ते चाकेइ ह्या नांवाचो विधी करतात. हो विधी दुस्मानाच्या तकल्यांची पुजा करपासारकोच आसता. ही पुजा केली ना जाल्यार वाग पिडा पातळायता असो तांचो समज आसा. गाय,दुकर,सुणीं,मिथुन,कुकडां आनी पारवे ह्या जनावरांक ते पोसतात. हातूंत मिथुन हें सगळ्यांत म्हत्वाचें जनावर. लग्नांत चलयेचें मोल ते मिथुनांत दिसता. तांच्या दुदाचो मात ते उपेग करीनात. ते तांदळापसून सहम नांवाचो सोरो तयार करतात. मिथुनाच्या शिंगापसून ते सोऱ्याचे पेले तयार करतात. हे पेले टोळीमुखेली आनी खानदानी लाखेरीच वापरतात. सामान्य लोक सोरो पियेवपाखातीर कोंड्याच्या नळयांचो उपेग करतात. बायलो-दादले निकोटिनाचें उदक पियेतात. आधुनिक काळांत, येरादारीच्या संपर्कावरवीं, सगळ्याच आदिवासी जाती-जमातींचो कायापलट जावंक लागला. पारंपारीक चालीरिती सदळ जावंक लागल्या. आधुनिक समाजाची वाटचाल विज्ञानीक दिकेन जावंक लागल्या, हे वाटचालींत बरेंच कितें पोरणें शेणूंक लागलां आनी नवें घेवप जावंक लागलां. लाखेर जमातय ह्या बदलाक आडवाद उरूंक ना.
-कों.वि.सं.मं.
लाखेरी: लाखेचो धंदो करपी एक जात. तांचे मूळस्थान मारवाडाक आसून थंय ताका लाखेरा अशें म्हण्टात. सद्द्या तांचो राबितो महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश,गुजरात ह्या वाठारांत आसा. हे लोक आपल्याक राजपूत आनी कायस्थ म्हण्टात. तांचीं कुळनांवां मोनजात, सुकणीं आनी झाडां हांचेवयल्यान पड्डिल्लीं आसता. तांचेभितर पोटफांटो ना, ते स्मार्थ आसून बालाजी,भवानी,गणपती आनी राम ह्या देवांक भजतात. मारवाडांतल्या लाखेरांमदीं हिंदू आनी मुसलमान ह्या दोनय धर्मांचे लोक आसतात. लाखेर बायलो फकत लाखेचीं कांकणां घालतात. मुसलमान लाखेरा आदीं राजपूत आशिल्ले. सद्द्या ते सुन्नी पंथाचे आसात.
लाखेचीं कांकणां करप हो तांचो मुखेल वेवसाय. तांचेमदीं झाडाचेर लाख लावपाचो एक स्वतंत्र विधी आसता. तो चड करून आश्विन म्हयन्यांत करतात. लाख्रेरी मनीस रातचो नागडे अवस्थेंत एका दोण्यांत लाखेचे किटक घेवन चे एका झाडार लायता. उपरांत त्या झाडाक वंय घालून त्या झाडाक कोणाकच हात लावंक दिना. कोणाय विधवेक लाख लावपाची आसल्यार ती आपल्या चल्याक हाण्डीर घेवन तो दोणो ताच्या माथ्यार दवरता आनी बडयेन ते किटक झाडाक लायता. पांय रंगोवपाखातीर हे लोक लाखेंत भिजयल्लो कापूस विकतात. ह्या कापसाक माहुरकी गुलेली अशें म्हण्टात. तेभायर दोरे, राखयो विकपाचे धंदेय ते करतात. तांच्यात सुयेर वा सटयेची पुजा करिनात. भुरगें जल्मले उपरांत णवव्या दिसापसून तेराव्या दिसामेरेन ते केन्नाय ताका नांव दवरतात. लाखेरी लोक मडें लासतात. उपरांत बारा दीस सुतक पाळटात. बाराव्या दिसा उदकान भरिल्ले बारा कळशे मुखावयल्या दारांत दवरून तांची पुजा करतात.
-कों.वि.सं.मं.
लागरलव्ह,सेल्मा: (जल्म: 20 नोव्हेंबर 1858, मोर्बाका,व्हेर्मलांड,स्विडन; मरण: 16 मार्च 1940 मोर्बाका) स्विडनी लेखिका. भुरगेपणांत तिच्या पांयांत अपंगूळपण आयिल्लें. उपरांत ती बरी जाली. पूण सुरवातीचें शिक्षण तिका घरचे घराच घेवचें पडलें. उपरांत स्टाॅकहोभांत तिणें अध्यापिका जावपाचे नदरेन शिक्षण घेतलें आनी ते उपरांत ती लांतस्क्रूनाक एके शाळेची मुख्याध्यापिका म्हणून काम करूंक लागली. गोश्ता बेर्लिंग्ज सागा( 2 खंड, 1891, इं.अ.द स्टोरी ऑफ गोश्ता बेर्लिंग,1998) ही तिची पयली कादंबरी. ते उपरांत इनव्हिजीबल लिंक्स(1899, इं.शी.), द मिरेकल्स ऑफ अॅंटी क्रायस्ट (1897, इं.अ. 1899), जेरूसलेम (2 खंड, 1901-02, इं.अ 1915) ह्यो कादंबऱ्यो उजवाडा आयल्यो. जेरुसलेम ही कादंबरी उजवाडा येनाफुडें तिका खूब नामना मेळ्ळी. पयल्या म्हाझुजा उपरांतच्या काळांत तिणें द-रिंग ऑफ द लोवेनस्कोल्ड्स (1925, इं.अ. 1931), शार्लट लोवेनस्कोल्ड(1925) आनी अॅना स्व्हार्ड (1928) ह्यो कादंबऱ्यो बरयल्यो. द वंडरफुल अॅडव्हॅंचर्स ऑफ निल्स ( 1906-07) आनी फर्दर अॅडव्हँचर्स ऑफ निल्स(1911, इं.शी.) हीं भुगोलाचीं पुस्तकां तिणें भुरग्यांखातीर बरयलीं. साहित्याचो नोबॅल पुरस्कार दिवन (1909) तिचे साहित्यसेवेचो संवसारीक पांवड्यार भोवमान जालो. हो पुरस्कार मेळोवपी ती पयली स्विडनी व्यक्ती. 1914 वर्सा स्वीडीश अकादेमीचें वांगडीपण तिका मेळ्ळें. हो मान मेळोवपी ती पयली स्विडनी बायल.
- कों.वि.सं.मं.
लाट्यायन ब्राह्मण: ब्राह्मणांतलो एक पोटभेद. ह्या ब्राह्मणांक लाड ब्राह्मण अशेंय म्हण्टात. लाड हें उतर लाटपसून जाल्लें आसा आनी लाट हें उतर लाट्यायन ह्या उतराचो अपभ्रंश. सामवेदाच्या राणायणी फांट्याचें लाट्यायन नांवाचें एक सूत्र आसा. ह्या राणायणी फांट्याचो अभ्यास करपी ब्राह्मणाक लाट्यायन हें सूत्रवाचक नांव पडलें. काळांतरान लाट्यायनाचें लाट इतलेंच नांव अस्तित्वांत आयलें. इ.स. 712त महंमद कासीमान सिंधाचेर घुरी घाली आनी तो वाठार जिखलो. सिंधाभाशेन गुजराताचेरय मुसलमानांच्यो घुरयो पडटाल्यो ह्या भंयान थंयचे लोक महाराष्ट्र, कर्नाटक आनी
