बायल, काळ्यो वस्तू मुखार येवन, गाढव दावे वटेन आड्डप, सवणें आनी सुण्याचे रडिल्ले स्वर आयकप, शेणी, जळकीं लांकडां दिसप हे अशुभ शकुन आसात.
हे अशुभ शकुन निवारपा खातीर धर्मीक आनी तांत्रिक विधी करपाची पद्दत पुर्विल्ल्या काळा सावन रूढ जाल्ली आसा. ते खातीर दान दितात आनी शांतीय करतात.
विज्ञानीक विचारांच्या प्रसारांतल्यान घडणुकांची(शुभाशुभ शकुनांची) शास्त्रीय कारण मिमांसा करप शक्य जाल्ल्यान शुभाशुभ शकुना वयलो लोकांचो विस्वास आदले तुलनेन आतां उणो जाला. शुभाशुभ शकुन पाळप वा तांची प्राप्ती-निवारण करपा खातीर लागपी विधी करपा सारकी मनस्थिती आनी परिस्थिती आयज लोकां कडेन उरूंक ना. तरीय शुभाशुभ शकुन पुरायपणान समाजांतल्यान ना जाला अशें म्हणूंक मेळना. आयज सगळे कडेन आनी समाजाच्या सगळ्या थरांचेर तांचें अस्तीव्त चड उण्या प्रमाणांत दिसता.
-कों.वि.सं.मं.
शकुनि:शकुनि नांवाचे कितलेशेच राजा आनी राजकुमार भारताच्या पुर्विल्ल्या काळांत जावन गेल्यात.१)इक्ष्वांकु वंशांतल्या विकुक्षिच्या १५ पुतां मदल्या एकटयाचें नांव शकुनि आशिल्लें.२)मार्कंडेय पुराणा वयल्यान दु:सह नांवाच्या राजाक शकुनि नांवाचो एक पूत आशिल्लो.३)विदेह राज्याचो संस्थापक निमिचोय शकुनि नांवाचो वंशज आसलो.४)हो शकुनि चंद्रवंशी राजा दशरथाचो पूत आनी यदुपूत कोष्टुचो वंशज आशिल्लो.५)पांचवो शकुनि महाभारत काळांतलो कौरवांचो मामा. तो गांधार देशाचो राजा आनी गांधारीचो भाव आशिल्लो. दुर्योधनाक राज्य मेळचें म्हूण ताणें पांडवांचो छळ केलो. महाभारतांत झूज घजोवन येवपाक शकुनि निती कारण जालो. पांडवांनी कृष्णाचेर विस्वास दवरिल्लो तसो कौरवांनी शकुनिचेर दवरिल्लो. ताची बुद्द तीक्ष्ण आसली. निमाणे कडेन तो सहदेवाच्या हातान पुता सयत मेलो.
-कों.वि.सं.मं.
शक्तिदेवता:शाक्त संप्रदायाचें सगळ्यांत श्रेश्ठ अशें उपास्य दैवत. शक् म्हळ्यार समर्थ जावप ह्या धातूक क्तिन् प्रत्यय लागून शक्ती हें नांव जाला. सामर्थ्य, पराक्र, प्राण हे शक्ती शब्दाचे तीन मुखेल अर्थ आसात. दर एका घटकांत कार्याच्या उत्पादनाक उपेगी आनी त्या घटकापासून केन्नाच वेगळावंक मेळना असो जो खाशेलो धर्म आसता ताका शक्ती अशें म्हणटात. दर एका घटकाची खाशेली अशी एक शक्त आसता. ताका लागून शक्तीय खूब आसात.तातूंतल्यो तीन शक्ती मुखेल आसात त्यो अश्यो-१)अंतरंग:हे शक्तीक नारायणाची स्वरूपशक्ती अशें म्हळां.२)तटस्थ:स्वरुपात्मक न्हय आनी विजातीय न्हय, अशे शक्तीक तटस्थ म्हळां आनी ३)बहिरंग:महतत्वा पसून पृथ्वी मेरेन आनी समस्त भौतिक वस्तूंसकट अशी जी संवसाररूप प्रकृती तिका बहिरंग शक्ती म्हणटात.
हेर देवतां भशेन शक्तीच्याय रुपाची कल्पना केल्या. सामर्थ्याचें प्रतीक असो शींव हें तिचें वाहन आसा. ती चतुर्भुज, अश्टशुज, दशभुज, अष्टादशभुज आसा. तिच्या हातांनी त्रिशूळ, खड्ग, खेटक, परशू अशीं शस्त्रां आसात. तिच्या कपलाचेर तिसरो दोळो आसा. तिका चंडी, चामुंडा, भैरवी, कात्यायनी, कौशिकी, त्रिपुरा, ललिता, श्रीविधा, कामारण्या, मीनाक्षी, भगनती अशीं नांवां आसात. दर एका नांवा रुपाचें एक खाशेलपण आसून ताचे फाटल्यान कितेंय तरी कथा आसा.
शक्तीचीं कार्यां: नारायणाचे शक्तीक महालक्ष्मी अशें नांव आसा. लक्ष्मीतंत्रांत ती स्वता आपलीं कार्यां सांगता तीं अशीं-
तिरोभावस्तथा सृष्टि: स्थिती: संहतिरेव च ।
अनुग्रह इति प्रोक्तं मदीयं कर्मपश्रकम् ।
अर्थ-१)तिरोभाव म्हळ्यार कर्मरूप अविधेन जीवात्म्याक रेवाडटा २)सृश्टी ३)तिचो सांबाळ ४)सृश्टीचो संहार आनी ५)अनुग्रह म्हळ्यार जीवात्म्याक मोक्ष मेळोवन दिवप हीं म्हजीं पांच कर्मां आसात.
शक्तीचीं तीन मुखेल रुपां: मूळ जी आधा शक्ती वा महामाया तिका दुर्गा म्हणटात. हे दुर्गेनूच फुडें देव कार्या खातीर आनी मनशाचे उदरगती खातीर प्रसंगा प्रमाण तीन रुपां घेतलीं. महासरस्वती हीं तीन रुपां त्रिगुणात्मक आसात. महाकाली ही तमोगुणी आसून ती त्याच गुणांच्या रुद्रशिवाकडे संबंद आसा. महालक्ष्मी ही सत्वगुणी आसून ती जगदंबा आसा आनी सत्वगुणी विष्णुकडे संबंद आसा.तिका नारायणी अशेंय म्हणटात. महासरस्वती ही रजोगुणी आसून, त्याच गुणाच्या ब्रम्ह्याकडे संबंद आसा. ही विदयादायी देवता आसा. ह्या तिनूय रुपांच्यो उत्पतिकथा मार्कंडेय पुराणांतल्या सप्तशतींत दिल्यात. तांचो आपरोस असो आसा-
१)महाकाली: प्रलय काळांत विष्णु योगनिद्रेंत शेषशय्येचेर न्हिदिल्लो आसतना, ताच्या कानांतल्यान मधु आनी कैटभ नांवाचे दोन दैत्य भायर सरले. पयलींच तांकां ब्रम्हा दिसलो. ते बरोबर ते ताका मारपाक धांवले. ब्रम्ह्यान भगवंताचे योगनिद्रेची तोखणाय करून तिका सांगलें, तूं ह्या असुरांक भुलय आनी त्या विष्णुक जागो कर. तें आयकताच विष्णुच्या आंगांतल्यान महाकाली उत्पन्न जाली आनी विष्णु जागो जालो. उपरांत विष्णु आनी त्या दैत्यांचें झूज पेटलें. माहाकालीन त्या दैत्यांक वेवस्तित भुलयले आनी तांकां बुध्दिभ्रम जालो. तांणी विष्णुक सांगलें, तूं बरो झूज खेळटा आमी तुजेर प्रसन्न जाल्यात, तुका जाय तो वर माग. ताचेर विष्णुन आपल्या हातांनीच तांकां मरण येवचें असो वर मागलो. दैत्यांनी विष्णुक जाय तसो वर दिलो पूण एक अट घातली, जे सुवातीर उदक आसचेंना अशाच
