शाखांची नांवां मेळटात. तातुंतल्यो सद्या तीनूच शाखा उपलब्ध आसात -(१) कौथुम (२)राणायनीय (३) जैमिनीय. हातुंतली कौथुम गुजरातेंत, राणायनीय महाराष्ट्रांत आनी तिसरी दक्षिणेंतल्या केरळ वाठारांत आनी तिनेवेल्ली तशेंच तंजाउर जिल्ह्यांत प्रचलित आसात.
(१) कौथुम शाखा : हिची संहिता सगळ्यांत चड प्रचलित आसा. हे संहितेचा तांड्या नांवाची एक उपशाखा मेळटा. हे संहितेचे पूर्वार्चिक आनी फत्तरार्चिक अशें दोन भाग आसात. पयल्या भागाक छंद, छंदसी वा छंदसिका अशें म्हण्टात पूर्वार्चिकाचो आग्नेय, एंद्र, पवमान आनी आरण्यक अशे चार भाग आसात. हे भाग विशयाप्रमाण आसून तांकां पर्व म्हण्टात. पूर्वार्चिकाचो स प्रपाठक दोन खंड आसात. दर एका खंडान एक दशती म्हळ्यार १० ऋचा आसपाच्या पूण त्यो खूब कडेन उण्या चड आसात. पयल्या प्रपाठकाक आग्नेय पर्व म्हण्टात. तातूंत अग्नीविशींच्या ऋचांचो चमो एकठांय केल्लो आसा. दुसऱ्या ते चवथ्या प्रपाठकांत इंद्रविशींच्या मंत्राचें संकलन आशिल्ल्यान ताका एंद्र पर्व म्हण्टात. पांचव्या प्रपाठकाचें नांव पवमान आसून तातूंत ऋगवेदाच्या णवव्या मंडलांतल्या सोमाविशींच्या ऋचांचो संग्रह आसा. सव्या प्रपाठकाक अरण्य अशें नांव आसा. १ ते ५ प्रपाठकांतल्या ऋचांक ग्रामगान म्हण्टात. कारण ह्यो ऋचा गांवांत म्हळ्यार लोकांमदीं गावपाच्यो आसता. सव्या प्रपाठकांतल्यो ऋचा मात रानांतूच गायतात. ह्या प्रपाठकाच्या निमणें परिशिश्टरुपान महानाम्नी नांवाच्यो १० ऋचा दिल्ल्यो आसता. ह्या सगळेयो ऋचा मेळून पूर्वार्चिकांतल्यो ऋचा ६५० मेळटात.
उत्तरार्चिकांत णव प्रपाठक आसात. तातुंतल्या पयल्या पांच प्रपाठकाचेर दर एकी दोन खंड आसात आनी निमाण्या चार प्रपाठकांचे दर एकी तीन खंड आसात. उत्तरार्चिकाचो दशरात्र, संवत्सर, एकाह, अहीन, सत्र, प्रयश्चित आनी क्षूत्र असे विशयाप्रमाण सात भाग जातात. उत्तरार्चिकाच्या सगळ्या मंत्रांची संख्या १८७५. सामवेदांतल्यो खुबश्यो ऋचा ऋगवेदांतल्यान घेतिल्ल्यो आसात. तशेंच पूर्वार्चिकांतलो २६७ मंत्र परत उत्तरार्चिकांत घेतिल्लो आसात. ऋगवेदांतल्या 1504 ऋचा घेतिल्ल्यो आसून तातुंतल्यो ९९ ऋचा नव्यो आनी वेगळ्यो आसात.
(२) राणायनीय शाखा : मंत्रगणनेचे नदरेन ही शाखा कौथुमशाखे वांगडची आसा. फक्त उच्चारण पद्दतींत कांयकडेन वेगळेपण दिसता. कौथुमीया लोक जंय हा, उ आनी अ, आ, इ असो उच्चार करता थंय राणायनीय लोक हा, वु आनी या, यी असो उच्चार करतात. हे शाखेची सात्यमुग्री नांवाची उपशाखा आसा. हे शाखेचे लोक ऐकार आनी ओंकार हांचें ऱ्हस्व उच्चारण करतात.
(३) जैमिनीय शाखा: हे शाखेचे संहिता, ब्राह्मण, श्रौतसूत्र आनी गृह्यसूत्र अशे चार अंश उपलब्ध हे शाखेंतल्या मंत्रांची संख्या 1687 आसा. जौमिनीयांचें सामगान कैथुमशाखेपरस सुमार एख हजार चड आसा. सामदेवाचीं ब्राह्मणां: तांड्या महाब्राह्मण्य वा पंचविश ब्राह्मण, षडविंशब्राह्मण, जैमिनी ब्राह्मण, वंशब्राह्मण, आर्षेयब्राह्मण, मंत्रब्राह्मण आनी सामविधा ब्राह्मण हीं सामदेवांची ब्राह्मणां आसात. तशें छांदोग्य, केन, जैमिनीय वा तलवकार हीं ह्या वेदांची तीन उपनिशदां आसात.
सामतंत्र:हातूंत तेरा प्रपाठक आसून सामगायनाचो विधी, ताचे संकेत आनी ताची पद्दत हांचे वर्णन आसा.हें एके तरेचें सामवेदाचें व्याकरणूच म्हळ्यार जाता.
गांधर्व: हाका सामवेदाचो उपवेद मानला.
पूरक नोंद : वेद
सायमन कमिशन: ब्रिटीश काळांतले परिस्थितीचेर अभ्यास करपाखातीर नेमिल्लें एक मंडळ. हाची स्थापना इ. स. १९२७ वर्सा जाल्ली. ह्या कमिशनांत अध्याक्ष म्हणून जॉन सायमन, लिबरल पक्षाचो एक वांगडी, कॉन्झर्व्हेटिव्ह पक्षाचे चार वांगडी आनी मजूर पक्षाचे दोन वांगडी आशिल्ले. हें मंडळ इ. स. १९२८ त फेब्रुवारींत भारतांत आयलें.
भारतांतल्या सगळ्या पक्षांचो ह्या कमिशनाक विरोध आशिल्लो. सप्रू, अॅनी बेंझट, जिन्म आदी फुडाऱ्यांनी एक पत्रक काडून सायमन कमिशनाक आदार न दिवपाचें आव्हान केल्लें. काँग्रेसचो अध्यक्ष श्रीनिवास अय्यंगार हाणेंय पत्रकांवरवीं सायमन कमिशनाचो विरोध केल्लो. भारतीयांक स्वताची घटना स्वता तपासूंक मेळची अशी तांणी मागणी केली. सायमन कमीशन जंय जंय गेलें थंय थंय ताका ' सायमन परत वच' ही घोशणा आयकुंची पडली. तांच्या विशेदाखतीर जमिल्ल्या जमावाचेर मुंबय आनी मद्रास हांगा गोळीबार करचो पडलो. ह्या वेळार लाला लाजपतराय, जवाहरलाल नेहरु, गोविंद वल्लभपंत आदी जायत्या व्हड व्हड फुडाऱ्यांनी मोर्च्याचें फुडारपण केल्लें.
सायमन कमिशन १९३० त दोन खंडानी आपलो अहवाल तयार केलो. हे शिफारशींत भारताचे एक संघराज्य करचें, प्रांतिक स्वायत्ता पुरायतरेन प्रत्यक्षांत हाडची, मतदानाचो अधिकार चड व्यापक करून विधानमंडळां चड प्रतिनिधीक करचीं अशो जायत्यो शिफारशी आशिल्ल्यो.
सायल: उंच आनी सरळ वाडपी वनस्पत. Tectona Grandis हें सायल्याचें शास्त्रीय नांव. पानांचो आकार व्हड आनी शिरो स्पश्ट
