मठपती नेमले. नेपाळाक वचून थंयची वैदिक पुजापद्दत बंद पडिल्ली ती चालू केली आनी पशुपथिनाथाचो जीर्णोधार केलो.
भाश्यलेखन, प्रचार, दिग्विजय, मठस्थापना असो वावर आचार्यान पिरायेच्या 31 व्रसांत पुराय केलो. बत्तीसाव्या वर्सा केदारनाथाक ताणें सगळ्या मठपतींक जो उपदेश केला ताका महानूशासन अशें म्हण्टात.
शंकराचार्याची मानवी जीण खूबश्या असामान्य गुणांनी समृध्द आसली. ताची मातृभक्ती उत्कट आसली. शिश्यांचेर ताचो खूब मोग आसलो. ताची मानसिश शक्ती अपूर्व आसली. धारण शक्त तीव्र आनी काळीज भावकोमल आसलें.
शंकराचार्य हो तंत्र-मंत्रशास्त्राचो विद्वान आसलो. ताची त्रिपूरसुंदरीची उपासना ही तांत्रिक आसली. ताणें आपल्या मठांत त्रिपूरसुंदरीची पुजापद्दत सुरू केली. तो आत्मज्ञानी आसूनय, कर्मप्रवष आसलो, ज्ञानाचो उपासक आसून, उपासनेचो समर्थक आसलो.
भगवान शंकराचार्य ही भारतांत जावन गेल्ली एक विभूती आचार्य जावन गेल्यार बाराशें वर्साचो काळ गेलो. पूण ताची किर्त आजून जागी आसा. वैदिक धर्माच्या इतिहासांत आचार्याचे योगदान व्हड आसून ते वरवीम तो नव्या युगाचो प्रवर्तक थारलो.
शं, कु. पोट्टेक्काट: (जल्म: 1913 ; मरण :1982).
नामनेचो मल्याळम कादंबरीकार. ताच्या 1964- 1973
ह्या काळातल्या साहित्यीक वावराखातीर ताका 1980 वर्साचो ज्ञानपिठ पुरस्कार मेळ्ळो. ताणें कादंबरी वागंडा लघुकथाय बरल्यात. ताणें विशकन्यका, मूटुपटम, नाटन् प्रेमम, पेमाशिक्षा आदी जायत्यो कादंबऱ्यो बरल्यात. हातूंत ताची 'विषकन्यका' ही सगळ्यांत म्हत्वाची कादंबरी. ताची शैली काव्यमय आसून तातूंत वास्तव आनी कल्पना सौदर्य हांचो सोबीत मेळ जाल्लो आसा.
शंख: देवपूदेंतलें एक म्हत्वाचें उपकरण तशेंच विश्षूच्या हातांतले एक आयुध. देवी भागवतांत हाचे निर्मीतेची कथा सांगल्या. शंखचूड नांवाच्या दैत्याचे तुलसी वांगडा गांदर्व पद्दतीन लग्न जालें. उपरांत हो दैत्य खूब मातलो. ताणें देवराज्याचेर स्वारी करून सगळ्या देवांक हारायले. सगळे ंदेव शंकराक शरण गेले. शंकराचे आनी शखचूडाचें झूज पेटलें. फूण दैत्य मरपाचें चिन्न दिसना. कारण ताची बायल महापतीव्रता आशिल्ली. विष्णून शंखचूडाचे रूफ धारण करून
तुलसीच्या पतीव्रताचो भंग केलो. शखचूड मेलो आनी ताच्या असेथींचे शंख जालो. विष्णूचे कपट कळटकच तुलसीन विष्णूक 'तूं फासाण जातलो' असो शाप दिलो. तेन्ना विष्णून तीका सांगलें, आपूण गंडकीदेगेचो पाशाण जातलो आनी तुजो घोव शंखरूपांत आपले पुजेंत आसतलो.
देवाचे पूजेंत कलशपूजे उपरांत मंत्र म्हण्टा तो असो आसा- शङखादौ चन्द्रदैवत्यं कुक्षौ वरूणदेवता | पृष्ठे प्रजापतिश्चैव अग्रे गाङ्गा सरस्वती || त्वं पुरा सागरत्पन्नो विष्णूना विधृत : करे | अग्रत :सर्वदेवानां पच्ञजन्य नमोs स्तु ते ||
'अर्थ'Bold text: शंखाच्या मुळांत चंद्र, कुशींत वरूण फटल्यान प्रजापती आनी फुडल्यान गंगा- सरस्वती आसतात. हे पांचजन्य शंक, तू पयली सागरांत तयार जालो. विष्णून तुका हातंत घेतलो. सगळ्या देवांच्या फुडें तूं रावता, म्हणून तुका नमस्कार.
असो मंत्र म्हणून शंख पुजा करतात आनी ताका गंध फूल आनी तुळशी पान घालतात. उपरांत शखोदक, फुलान आपल्या आंगाचेर आनी पुजेच्या साहित्याचेर शिंपडटात ह्या वेळार शंख मुद्राय करतात.
शिव आनी सूर्य हांच्या अभिशेखावेळार मात शंखाचो उपेग करिनात. हेर सगळ्या देवांक शंखोदक आवडटा.
शंखाचे दोन प्रकार आसात- वामनवर्त आनी दक्षिणावर्त. शंखाच्या आंगाचेर आशिल्ल्या पिळांवयल्यान हे प्रकार थारायल्यात. खरे शंख चड करून दक्षिणावर्त शंख दुर्मिळ आसात. पिळांच्यो रेगा अर्द्यो आसल्यार, बागरान त्यो पुराय केल्यार त्या शंखाचो दोश ना जाता असो समज आसा. हालीं दक्षिण भारतांत चडकरून रामेश्वर हांगा नकली शंख तयार करतात.
शंख फुंकनासतना कानाक लयल्यार एक गोड आवाज आयकूंक येता.
चंद्राक प्रसन्न करपाखातीर शंखाचें दान दिवचें अशें मत्स्य पुराणांत म्हळां. शंख वाजयल्याबगर देवाचें दार उगचें अशें वराह पुराणांत सांगलां. तशें केल्यार ती व्याक्ती दर एका जल्मांत भेड्डी जातली अशी भविश्यवाणी थंय केल्या. मंदिरांत शंख वाजोवपी मनीस सगळ्या पापांतल्यान मुक्त जाता अशें बृह्हनारदीय पुराणांत सांगलां.
पुर्विल्ल्या काळांत देवपूदेभशेन, राजाची आज्ञा सांगपाकूय शंख वाजयताले.
