Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/673

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

वृंदावनलीलांचे कृष्णभक्तांनी दोन भाग केल्यात.एक अलौकिक लीला आनी दुसरी लौकिक लीला.अलौकिक लीलांभितर वृंदावनगमन,असुरवध,कालियदमन,दावानलप्राशन,गोवर्धनोद्दारण ह्या लीलांचो आस्पाव जाता.लौकिक लीलांत गोचरण,राधासमागम,स्त्रीरुपधारण,पनघट लीला,वसंतक्रीडा,दानलीला,मानलीला,रासलीला हांचो आस्पाव जाता.वल्लभसंप्रदायाच्या कवींनी अलौकिक लीलांचें शब्दांकन केल्लें आसून मधुराभक्तीच्या सांप्रदायिकांनी कृष्णाच्यो लौकिक लीला गायल्यात.

कृष्णभक्ती संप्रदायांत वृंदावन हें राधा-कृष्णाची रासस्थली आनी नित्य विहाराची सुवात मानल्या.तांचे नदरेन वृंदावन हें भौतिक आसुनूय शाश्र्वत आसा.संत चरणदासान आपल्या ब्रजचरित्रांत वरंदावनाच्या प्रकट आनी अप्रकट रुपांचें वर्णन करतना म्हळां तें अशें-

पुरुषोत्तम प्रभु लीलाधारी वृंदावन में सदा विहारी ।

निजधामकी कहियत शोभा वृंदावनमें रहे अलोभ ।

दिव्य दृष्टि बिनु न आवे सकल पुराण वेद वो गावै ॥

अर्थ-पुरुषोत्तम प्रभू जो श्रीकृष्ण तो वृंदावनात सदांच विहार करीत आसता.तेखातीर ह्या निजधामाची सोबा वर्णीत वृंदावनांत निर्लोभ वृत्तीन रावचें.पूण दिव्य नदरेबगर वृंदावनाचें माहात्‌म्य गातात.सूरदास म्हण्टा-

माधो,मोहि करो वृंदावन रेनु

जिहि चरननि डोलत नंदनंदन

दिन दिन प्रतिदिन चारत धेनु

अर्थ-हे माधवा,सदांच गायो चारताना तुजे पांय भोंवतात,त्या वृंदावनाचे मातयेंतलो म्हाका एक रेणू कर.तो फुडें म्हण्टा-

विप के खाय आगम जरो ।

श्रीजमुनामें बूड हौं मरो ।

वृंदाबन छाडो नहीं ।।

वृश्र्चिक:राशीच्या माळेंतली आठवी राशी.विशाखांचो चवथो

Scorpeo

चरण,अनुराधा आनी ज्येष्ठा मेळून ही राशी जाता.हे राशीचो स्वामी मंगळ आसा.ही राशी आर्द्र,स्थिर,बहुप्रसव आनी स्त्रीत्वदर्शक आसा.हिचो अंमल गुह्येंद्रियांचेर चलता.हे राशींत केतू उच्चीचो आसता.बळ,धैर्य,एकाग्रता,चोखपणां,उत्कट निश्ठा,प्रामाणिकपण हे वृश्र्चिक राशीचे गूण आसात.तशेंच क्रूरत्व,दुबावी स्वभाव,दुस्वास,प्रतिश्ठेचो हव्यास हे राशीचे दोश आसात.हे राशीचेर जल्मुपी मनशांत हे गूण-दोश दिसतात.


वेंकटगिरी वराहगिरी:(जल्म:१० ऑगस्ट १८९४,ओरीसा,मरण:२४ जून १९८०).

भारताचो चवथो राश्ट्रपती.कामगार वर्गाचो फुडारी म्हूण ताची नामना आसा.वेंकटगिरीचो जल्म ओरीसा राज्यांतल्या बुरहानपूर गांवांत एका मध्यम वर्गीय घरांत जालो.ताच्या बापायचें नांव श्री जोगेया पंतुल.गिरीन उंचेलें शिक्षण द्ास विद्यापिठांतल्यान घेतलें.उच्च शिक्षण घेवपाखातीर बापायन ताका इंग्लंडाक वचपाचो आग्रह केलो.पूण गिरी उच्च शिक्षण घेवपाखातीर आयरलँडाक गेलो.

आयरलँडाक शिकता आसतनाच ताणें भारतीय स्वातंत्र्य चळवळींत वांटो घेतलो.त्यावेळार आयरलँडाचीय स्तिती भारतासारकीच आसली.आयरलँडाचेर ब्रिटिशांचो शेक चलतालो.गिरीन थंय समान अधिकार ह्या नांवान आंदोलन चलयलें.थंयच्यान ताणें भारतियांचेर जावपी अत्याचाराआड आवाज उठयल्लो.त्याच वेळार ताणें दक्षिण आफ्रिका का आतंक हें पुस्तक बरयलें.तातूंत ताणें ब्रिटिशांचो जुलमी राजवटीचेर भर दिल्लो.त्या पुस्तकाच्यो दोन लाख प्रती छापून,त्यो सगळेकडेन प्रसारीथ केल्यो.ब्रिटिशांनी ह्या पुस्तकाच्या लेखकाक धरपाचो खूब यत्न केले पूण तांकां अपयश आयलें.

१९१४त गांधीजी जेनना इंग्लणडाक गेल्लो तेन्ना गिरी ताका मेळपाक गेलो.थंय गांधीजीन गिरीन चलयल्ले स्वातंत्र्यचळवळीची खूब तोखणाय केली आनी ताचेर आनीक कार्यां सोंपयलीं.त्यावेळावयलें गिरीचें लिखाण आनी स्वातंत्र्य चळवळीचो वावर पळयल्यार ताचो जहाल पंगडांत आस्पाव जातालो.पूण उपरांत गांधीजीचे विचार सरणेत प्रभावित जावन तो गांधीजीचो अनुयायी जालो.ब्रिटिशांनी आफ्रिका का आतंक ह्या पुस्तकाच्या लेखकाक धरपाचो यत्न चालूच दवरिल्ले.निमाणेकडेन तांकां गिरीचें नांव कळटकच तांणीं ताचे आड वॉरंट काडलो.वॉरंट काडिल्ल्याची खबर गिरीक कळटकच तो आयरलँड सोडून भायर वचपाचे तयारेक लागलो.ताणें अमेरिकेक वचपाचो बेत रचलो.पूण ताचे पारपत्र(पासपोर्ट)मेळूंक नाशिल्ल्यान तो लिपचोरयां भोवपाक लागलो.तशेंच ताणें आपले घरांतले पुरावे नश्ट केल्ले.देखून ब्रिटिशांनी ताच्या घरांचेर धाड घाली तेन्ना तांकां कांयच मेळ्ळें ना.तरीपूण तांणि गिरीक जाता तितले बेगीन आयरलँड सोडून वचपाचो आदेश दिलो.

वेंकटगिरी भारतांत आयल्या उपरांत ताणें वकालत सुरू केली.१९४२ त गांधिजीच्या फुडारपणाखाल सुरू जाल्ल्या असहयोग