Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/461

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

कोंकणी विश्वकोश : ४ ताकालागूज तांचे चरित्रचित्रण ह्या विंगड विंगड लोकांच्या चित्रणाबणर पुराय जायजा. ते जंय जंय गेल्ले थंयच्या विंगड विंगड झमाजाच्यो भास, शेता - भातां, श्वावप - जेवप, झोवव्हें - होवळे, वजज - माप, धर्म-पंथ, आदी जायत्य गजाल्नीचे चित्र आमच्या मुश्वार उबें रावता. यादव काळावयल्या समाजाच्या समाजीक आजी संस्कृतीक जीविताचो अभ्यास करपी तेचवरी भाशाविज्ञाजिक हांकां हो ग्रंथ म्हळ्यार मुळावो आदार थारता. ह्या ग्रंथांची भास ही त्या काळावयल्ती वेव्हारीक मराठी भास आशिल्लघान आजी ताचे स्वरुप गद्य ग्रंथाचे आशिल्लयान ते भाशेचे पातयेवपासारकें श्रूप - जें आमकां ज्ञानेश्वरी सारक्या काव्य ग्रंथात लेणीत पळोवंक मेळप शक्य व्ना - पळोवंक मेळटा. जे पटतीन हो ग्रंथ सिध्द जायत गेलो तें पळयल्याए ती एक संशोधन प्रक्रिया' आशिल्लयाची णवाय नेळटा आजी हाका लागून श्रीचक्रधरस्वानीची वाङ्मयील मूर्त इतलीच विशेशताय ताची उरजा, तर तो मराठी भाशेतलो, देशी भाशेतलो, पयलो 'शोधप्रबंध' म्हणू येता. ह्या भायर ह्या ग्रंथाची व्हडवीक झांगपी जाल्यार तो मराठी भाशेतलो पयलो चरित्रग्रंथ, पयलो आत्मचरित्र ग्रंथ, पयलो इतिहास ग्रंथ, पयलो संकलज ग्रंथ, पयलो संपादीत ग्रंथ, दुसरे भाशेंत अनुवादीत जावपाचो मान फाव जाल्लो पयलो मराठी ग्रंथ, नुस्वार वचून जायत्या ग्रंथांक जल्माक घालतपी ग्रंथ, अशीं साबार श्वाशेल्नपणां ह्या ह्या ग्रंथाज महाजुभाव वाङ्मय निर्मणेक प्रेरणा दिली. तेचवरी देशी वा प्राकृत भाशेतल्याज, मशठी भाशेतल्याल, णद्य ग्रंथरचना करपाकूय प्रेरणा दिली. ह्या ग्रंथाच्या कुसव्यांतल्याज सूत्रपाठ, दृश्टांतपाठ, स्थाजपोथी आदी महाजुभाव पंथाचे धर्मीक ग्रंथ जल्माक आयले. ह्या ग्रंथातल्या कांथ 'लीळां'चो अजुवाद ‘रत्जमालास्तोत्र' ह्या जांवाज संस्कृतांतल्याज जालो. अशेतरेज हो ग्रंथ म्हळ्यार गद्य मराठी वाङ्मय संततीचो आदीपुरूस थारता, - बाळकृष्ण गं. काजोळकार लुइस, विल्यम आर्थर : (जल्ञः २३ जानेवारी १९१५, शेंट ल्युझिया - वेंस्ट इंडीज). जामजेवो ब्रिटीश अर्थशास्त्रज्ञ. १९७९ च्या अर्थशास्त्र विशयाच्या जेंकब्स, ताचे शिक्षण लंडन अर्थशास्त्र संस्थेत जालें. ताणें बी. कॉम; की. वि.-२९ ჯჯQ लुइस, विल्यम आर्थर पीएच्.डी. तशेंच एल्एल्.डी. ह्यो पदव्यो घेतल्यो. हेच संस्थेत १९३८४८ वर्सा ताणे अधिव्याख्यातो म्हणूज आपले अध्यापकीय कारकीर्दीक सुरवात केली. १९४८-५८ त ताणे मँचेस्टर विद्यापिठांत अर्थशास्त्राची प्राचार्य आजी उपरांत उपकुलगुरू म्हणून काम पळयलें (१९५९ - ६३). १९६३-८३ अशीं झुमार वीस वसाँ तो अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांतल्या प्रेिक्स्टन विद्यापिठांत अर्थशास्ञाचो प्राध्यापक आशिल्लो. फुडें ह्याच विद्यापिठांत तो गुणश्री प्राध्यापक म्हणून काम करूक लाणलो. मदल्या काळांत लुइस हो कॅरिबियल विकास बैंक (१९७0 - ७३), तशेंच कॅरिबियन संशोधन परिशद ह्या संस्थांची अध्यक्ष आशिल्लो. हेभायर तो अमेरिकन तत्त्वज्ञान संस्था, अमेरिकन अॅकॅडेमी ऑफ आर्टस अँड सायन्सीस ह्या संस्थांचो अनुक्रमाज अध्यक्ष आजी सन्माल्य वांगडी आशिल्लो. १९७९ वस अर्थशास्त्र विशयाची जोबॅल्न पुरस्कार ताका आली थिओडोर डब्ल्यू. शुल्ट्झ ह्या अमेरिकज अर्थशास्त्रज्ञाक वांटूज मेळ्ळो. हाचेभायर ताका लंडज (१९८२), येल (१२८३) आजी हार्वर्ड (१९८४) ह्या विद्यापिठांकडल्यान अर्थशास्त्र विशयांतल्यो मान्नादीक डॉक्टरेट पदव्यो मेळ्ळयात. १९४४ वर्मा ताणे अर्थीक विकासाविशीं ‘अमर्यादीत कश्ट्पुरवण सिध्दांत' मांडली. ताच्या मतान अधीक विकास आळी विकास ह्यो। वाडिल्लया गिळ्याजाचो वापर आजी दर मनशा फाटल्यान साधजसामग्रँत वाड अशो विकासाच्यो तीज नुश्वेल गरजो आमूल अथक क्रियांक आसा, अशें तावें मत आसा. हुशार शासलकत्यकिडल्याज ऊबि मेळ्ळेबगर एवंयचेच राश्ट्र उदरणत करूक शकला. विकासात्मक नियोजन साध्य करपाचे आसल्यार तेरवातीर कार्यक्षम भ्रश्टाचार जाशिल्लया जितळ प्रशासनाची गरज आमता, फाटसारिल्लया राश्ट्रांजी अशें प्रशासल आसप एवूब कठीण. हाका लागूल शासजांजी जिरंकूश अर्थवेकहारांचे धोरण आपणावंक जाय कारण तांच्या मतान समंजस शजकारण आजी सम्यक लोक प्रशासन ह्या दोगायघेर जियोजनालेँ जैत आदाश्ल्लेि आसता, जणभर आर्थर लुइस हाका सर्जनशील प्रायोगिक विद्वाज म्हणून वळश्वतात. ताचे लक्ष अर्थीक सनृप्दीचे मूळस्थाज, शेतजमीज आसपी म्हत्व, तेच भाशेज अल्पविकसीत राश्ट्रातलें कृशिकायचेिं तशेंच विकसजशील देशांचीं विकासाविशींचीं धोरणां थाशवपाविशीं संयुक्त राश्ट्रां, संवसारीक बैंक तेच भाशेन अंक्टाड ह्या संस्थांचेर आपली छाप उदेवपी कांय मेजक्या अर्थशास्त्रांभितर लुईसाचो आम्पाव जाता. �