Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/357

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

म्हाझुजांतल्या गरजांक लागून जालो. 1946त जे.पी. एकर्ट आनी जे. एब्ल्यू हाणें पयलो व्हडलो इलॅक्ट्रानीय संगणक (ENIAC) तयार केलो आनी फुडें 1970 उपरांतच्या धा वर्सांमदीं लघुसंगणक आनी तेफुडल्या धा वर्सांमदीं सुक्षम संगणक विकसीत जाले उपरांत संगणक – आदारीत रोबॉट तयार करप सोंपें जालें. ह्याच काळांत किरणोत्सर्गी द्रव्यां सुरक्षीतपणान हाताळपाचे नदरेन रोबॉटाचो हस्तक्रियाकारक विकसीत केलो. हेखातीर सेव्य – सेवक दूरहस्त क्रियाकारक प्रणाली आरगॉन नॅशनल लॅबोरेटरींत तयार केली. हातूंत सांधे, अक्ष आनी मुक्तताय मात्रा (प्रणालीची अवकाशांतली मांडणी जितल्या तरांनी बदलपाक शकता तो आंकडो) हांचेविशी मेळिल्ले म्हायतीचो आधुनिक रोबॉटांत बऱ्याच प्रमाणांत उपेग केलो.


1950 उपरांतच्या धा वर्सांत मॅसॅचुसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टॅक्नोलॉजीच्या लिंकन लॅबोरेटरीसांत हे प्रणालींत सेव्य वटेक ‘स्पर्शज्ञान’ आनी सेवक वटेन संपर्क दिवपाखातीर स्पर्श संवेदक आनी पुनःप्रदाय हांचो आस्पाव केलो. हे प्रणालींत आयच्या रोबॉटांत आस्पाव जाता. दूरचालक आनीक एके विकसीत केल्ले प्रणालींत सेव्य आनी सेवक हांचेमदल्या यंत्रीक दिव्यांच्या जाग्यार स्विच, बटन आनी नियंत्रक दांडी बसयल्ल्या नियंत्रक पेटयेंतल्यान सरयो वा रेडियो संकेत हांच्या आदारान दुवो सांदिल्लो आशिल्लो. ही खाशेलपणां आधुनिक रोबॉटाच्या शिकवण लोलकांत आस्पावन घेतिल्लीं दिसतात. तशेंच त्या काळांत ह्या सगळ्या गजालींच्या सतत नियंत्रणाखातीर मानवाचो आदार गरजेचो आसलो.


1960 उपरांतच्या धा वर्सांत स्टॅनफर्ड विद्यापिठांतल्या संशोधकांनी हस्तक्रियाकारकाच्या हालचालींखातीर आनी नियंत्रणाखातीर दूरचालकाच्या सव्य बाजू वटेन मनशाच्या बदला संगणकाचो उपेग केलो.


1964त जॉर्ज डेव्हल हाणें यंत्राची प्रक्रिया नियंत्रीत करपाखातीर एक चुंबकी नियंत्रक विकसती केलो. 1854त ताणें ताचो उपेग करून भुजाच्या तोंकाक हत्यार जोडणी केल्लो पयलो कार्यक्रमणशील उददेगीक रोबॉट तयार केलो. ह्याच अदमासाक उद्देगाभायर हेर मळांचेर उपेगी पडटले अशा रोबॉटांचे आद्य नमुने विकसीत जावंक लागले.


युनिमेट 2000 हो 1961त खरेपणान उद्देगीक उपेगांत हाडिल्लो पयलो वेव्हारीक रोबॉट आशिल्लो. द्रवीय – चलीत रोबॉटाचो आरखडो जड कामांखातीर केल्लो आनी तो पयलीं जपानांत आनी मागीर अमेरिकेंत व्हड प्रमाणाचेर वापरलो. ह्या रोबॉटाचो विकास चड करून जॉर्ज डेव्हल आनी जे. एफ्. एंगेलबर्गर हांच्या यत्नांतल्यान जालो. डेव्हिलाक कार्यक्रमणशील हस्तक्रियाकारकाचें एकस्व (पेटंट) मेळ्ळे. एंगेलबर्गर हांणे डेव्हलावांगडा उद्देगांत रोबॉटांचो उपेग करपाखातीर चालना दिवपाचे नदरेन पालव दिलो आनी त्या दोगांनीय मेळून युनिमेशन ही रोबॉट तयार करपी कंपनी स्थापन केली. ताचेउपरांत थोड्याच काळांत अमेरिकन मशीन फाऊंड्री हे कंपनीन व्हार्साट्रान प्रकारचे रोबॉट तयार केले आनी मागीर हेर कंपन्यांनी उद्देगीक रोबॉट तयार करपाक सुरवात केली. सिको ह्या जपानी कंपनीन त्याच अदमासाक एक सादो पूण अचूक आनी विश्र्वसनीय अशा वातचलीत रोबॉटाचो घड्याळींचे जुळोवणेखातीर उपेग केलो. 1973त सिनसिनॅटी मिलॅक्रॉन कंपनीन T3 ह्या लघुसंगणकान नियंत्रीत करतल्या आनी संगणकाच्या आदारान परत कार्यक्रमण करपी रोबॉट प्रचारांत हाडलो.


सद्या रोबॉटाक नदर आनी स्पर्श हांच्यो संवेदना दिल्ल्यो आसून कसलेय वस्तूचें अंतर, आकारमान आनी तापमान ते सांगपाक शकनात पूण हेर जायत्यो गजाली ते मनशापरस चड बेगीन, चड अचूक आनी चड सोंपेपणान करंक शकतात. चलप, सोंपणां चडप, आयकप आनी दिल्ल्यो तोंडी सुचोवण्यो पाळप हांचेसारक्यो क्रिया करूंक शकतात.


संगणक नियंत्रक : चड सुविकसीत नियंत्रण प्रणाली रोबॉटाचो गतिमार्ग संगणकाच्या आदारान आपोआप निर्माण करतात. तेखातीर लागपी संगणनां, ही प्रक्रिया करपाच्या वस्तूसंबंदी वा कामासंबंदी संगणकाच्या प्रदत्त – संग्रहांत (म्हायती संग्रहांत) आशिल्ल्या गणितीय वर्णनाच्या आदारान करतात. भोंवतणचे परिस्थितीसंबंदीं रोबॉटाच्यो संवेदना प्रणालीन दिल्ले म्हायतीप्रमाण बदलपी गतिमार्गय संगणक निर्माण करपाक शकतात. परिस्थितीविशीं गृहीत धरिल्ल्या कांय गजालींचेर आदारीत रावनासतना ह्या संवेदना – आंतरक्रियाशील प्रकाराच्या नियंत्रणाक लागून परिस्थितीप्रमाण रोबॉट फावो ती क्रिया करपाक शकता.


श्रेणीय नियंत्रण : सगळ्यांत फुडारिल्ली रोबॉट नियंत्रण प्रणाली श्रेणीय नियंत्रणान आपणायतात. अशे प्रणालींत नियंत्रण टप्प्यांचे श्रेणींतली दर एक पातळी तिचेवयलो पातळेकडल्यान खंयचें ध्येय गांठपाचें आसा ताचें निवेदन आपणायता. ह्या उद्दिश्टाचो घुस्पागोंदळ पाचळेचे श्रेणींतल्या स्थानाचेर आदारीत आसता. सगळ्यांत सकयली पातळी सांध्याची फुडली स्थिती इतलेंच उद्दिश्ट आसता. दर एक उंचेली पातळी आपलें उद्दिश्ट गांठपाखातीर तिचे सकयले पातळेक आज्ञाक्रम (उपउद्दिश्टां) दिता. हीं उपउद्दिश्टां वेंचतना दर एक पातळी आपलें चालू उद्दिश्ट तिच्या संवेदना – आदानाप्रमाण आसपी भायले परिस्थितीची चालू अवस्था आनी सकयले पातळेची