उद्देगांकडलें नातें लक्षांत घेतल्यार तांचें तीन विभागांनी वर्गीकरण करूं येता (अ) जे लघुउद्देग संघटीत उद्देगधंद्यांकडे सर्त करिनात. देखीक – कुलपां, बटन, मेणवाती, जोतीं आनी हेर (ब) ज्या लघुउद्देगांक समान उत्पादनाक लागून व्हड उद्देगांकडेन सर्त करची पडटा. देखीक – कापड, इलॅक्ट्रॉनिक उपकरणां आनी हेर (क) जे उद्देग व्हड उद्देगधंदयांक पूरक आसात अशा उद्देगधंदयांनी, व्हड कारखान्यांत निर्माण जावपी म्हालाचे कांय घटक निर्माण करतात. देखीक – सायकलीचे भाग, विजेचें सामान हांचे कारखाने.
लघुउद्देगांक विकसीत राश्ट्रांपरस, अविकसीत राश्ट्रांनी चड म्हत्वाचें स्थान आसा. हाका मुखेलपणान तीन कारणां आसात – एक म्हळ्यार ह्या राश्ट्रांनी व्हड व्हड कारखाने बांदपाखातीर आनी चलोवपाखातीर गरजेच्या अशा तंत्रज्ञानाचो आनी तंत्रकुशळ व्यक्तींचो व्हड प्रमाणांत उणाव आसता. दुसरें, ह्या देशांच्या दर एका मनशाचें उत्पन्न उणें आशिल्ल्यान बचतीचें उत्पन्नाकडेन प्रमाण विकसीत राश्ट्रांपरस उणें आसता. तेखातीर व्हड कारखान्यांक लागपी भांडवल तांकां परवडना. तिसरें आनी सगळ्यांत म्हत्वाचें कारण म्हळ्यार, ह्या देशांतलो लोकसंख्या वृध्दिदर विकसीत राश्ट्रांपरस चड आशिल्ल्यान उण्या भांडवलाचेर चलपी उद्देगधंदयांची निर्मिती जर योग्य प्रमाणांत जालीना जाल्यार बेकरी वाडून लोकसंख्येचो शेतावयल्यो भार चडांत चड वाडटलो आनी तेखातीर शेतीपसून मेळपी उत्पन्नांतल्यान जावपी बचतीचें प्रमाण उणें जायत रावलें. हे नदरेन भारतीय येवजणकारांनी दुसरे पांचवर्सुकी येवजणेंत ल्हान उद्देगधंदयांक एक म्हत्वाचें स्थान दिलें. नियोजनकारांचो हो विचार कर्वे समितीचे (1955) शिफारशींचेर आदारिल्लो. हे विचारसरणेक अणसरून भारतांत केंद्र आनी राज्य शासनांनी कुटिरोद्देग आनी हेर सगळ्या तरांचे लघउद्देग हांच्या विकासाखातीर तशेंच अडचणी सोडोवपाखातीर तरातरांच्यो येवजणी चालीक लायल्यो आनी तांकां सवलती दिल्यो. तेखातीर भारताचे अर्थवेवस्थेंतलें म्हत्व लक्षांत घेवन तांच्या विकासाखातीर येवजणकारांनी आंखिल्ल्या धोरणाचीं मुखेल आंगां अशी आसात –
(1)आधुनिकीकरण आनी तंत्रज्ञान हांचो दर्जो वाडोवन उत्पादकताय आनी उत्पादन गुणवत्ता वाडोवप. (2) वीज, कच्चो म्हाल, रीण हांची फावो त्या प्रमाणांत पुरवण करून अस्तित्वांत आशिल्ले उत्पादन क्षमतायेचो बरो उपेग करून घेवप (3) देशांतल्या बाजारपेठांनी ह्या क्षेत्राच्या म्हालाची विक्री, ताका प्रसिध्दी दिवन, ताचें प्रमाणीकरण करून, विक्रेक आदार दिवन आनी शासनाचे म्हाल – खरेदी – कार्यावळींत चड वांटो दिवन, वाडोवप. (4) अंगभूतीकरणाच्या कार्यावळींचेर भर दिवन लघुउद्देग आनी हेर उद्देग हांचेमदले संबंद
पांचवर्सुकी येवजणेंत लघुउद्देगांचेर भौशिक क्षेत्रांत जाल्लो खर्च (कोटींनी)
