Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/455

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

कोंकणी विश्वकोश : ४ हो वेवसाय मर्यादीत प्रमाणांत चलता. देशाक व्हड दयाँदेश छताबिल्ली आसूज लेणीत जुस्तेमारीक चड म्हत्व जा. लांकूड उत्पादजय उण्या प्रमाणात जाता. देशाच्या कांय भागांळी उवजीज तेलाची सोद लागलले उपसंत उद्येशीक विकाझांत भर पडत गेली. देशांतलीं चडशीं व्हड तेलनक्षेत्रां अमाल, जालो, वहा, शगुबा, सारिर हीं देशांतलीं मुरवेल तेलक्षेत्रां. संवसाशंतल्या श्रेश्ठ तेल उत्पादक राश्ट्रॉभितर लिबियेचो आश्पाव जाता. देशाचे वट्ट जिर्मितीत ९९% पश्झ चड वांटो आजी वट्ट शश्ट्रीय उत्पादजांत ६0% परम चड उत्पादन श्वजिज तेल, एवजिज तेल्तूउत्पादीत पदार्थ आजी भैमीक वायू हांचें आसता. ऑपॅक हें तेल जियतिक शश्ट्र ‘लिबियन जॅशनल ऑयल कॉर्पोरेशव्ज्ञ' हे संस्थेची १९७0 त झथापना केल्या. १९७३ मेरेन देशांतल्यो मन्गळ्यो तेल कंपळ्यो शासनाच्या देशांतले विद्युत्जर्मिती प्रकल्प मुख्वेलपणाज एवजीज तेलाचेरूच आद्वारूज आप्तात. लोहश्वजिज, पॉटेंश, चुजश्वडक, संगमरवर, मॅग्नेशियम, पोटेंशियम, मॅगजीज, कोळसो, जिप्सम हींय देशांत शेतकी उत्पादजांचेर प्रक्रिया करपी ल्हाव्न उद्येण, चामडें कमोवप, ओलिव तेल काडप, लुगट, शेंदन्यो करप, रंग, रुप्याच्यो वस्तू देशांतलें महत्वाचें वेपारी केंद्र. दर वर्सा माचाँत आंतरराश्ट्रीय वेपारी वैयक्तिक वेपाए बंद केलो. लिबियल दिजार हें देशातले अधिकृत चलल. जाल्यार सैंट्रल बँक ऑफ लिबिया ही थंयची मध्यवर्ती बैंक, १९७0 त देशांतल्या सगळ्या विदेशी बैंकांचे शश्ट्रियीकरण जालां. येशदारी आजी संचारण : देशांतलीं सगळीं महत्वाचीं शाशं आजी गांवगिरे वाठाश्रूय एस्त्यामाणाँजी जोडल्यात. लिबियेंत लोहमार्ण जा. लिबियज अरब अॅरलायन्साची स्थापणूक १९६५ त जाल्या. बेंगाझी आजी ट्रिपोली शाशंजी आंतरराश्ट्रीय विमानतळ संदेशवहन वेवस्था शासकीय पद्दतीज चलता. सोशलिस्ट पिपल्स लिबियन अरब जामाहिरीअ ब्लॉडकास्टींग कॉर्पोरेशल संस्थेकडल्यान अरबी आजी इंग्लीश भाशेतल्याज जभोवाणी कायविळी जाल्यार अरबी, इंग्लीश, इटालियल आजी फ्रेंच भाशेतल्याल दूरचित्रवाणी कार्यावळी प्रसारीत जातात. लोक आजी समाजजीण : देशांतल्या ९0% वयर लोकांची ኧ)3 लिबी, विलर्ड फ्रेंक शेतवड आजी पशुपालन वेवसायांत घुरुपल्लया लोकांचे प्रमाण खूब उणें जालां. देशांतले झुमार ९0% लोक अरब आजी बर्बर वंशाचे, जाल्यार १0% लोक हेर वंशीक पंगडांचे अासात. फेझाळ प्रदेशांत अरब, तुआरेण, बर्बर आजी श्वाप्री लोकांची भरसण जाल्ली दिसता. उदेंत लिबियेंत चडशे लोक अरब कुळांतले. हेर प्रदेशांजी रावपी लोक मुरवेलपणाज अरब आजी बर्बर वंशांची भरमण जाल्ली आसात. इस्लाम हो देशांतलो अधिकृत धर्म, तातुंतले सुमार ९७% लोक सुब्जी जाल्यार उरिल्ले लोक हेर धर्माचे आसात. अल्पसंख्येज आशिल्लया लिबियेकं स्वातंत्र्य मेळिल्ले तेळ्ळा ९0% वयर लोकसंख्या लिरक्षर आशिल्ली. उपरांत शासनाल शिक्षणाचेर खूब खर्च करून शिक्षणीक मळार खूब सुदारणा केली. झद्या देशांत पदवी शिक्षणा एवेरीज कृषी, तंत्रीक आजी वेवसायीक प्रशिक्षण संस्थाय आसात. थंय इस्लामी विद्यापिठय आसा. अरबी ही देशांतली अधिकृत भास इंग्लीश आत्नी इटालियज भाशांचोय व्हड प्रमाणांत वापर जाता. बर्बर भास मुरवेलपणाज इस्लाम चालीरितींची छाप पडला. हांगाच्या लोकांक घोडद्यां शर्यत आजी लोकनृत्यां हांची चड आवड. ट्रिपोली, बेंगाझी आजी मीझुराटा हीं देशांतलीं मुश्वेल शारां. - कों. वि. सं. मं. लितबी, विलर्ड फ्रेंक : (जल्म : १७ डिसेंबर १९o८, अँड व्हॅली - कोल्तोरेंडी; मरण : ८ सप्टेंबर १९८0). अमेरिकज श्झायजशाश्त्रज्ञ. किरणोंत्सर्गी कार्बज काल्नजिर्णय पद्दतीच्या सोदाएवातीर ताका १९६0 वसच्यिा एझायजशाश्ञाचो जोबॅल पुरस्कार मेळ्ळो. हेच पद्दतीज पदार्थातलो कार्बज (१४) ह्या समस्थानिकाचो अणुक्रमांक पूण वेगळो वेगळो अणुभार आशिल्लद्या त्याच मूलद्रव्याच्या प्रकाराची किरणोत्सर्ज मेजूल ताची अदमाशी पिशय ह्या विशयांतल्या तज्ञांक कमलतेय घटनेचो वा प्राचीज अवशेशांची निरपेक्ष काळ थरोवपाश्चातीए ही पद्दत उपेणी पडटा. ताणे कॅलिफोर्जिया विद्यापिठाच्या (बर्कली) रसायनशास्त्रांतली बी. एस्. (१९३१) आजी पीएच्.डी. (१९३३) ह्यो पदव्यो घेतल्यो. १९३३ - ४५ त तो कॅलिफोर्जिया विद्यापिठांत भौतिकी एसायनशाफ्ञाचो अध्यापक, १९४१-४५ त अमेरिकेच्या मॅजहॅटज प्रकल्पाचो वांगडी, १९४५-४९ त शिकागोतल्या एब्रिको फेर्मी इन्स्टिट्यूट ऑफ व्युक्लिअर