आनी क्रुष्ण्लीलेकडेन सबदीत आसतात.रमलीला,कीर्तनिया, कुंजवासी,भगता,विदापत,बरवो,व्रजवासी,वंशीलीला, कदंबलीला, नागलीला हीं तांचीं नांवां जावन आसा.१)सरहुल: हो उरॉंव लोकांचो नामनेचो नाच.सरहुल नांवाच्या गिमांत येवपी सणाच्या वेळार हो नाच.हो समिश्र नाच आसून तो जायतीं सप्तकां चलता.२)जदूर:हो नाच संथाळ लोक वेशाख म्ह्यन्यांत करतात.हातूंत दादले आनी बायलोय वांटो घेतात.दुसय्रा दिसा नाचपी गांवांत वचून सगळ्यांच्या घरामुखार फुलां लायतात.३)ईदैल:हो रांची जिल्ह्यांतल्या खाडिया जातीचो नाच.लहमुआ आनी खोयल हीं तांचींच रुपां.हातूंत बायलो आनी दादले एकामेकांचो हात धरून थेक्याचेर नाचतात.शेवटाक उडयो मारून हो नाच सोंपयतात.शिंयाच्या दिसांनी हो नाच सोंपयतात.शिंयाच्या दिसांनी हो नाच जाता.
आसाम:हांगाच्या नामा लोकांत जायते लोकनाच प्रचलीत आसात.१)बिहु:हो नाच बिहु लोकोत्सवांत करतात.हाचे जायते प्रकारुय आसात.२)खुल्लाम:हो मिझो आदिवासींचो नाच.हो समिश्र नाच आसून यजमानाच्या घरा उत्सवाच्यावेळार हाचो प्रयोग करतात.३)सुत्तलाम:हो मिझो आनी कुकी लोकांचो नाच.हाचेखातीर कोंडयाचो चवकोन तयार करतात.नाचपी ह्या चवकोनाच्या भायर नाचतात.ह्या नाचांत करसतीचेय प्रयोग जातात.ह्या नाचाक धोलाची साथ आसता.
बंगाल:ह्या प्रदेशांत झुजनाच,कीर्तननाच आनी धर्मीक नाच बर्याच प्रमाणांत आसता.१)काठी: हो नाच हातांत ल्हान ल्हान दांडे घेवन करतात.हातुंतले पदन्यास लयबध्द आसतात.हातूंत फेर धरून नाचतात.२)बाउल:हो बैराग्यांचो नाच.हातूंत थैतन्यप्रभूंर्ची पदां एंकतारीचे साथीचेर गायतात.३)झूमर बोला: हो फकत दादल्यांचो नाच. दुर्गापुजा आनी हेर उत्सवावेळार हो नाच करतात.साथीक झांज आनी मांदळ आसता.नाच करतना भजनांय म्हण्टात.
मध्य प्रदेश:ह्या प्रदेशांत गोंड आदिवासींची खुब वसती आसा.तांच्यांत जायते लोकानाच आसात.१)धुरिया: हो दादल्या बायलांचो नाच आसून तातूंत २०-२४ नाचपी आसतात.कापणी जाले उपरांत हो नाच जाता हाच्यो सर्तीय जातात.भदेगाक वाजोवपी आनी तांचे भोंवतणी नाचपी अशी हाची रचना आसता.२)लक्ष्मीजागर :बस्तरींतलो हो समिश्र नाच.हातूंत झाडाखाला लक्ष्मीची मूर्ती स्थापून तिचेमुखार आंकवार चले-चलयो हो नाच करतात.३)लांगीनाच: बंजारा लोकांचो हो नाच आसून तो वर्सांतल्या आयत्या उत्सवांच्या वेळार करतात.हो वीरनाच जावन आसा.
ओडिसा:ह्या प्रदेशांत बैगा,बंजारा,बिरहोर,बोंडो,संताळ,सवस सासकिल्ल्यो आदिवासी आनी वन्य जमाती वशिल्ल्यो आसून तांचे वेगवेगळे नाच प्रचलित आसात.१)पाइक :हो विरांचो झुजनाच.शेकोटे भोंवतणी हाचे प्रयोग जातात.२)जदूर:हो नाच भुइया लोक,वुरू बोंगा हे देवतेक प्रसन्न करपाखातीर करतात.३)धुमुरा: हो वेगवेगळ्या विशयांतल्यान अभिव्यक्त जावपी नाच जावन आसा.धुमरा म्हणजेज ल्हान धोल घेवन वांटकुळ जांव अर्दगोल करून हो नाच करतात.एक दादलो हातांत मोरपाखां घेवन हो नाचांचे दिग्दर्शन करता.
मणिपूर : मणिपुरांत कलाकार आनी कलानिपूण लोक जायते आसात.पुर्विल्ल्या काळांत ह्या प्रदेशाचेर गंधर्वांचें वर्चस्व आशिल्लें अशो कथा आसात.ते नाच-गायन हातूंत निपूण आशिल्ल्यान मणिपुरांत तांची परंपरा सुरु जाली.१)राखाल:राखणे भुरगे ह्या नाचांतल्यान कृष्णलीला दाखयतात.२)रिआंग :रिआंग नांवाचे जातीचो हो बायल-दादल्यांचो नाच आसा.३)लाइहरोबा हो नाच मुळांत शिव-पार्वतीन केलो आनी तोच मागीर लोकांनीय उखलून धरलो अशी कथा आसा.रोंप लावचेपयलीं पंदरा दिस हो चलता.धोल बांसरी,घंटा ह्या वाध्यांची ताका साथ आसता.
राजस्थान:हाच्या दोंगरी भागांत भिल्ल,मीन,बंजारा,काळवेलिया,गरासिया हे आदिवासी लोक रावतात.गैर घूमर,नेजा,गौरी वालर, चंग,शंकरिया, गींदड,पणिहारी हे लोकनाच ह्या आदिवासींत प्रचलीत आसात.१)गौरीनाच:भिल्लांचो हो नामनेचो लोकनाच.आश्र्विन म्हयन्यांत शिवाक प्रसन्न करपाखातीर हो नाच म्हयन्यांत शिवाक प्रसन्न करपाखातीर हो नाच करतात.मांदळ आनी थाळी ह्या वाध्याच्या तालाचेर शिव-पार्वतीच्यो वेगवेगळ्यो कथा ह्या नाचांत दाखयतात.तातूंत भैरव गौरीची राखण करता ही घटना मुखेल आसता.हो नाच म्हयनोभर सकाळपसून सांजमेरेन चलता.हातूंत दादलेच बायलांचीं कामां बायलांचो भेस करून करतात.२)गींदड:हो होळयेच्या वेळावयलो नाच आसा.हातूंत ल्हान ल्हान टिपर्यांनी ताल धरून फेराचेर नाचपाचें आसता.हो नाच फकत दादल्यांचो.
गुजरात:ह्या प्रदेशांतले लोकनाच समाजीक आनी धर्मीक अशा समिश्र स्वरुपाचे आसात.खेडयांत तशेंच शारांतूय ते चलतात.१)गरबा:-गुजराती बायलांचो हो नाच आसून गरबी हो दादल्यांचो नाच आसा.गरबा -गरबी जगदंबेचे प्रसन्नतेखातीर तो करतात.गरबा म्हणजे गर्भदिपाभोंवतणीं बायलो फेर धरून नाचतात.२)रास-दांडिया:गुजरातांतलो म्हत्वाचो लोकनाच.चडकरून दादले हो नाच करतात.केन्ना केन्नाय बायलोय हातूंत वांटो घेतात.हो नाच रासलिलेकडेन संबंदीत आसा.जायत्या उत्सवांच्या वेळार हो नाच करतात.दर एका नाचपाच्या हातांत दोन तोणयो आसतात आनी तांच्या आदारान ते नाचाचो ताल धरतात.नाचतना पदांय म्हण्टात.ताका धोल आनी सनईची साथ आसता.३)पांधर:सौराष्ट्रांतलो हो कोळी लोकांचो नाच.हातूंत नाचपी वांटकूळ करून बसतात,पदां
