Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/44

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

लागून हो रोग पातळटा. प्रत्यक्ष संपर्काभायर संक्रामक पदार्थापसून (देखीक-उदक पियेवपाचीं वा जेवणाचीं आयदनां) तोंडांतले श्र्लेष्मकलेंत (पातळ बुळबुळीत अस्तर) रोग जाता. कांय किटकूय रोग पातळायतात. ३ ते ५ सप्तकांच्या काळाउपरांत (सूक्ष्मजंतूंचो शरिरांत प्रवेश जायतपसून रोगलक्षणां दिसपाक लागमेरेनच्या काळाउपरांत) हात आनी पांयांचेर लक्षणां दिसपाक लागतात. हे पिडेच्यो तीन अवस्था आसात-

पयली अवस्थाः कातीचेर तांबशो पुळयो येतात. तांकां ‘माता यॉज’ म्हण्टात. पुळयेचें रोखडेंच गांठींत रुपांतर जाता. उपरांत सूक्ष्ममजंतूंच्या संसर्गाक लागून गांठी फुट्टात आनी जखम तयार जाता. तातुंतल्यान स्त्राव व्हांवपाक लागता. संबंदीत लसिका ग्रंथी वाडटात आनी त्यो खूब दुखतात. हेर लक्षणां चड करून सांपडनात.

दुसरी अवस्थाः २ ते ४ म्हयन्यांउपरांत आनी केन्ना केन्नाय फाटोफाट खांको, सांदे आनी बाह्येंद्रियां ह्या सुवातांचेर वलसार कातीचेर अंकुरार्बुदां जातात. तळपांय आनी तळहाताचेरूय अशीं अर्बुदां जातात. हाका लागून चलप आनी हातांचो वापर करतकच खूब दुखतां. पांयांवयल्या अर्बुदांक लागून चलप कुल्लेभाशेन जाता म्हणून ताका ‘खेकडा यॉज’ अशेंय म्हण्टात. हीं अर्बुदां स ते आठ म्हयने उरतात आनी आपशींच बरीं जातात. हे अवस्थेंत मनगटांतलीं हाडां सोडून बोटांच्या हाडांचेर वायट परिणाम जाता.

तिसरी अवस्थाः उपचार करूंक नाशिल्ल्या १०% पिडेस्तांक कांय वर्सांच्या काळाउपरांत परत गांठी तयार जातात. पूण जंतू उणे आशिल्ल्यान संक्रमकताय उणी आसता. दुय्यम सूक्ष्मजंतू संसर्गांतल्यान जखमो तयार जातात. हे अवस्थेंत हाडांचेर वायट परिणाम जातात. मुखामळूय एकएकदां विद्रूप जाता. हाका ‘गॅन्गोसा’ म्हण्टात.

संपर्क इतिहास आनी रोग लक्षणां ह्या रोगाच्या निदानाक पयले वा दुसरे अवस्थेंतल्या रोग स्थानांतल्या द्रवांतले तशेंच वाडिल्ल्या लसिका ग्रथीच्या द्रवांतले सूक्ष्मजंतू कृष्णक्षेत्र दिप्तिपरिक्षेंत सूक्ष्मदर्शकाखाला दिसतात. उपदंशाखातीर वापरतली रगतरस परिक्षाय उपेगी आसता. कर्कवृत्त आनी मकरवृत्त हांच्या अदमासाक उश्ण कटिबंधीय भागांत सांपडपी ही विकृती दक्षिण अमेरिका, वॅस्ट इंडीस आनी उत्तर आफ्रिका ह्या प्रदेशांनी आनी भारत, श्रीलंका, इंडोनेशिया, थायलंड, मियानमार, मलेशिया आनी फिलिपिन्स ह्या देशांच्या कांय भागांतल्यान प्रदेशनिश्ठ स्वरुपांत दिश्टी पडटा.

जंय ही पिडा मेळटा, थंय व्हड प्रमाणाचेर पिडेस्त आनी सगळ्या संपर्कीत व्यक्तींचेर पेनिसिलीन उपचार गुणकारी थरतात. संक्रमणशील आनी असंक्रामक अशा सगळ्या तरांच्या पिडेस्तांक २.४ मेगॅ-एकक बँझाथिन पेनिलसिलीन-जी एकेच मात्रेंत दितात. पेनिसिलीनाची अॅलर्जी आशिल्ल्यांक टॅट्रासायक्लीन वा एरिथ्रोमायसीन फावो ते मात्रेंत दितात. जितली मात्रा पिडेस्ताक दितात तितलीच संपर्कीत व्यक्तींकूय दितात.

इ.स.१९५०-६० काळांत संवसारीक भलायकी संघटनेन ह्या रोगाआड पेनिसिलीन उपचाराची व्हड मोहीम हातांत घेतिल्ली. १५.२ कोटी लोकांची तपासणी करून ४.६१ कोटी पिडेस्तांचेर उपचार करुन हो रोग संवसाराच्या कांय भागांनीच मर्यादीत दवरपांत तिका यश मेळिल्लें. हालींच कांय अस्तंत आफ्रिकी देशांतल्यान यॉजचो प्रादुर्भाव जाल्ल्याचें दिसलां आनी संवसारीक भलायकी संघटनेन १९८० पसून परत पेनिसिलीन उपचाराची मोहीम सुरू केल्या.

यिट्स,विल्यम बटलरः (जल्मः १३ जून १८६५ डब्लिन, आयर्लंड; मरणः २८ जानेवारी १९३९, रॉकब्यूम-केप मार्टिन, फ्रांस).

नोबॅल पुरस्कारप्राप्त अँग्लो आयर्लंडी कवी, नाटककार आनी निबंदकार. ताचो बापूय चित्रकार आशिल्लो.

यिट्साचें शिक्षण लंडन आनी डब्लिनाक जालें. डब्लिनच्या ‘मॅट्रोपोलिटन स्कूल ऑफ आर्ट’ हातूंत ताणें कांय काळ कलाशिक्षण घेतलें (१८८४-१८८६). सादारणपणान पिरायेच्या सतराव्या वर्सासावन ताणें कविता करपाक सुरवात केली. १८८७ वर्सासावन ताच्यो कविता उजवाड येवंक लागल्यो. त्याच वर्सा तो लंडनांतले थिऑसॉफिकल सोसायटीचो वांगडी जालो.

१८८८ वर्सा विल्यम मॉरिस, जॉर्ज बर्नार्ड शॉ, ऑस्कर वायल्ड ह्या साहित्यिकांकडेन ताचो परिचय जालो. १८८९ वर्सा ‘द वाँडरिंग्स ऑफ ऑइसिन अँड अदर पोएम्स’ हो पयलो कवितांझेलो उजवाड आयलो.

१८९१ वर्सा लंडनचे आनी १८९२ वर्सा डब्लिनचे लिटररी सोसायटीची स्थापणूक जाली. ह्या दोनूय संघटनांचो यिट्स संस्थापक वांग़डी आशिल्लो. १८९३ वर्सा ताचो ‘द केल्टिक ट्वायलायट’ हो निबंदझेलो उजवाडा आयलो.

‘आयरिश लिटररी थिएटर’ ह्या पंगडाची ताणें १९०२ वर्सा स्थापणूक केली. हेच संस्थेचें १९०४ वर्सा ‘अॅबी थिएटर’ अशें नामकरण जालें. आयर्लंडी जीवनावयल्या नाटयकृतीचें लिखाण आनी सादरीकरण हो हे संस्थेचो हेत आशिल्लो. सुरवातेक सावन यिट्सान हे संस्थेक नाटयाकृती दिल्यात.

द काउंटेस कॅथलीन (पद्यनाटक), कॅथलीन नी हौलिहान (१९०२), अॅट द हॉक्स वॅल (१९१६), दी ओन्ली जेलसी ऑफ अॅमर (१९१६), द किंग ऑफ द ग्रेट क्लॉक टावर (१९३४) आनी परगेटरी (१९३८0 हीं ताचीं कांय हेर नाटकां.