Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/388

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

बळिश्ट करून उद्देगांच्या पुराय क्षेत्राचो विकास सादप. (5) उत्पादनांत आनी निर्याताभिमुख उद्देगांनी विशेशीकरण प्रसूत करप (6) स्वयंरोजगाराखातीर चड संद मेळची हे नदरेन उद्देगीक प्रवर्तन (Enterpreneurship), वेगवेगळे तरेची कुशळटाय आनी वेवस्थापन पद्दत हांचो विकास करप (7) काम करपाचे परिस्थितींत सुदारणा, कामगारांच्या कल्याणाखातीर येवजणी आनी रोजगाराची सुरक्षीतताय हांचेवतीन कर्मचारी आनी कारागीर हांच्या जीवनमानाचो पांवडो सुदारप. ह्या धोरणांच्या निमतान आनी लघुउद्देगांच्यो खाशेल्यो अडचणी मतींत घेवन शासनान तांच्या विकासाखातीर बऱ्योचशो येवजणी चालीक लावन तांकां सवलतीय दिल्ल्यात.


व्हड आनी मध्यम उद्देगांक सहाय्यकारी आनी तांचेर आदारीत ल्हान प्रमाणावयल्या घटकांची स्थापणूक करपाखातीर तशेंच नव्या ल्हान कारखान्यांक उर्बा दिवपाखातीर उद्देगीक वसणुकांची स्थापणुको केल्यात. मार्च 1979 वर्सामेरेन अशा 662 उद्देगीक वसणुकांची स्थापणूक जाली, तातूंत 13,467 कारखाने आसात. ग्रामीण उद्देग समितीच्या शिफारशींप्रमाण (1962) 45 ग्रामीण उद्देग प्रकल्प कांय वेंचीक ग्रामीण भागांत सुरू केल्यात. फोर्ड प्रतिश्ठानाच्या आंतरराश्ट्रीय अभ्यास मंडळान लघुउद्देगांच्या विकासाचो बारीकसाणीन अभ्यास केलो आनी ह्या मंडळाच्या शिफारशींक अणसरून राश्ट्रीय लघुउद्देग निगम आनी विकास अधिकारी ह्या लघुउद्देगांक मदत करपी संस्थांची सरकारान उबारणी केली. तशेंच, लघुउद्देगांच्या विकासाखातीर परदेशी तज्ञांचोय आदार घेतलो.

लघुउद्देगांच्या क्षेत्रांत येवपी धंदयांच्या प्रश्रांचो अभ्यास करपाखातीर आनी तांकां सगळ्या तरांनी आदार करपाखातीर खादी आनी ग्रामोद्योग, काथो, रेशमी, हातमाग, लघुउद्देग, हातमाग हीं महामंडळां स्थापन केलीं. लघुउद्देगंच्या विकासा खातीर अशे तरेन राश्ट्रीय लघुउद्देग निगम, लघुउद्देग विकास संघटना, विकास अधिकारी कार्यालयां, जिल्हो उद्देगीक केंद्रां, लघुउद्देग सेवासंस्था, उद्देगीक वसणुको, तांत्रिक आनी संशोधन प्रयोगशाळा अशो कितल्योशोच संस्था सरकारान निर्माण केल्यात. भारतांत पांचवर्सुकी येवजण सुरू जायत पसूनच्या साडेतीन दशकांच्या काळांत लघुउद्देगांची प्रगती जाली तरी तांचेभितर उद्देगीक दुयेंस पातळ्ळें अशें सातवे येवजणेचे सुरवेक दिसलें. ही परिस्थिती सुदारपाखातीर बँकांकडल्यान वेळच्यावेळार आनी जाय तितली पतपुरवण, अंगभूत लघुउद्देगांकडल्यान व्हड कारखान्यांनी (उद्देगांनी) घेतिल्ल्या म्हालाचें मोल तांकां वेळार दिवप आनी तेखातीर अशा कारखान्यांक बँकांनी मंजूर केल्ल्या रिणाचो एक वांटो म्हणून राखून दवरप, राज्य वित्त निगमांप्रमाण बँकांनीय बीज भांडवल येवजण सुरू करप अशे तरेचे उपाय करचे अशें येवजणकारांनी सुचयलां.

-को. वि. सं. मं.


लघुलेखन : ही एक बरोवपाची पद्दत आसून तिका लघुलिपी, आशुलेखन, शीघ्रलेखन, शीघ्रलिपी; इंग्लिशींत ‘शॉर्टहँड’ वा ‘स्टॅनोग्राफी’ अशींय वेगवेगळीं नांवां आसात. उलोवण्याक कायम स्वरूप हाडपाखातीर लेखनकला निर्माण जाली आनी जायत्या भाशांखातीर विंगड विंगड लिपी तयार जाल्यो. पूण लेखन बेगीन जावंचें म्हणून खाशेल्या कामाखातीर वेगळ्यो बरोवपाच्यो पददती आनी लिपी तयार केल्यो त्यो अशो –

(1)हरशी वापरपाचे लिपींत बदल करून तयार केल्ल्यो लिपी – देखीक – मोडी, महाजन, कायथी ह्यो भारतांतल्यो कारकुनी लिपी.

(2)अक्षरांच्या मोडणांत आनी अक्षरांनी (स्पेलींग ह्या अर्थन) संक्षेप हाडून तयार केल्ली लिपी. देखीक – एमा डीअरवॉर्न हिणें अमेरिकेंत 1924 वर्सा काडिल्ली ‘स्पीडरायटिंग’ लिपी, जातूंत each हें उत्तर eC अशें बरयतात.

(3) स्वतंत्रपणान ह्या कामाखातीर पूण ते ते भाशेखातीर तयार केल्ली लिपी. देखीक – आयज ब्रिटनांत आनी भारतांत वापरांत आशिल्ली आनी आयझाक पिटमनान इंग्लंडांत 1837 वर्सा तयार केल्ली पिटमन शॉर्टहँड लिपी वा आयज अमेरिकेंत घोळणुकेंत आशिल्ली आनी रॉबर्ट ग्रेनान इंग्लंडांत 1885 वर्सा पिटमन पद्दतींतलें दोश पयस करपाखातीर काडिल्ली ग्रेग – शॉर्टहँड.

पिटमन

ग्रेग

स्पीडरायटिंग

गृतलेखन (डिक्टेशन) करपाखातीर उलोवपी मदीं मदीं रावून जाय जाल्यार पुनरुक्ती (परत परत) करून उलयता. हें टाळून उलोवप्याचो ओघ आडायनासतना मजकूर चुकीं बगर आनी बेगबेगीन बरोवन घेवपाची गरज बरेज कडेन उपरासता. देखीक – अधिकारी, कारकून, उलोवपी, खबरांकार, शिक्षक – विद्यार्थी, रंगमाचयेवयलो नट – आयकुपी (शेक्सपियराचीं कांय नाटकां हेच पद्दतीन वाचप्याक उपलब्ध जालीं). उपरांत ह्या मजकुराचे सदांचे लिपींत (लाँगहँडांत) परत बरोवप वा टंकलेखन करतात. अशे हे