उपरांत गोंयच्या पुर्तुगेज राजसत्तेखाला शेजारच्या भतग्राम म्हालाचें सरदेसाय आनी विजापुरचे आदिलशाहीचो मांडलीक श्री नारायण शेणवी सुर्यराव हाका श्री सप्तकोटेश्वराचें लिंग बांयचेवयलें काडपाकचो दृश्टांत जालो. तेन्ना लाणें मोटे हुशारकायेन कोणाकच पत्तो लागूंक दिनासतना ते थंयचें काडून दिवाडेचे ईशान्येक सुमार दोन कोस अतंराचेर लाठंबारसे हांगा व्हरून दवरलें. थंय तें तीन वर्सा आशिल्लें. फुडें इ.स. १५४९ वर्सा दिवाडेचे उत्तरेक पंचगंगेक उजवे देगेर तांणी ह्या लिंगाची स्थापना केली. ज्या जाग्यार ह्या लिंगाची स्थापना जाली त्या छळाक तेन्ना 'हिंदळे' म्हूण वळकताले. पूण श्री सपितकोटेश्वराची स्थापना जातकच दिवाडेंतलें पुर्विल्लें नावाजिल्लें क्षेत्र वा नारवें (नार्वें) ह्या नांवान वळखता. ते उपरांत २० वर्सांनी म्हळ्यार इ.स. १५६९ वर्सा कै. नारायण शणवी सुर्यराव हाणेंच ह्या पुरातन क्षेत्राचो जुणौध्दार केलो आनी त्या देवस्थानच्या खर्चाखातीर जमनीय दिल्यो.
छत्रपती शिवाजी महाराज १६६४ वर्सा भतग्राम म्हाल घेतलो. तेन्ना नार्वें हो गांव शिवाजी महाराजाच्या राज्यांत आस्पाविल्लो. तो श्री सप्तकोटेश्वराच्याल दर्शनाक गेल्ले आनी ताणें ह्या देवळाच्या जिर्णोध्दार केलो. तेविशींचो कोरीव लेख आयजय ह्या देवळाच्या महाद्वाराचेर आसा आनी ताचेर श्री सप्तकोशीस शके १५९० किलकाब्दे कार्तिक कृष्ण पंचम्या सोमो श्री शिवाराज देवालयस्य प्रारंभ: तशेंच ताणें देवळाचो चौक, धुमट आदीय बांदून घेतले.
सप्तकोटेश्वराचें देवूळ फाटल्या शतमानांत मोडकळीक आयेल्लें कै. वा. नारायण शेणवी सूर्यरावाचो वंशज कै.वा. शिवराम महादेव सूर्यराव सरदेसाय हाणें इ.स. १९०९ वर्सा ह्या कै. वा. नारायण धोंडबा दिवीडकर हाच्या आनी हेर कांय म्हाजनांच्या आदारान चौकावयल्यान पाख्याचो जिर्णोध्दर केलो आनी हेर कांय सुदारणा केल्यो.
हे क्षेत्र श्री सप्तकोटेश्वर म्हळ्यार शिवस्वरूपी दैवताचें क्षेत्र आसूनय हांगा गोकुळाश्टमी दिसी महायात्रा भरता. हाचे फाटलें मुखेल कारण म्हळ्यार त्या सात ऋषींनी सातकोटी वर्सा खर तप करतकच ज्या दीसा ताका शिव प्रसन्न जालो तो दीस गोकुळाश्चमी आशिल्लो. त्या दीसा ऋषींनी शिवाचें दर्शन घेवन पंचन्हंयेंत स्नान केलें आनी शिवाची पुजा केली तेन्ना तांका मोक्ष मेळ्ळो. तेन्नाच्यान ह्या पुण्यदिसीचे यादीक हांगच्या पंचन्हंयेंच्या तिर्थांत गोकुळाश्टमी दिसा जात्रा भरता आनी भाविक लोक मुक्तीखातीर वाधिपूर्वक तीर्थस्थान करतात.
आज जंय ही जात्रा भरता ताचो पलतडचे देगेर पुर्विल्ल्या काळांत सरकारान २१ सप्टेंबर १६५४ आनी ३ फेब्रुवारी १६५५ ह्या दिसा जाहीर हुकूम काडून हे जात्रेचेर बंदी हाडली. तेन्ना भाविकांनी ही जागा गोकुळाश्टमीच्याच दिसा मूळ जाग्याच्या पलतडीन भरली. हो जागो हिंदू सरदाराच्या कारभाराखाला आशिल्ली. तेन्नाच्यान ही जात्रा त्याच जाग्यार भरता.
श्रीसप्तकोटेश्वर देवळाकडे ह्या देवालयाची संस्थापक कै. वा. नारायण शेणवी सुर्यराव हाची समाधी आसा. दर वर्सा कार्तिक शुक्ल दसमी दिसा म्हळ्यार ह्या देवस्थानाचो स्थापनेच्या वाडदीस श्री सप्तकोटेश्वर पालखी काडटा. ही पालखी देवळाकडे व्हरचे आदीं हे समाधीकडे दवरतात. थंय तिची पुजा, आरती जातकच ही पालखी देवळाकडे व्हरतात.
सप्तर्षी: जगतमान्य अशे आदरणीय सात ऋषी. दर एका मन्वंतराचे सप्तर्षी वेगवेगळे आसतात. एका मन्वंतरांत सात म्हळ्यार चवदा मन्वंतरांत अठ्याणव सप्तर्षीं जातात. महाभारतांत सप्तर्षींच्या नांवाच्या दोन वळे-योदिल्यात- १) कश्यप, अत्री, भरद्वाज, विश्वामित्र, गोतम, जमदग्नी आनी वसिष्ठ. २) मरीची, अत्री, अंगिरस, पुलस्त्य, पुलह, ऋत् आनी वसिष्ठ.
पुराणभेदांत सप्तर्षींचीं नांवा वेगवेगळी मेळटात. वर्तमान वैवस्वत मन्वंतरांत वसिष्ठ, कश्यप, अत्री, जमदग्नी, गोतम, विश्वमित्र आनी भरद्वाज हे सप्तर्षी मानल्यात. हेर मन्वंतरांत नांवा बदलिल्लीं आसात. सप्तर्षी हे सूक्तद्रष्टे आसात. मनू, देव, सप्तर्षी आनी इंद्र हीं अधिकाराचीं स्थानां आसुंये. उत्तरेक धृव ता-याभोवतणीं प्रदक्षिणां घालपी सात ठळक ता-यांक सप्तर्षी अशें नांव आसा. एक चवकोन आनी ताका लागून तीन ता-यांची वांकडी शेंपडी अशी पतंगाच्या आकाराची आसता. ते शेंपडेतल्या मदल्या ता-यालागसाराक एक अस्पश्ट अशी तारका आसा, तिका अरूंधती म्हणटा आनी जोडीदाराक वसिष्ठ मानता. हांका ध्रुवरक्षक तारे अशे मानल्यात. मरीची, अत्री, अंगिरस, पुलस्त्य, पुलह, क्रपू आनी वसिष्ठ अशीं तांची नांवां आसात. हे सप्तर्षी वैषुविक वृत्ताचे उत्तरेक ५० ते ६० अंशांच्या अकाशांत आशिल्ल्यान माथ्याचेर केन्नाच येनात. हे ईशान्य दिकेक उदेतात आनी वायव्येक अस्ताक वतात. जाट लोक तांकां रथ समजतात आनी ध्रुव हो तांचो मालक मानतात. तांका ऋक्ष म्हळ्यार वांस्वेल मानपाची प्रथा खुबश्या देशांनी आसा. वैदिक ऋषीय तांकां ऋक्षच मानतात. ऋषिपंचनीचें व्रत वैवस्वत मन्वंतरातल्या ऋषींक उध्येशूनच केल्लें आसता. श्रावणीबी कितल्याशाच धर्मकृत्यांनी सप्तंर्षींची पूजा करतात. शिव आनी पार्वती हांच्या लग्नावेळार सप्तर्षी मध्यस्थ आशिल्ले अशी कथा आसा.
