लांबायेची दयदिण लाबल्या. ट्रिपोली हें देशाचे राजपाटण तशेच देशांतलों सगळ्यांत व्हडल्ने शार. भूयवर्णज : भूयरचणुकेचे जदरेज देशाचे ट्रिपोलिटेजिया, प्तायरेजेयका, सिर्ते डॅझर्ट आजी फेझाज अशे मुख्वेल तीन वांटे केल्ले आसात. देशाची सुमार ९५% भूय रेंवटी वसू आसा. सहारा ह्या ऐंवटी प्रदेशाल देशाचो ९५% प्रदेश ऐवडिला. भूयभाण चडसो सपाट आसूज सरासरी उंचाय २00 ते ६00 मीटर आझा, ट्रिपोलिटेजिथा प्रदेश देशाच्या वायव्य भागांत आसूज भूयमध्य दयदेिणेवयलो झपाट भाग, जेफारा मळ आजी जेबेल जेफुझा सडयाचो त्या प्रदेशांत आम्पाव जाता. ट्रिपोलिटजियेच्या दक्षिण भागांत हमादा अल् - हमश हो तांबडो रेंवटी सडो आसा. सायरेजेयका ही प्रदेश देशाच्या ईशाळ्य आसा. बार्क हो ऐंवटी सडोय त्या प्रदेशांत आस्पावला. लिबियेच्या उत्तर - मध्य भागांत सिर्ते ऐंवट आसा. जेन्न5त्य भागांत फेझान हो द्रोणी प्रदेश आसा. देशांत लहाज ल्हाज व्हंयो खूब. पूण णिमाच्या हवामाज · लिबियेचें हवामाज मुश्वेलपणाज उश्ण रेंवटी प्रकारचे. देशाच्या हवामानांत शियांच्या दिसांजी दयचिी जाल्यार गिमांत सहारा प्रदेशाचो चड प्रभाव जाणवता. देशाच्या वडशा भागांजी १५ सगळ्यांत सुको प्रदेश, दर्यादेशांजी शिंयाळ्यांत पावस पडटा. सहारा प्रदेशांत वसकि ५ मेंमी. इतलो पावस पडटा. सडद्या वाठारांजी शिंयाळो एवूब कडक. णिमाच्या दिसांजी तापमान ४६° सें. मेरेज वाडटा. शियाळयांतलतें सरासरी तापमान उत्तर भागांत ११° से. जाल्याए दक्षिण भागांत १७° में. आमता. दक्षिणेकडच्याज येवपी गिब्ली' ह्या अतीउश्ण वान्याक लागूल लिबियाचें णिमाच्या दिसांजी तापमान रोश्वडेंच वाडटा. ह्या वान्यावांगडा खूब रॅव आजी घुल्ल येता. दोंणरी वाठार आजी सडे सोडले जाल्यार देशाचो व्हड भाण झुकोच उरता. धा वसाँतल्याज दोज रवेपे तरी दुकळ पडटा. वनस्पत आजी मोजजातलिबियेतसादारणपणन खजूर, अश्व्दार ह्या उत्तरेकडल्या प्रदेशांत शन्नां आमात. हेर प्रदेशांत जळीं तरस, कोलो, सॉसो, एकंक, जबॉआ, शनमाजर, शेड्डे आजी जायत्या इतिहास आली राज्यवेवस्था : लिबियेच्या आदीम इतिहासाची व्हायती स्पश्टपणाज मेळजा, मेळिल्लया पुरातत्त्वीय अवशेशांवयल्याल इ.स.प. ६000 त हांगा जवाश्मयुगीज संस्कृताय YYQ दिनविया जंदताली अझो इतिहासकारांचो अदमास आशा. त्या तेंपार लिबियेच्या दद्यदिगांजी पशुपालल आजी शेतकी वेवसाय चलताले. जाल्यार सहाश ऐंवटी प्रदेशांजी उदक आशिल्लद्या सुवातींजी शिकारी आजी पशुपालक हांच्यो वसणुको आशिल्लयो. पूण उपरांत प्रदेशांतले सुकेपण वाडत राविल्लयाज आजी बर्बर जमातींच्या घुरयांक लागून ह्या वसणुकांक देंवती कळा लागली. फुडें इ.स.प. २000 च्या अदमाझाक जैऋत्य आपलो शेक बसोवज थंयच तेश्थीर जाले आसुये. बर्बशंभितरल्या लेबू लोकांचो शेक उपरांत वाडत गेलो. इ.स.प. १000 त फिलेिशियन भॉवडेकाशंजी हांगाच्या दयदिणांजी आपल्यो वसणुको उबारल्यो. तांचेभितरली ट्रिपोली ही म्हत्वाची. एअ, लेप्टिसनॅउजा आत्नी मॅब्रत ह्या तीन गांवांजी मेळूल ही वसणूक उबारिल्ली. देएवूज तिका ट्रिपोली हें जांव मेळ्ळे. उपरांत इ.स.पयलीं ७00 च्या सुमाशक ग्रीसी लोकांजी जायरेजेयका प्रदेशांत लोक रावपी भाणाक लिबिया अशें म्हण्टाले. देरवूज ह्या देशाक लिबिया हें जांव मेळ्ळे. इ.स.पयल्तीं ३३६ ते ३२३ मेरेज हो प्रदेश अॅलॅक्झांडर द ग्रेट हाच्या शेकातळा आशिल्लो. इ.स. पयत्नीं ९६ त शेमी लोकांजी ताचेर जेत मेळयलनें. रोमी लोकांच्या शेकातळा लिबियाची सगळ्या क्षेत्रांजी भरभराट जाली. फुडें ५३३च्या सुमाराक लिबियेच्या जाळती. सातव्या शेकडद्याच्या मध्याक अरबी लोकांनी लिबियेचेर भरसण जावज थंय अरब - मुसलमाज संस्कृताय विकसित जाली. ११४५ जॉर्मज लोकांजी ट्रिपोली आजी भोंवतणचो प्रदेश हाफूमिद घराण्याची सत्ता १५७४ मेरेल आशिल्ली. तांच्या तेंपार इस्लामी कला आजी संस्कृतायेची वाड जाली. उपरांत लिबियेचेर स्पॅलीश पलटण आशिल्ली. १७११ त जेंलिङ्ख्मेरीज पलटणीचो अहमद काशमाळ्रनी पुराय सत्ता आपल्या हातांत घेतली. उपरांत काशमाल्लीच्या चांचेगिरीच्या आदाराज काशमान्ली घराण्याज स्तूब घज मेळयल्ले. पूण अमेरिका, इंग्लंड, फ्रांस आली सिसिली हांणी चांचेगिरीआड मोहीम उबारिल्लद्यान काशमाळ्लीचे उत्पल्ज उणे जायत रावटनें. १८२६ त ऑटमळ संग्नाटाज आपल्या संप5ाहीझ ह्या सेव्यदळताच्या आदारान कारामाळ्नीकांक लिबियेंतल्यान धांवडावन्न घालते. उपशांत धंय
