार अडेज वर्सां बंदखणीचीं ख्यास्त जाली.

सावईकार, श्रीकांत पद्माकर ऊर्फ शिकेरकार, चिंतामणा सदाशिव: (जल्म : २ जानेवारी १९३२ सकीरवाल - सावंतवाडी).