Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/32

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

ह्या बाह्म प्रथिनांआड प्रतिपिंडां तयार करता हो यॅलो आनी बर्सन हांचो दावो शास्त्रीय चवकटींत मान्य जावपाक खूब दुबाव घेतले, पूण तांणी आपले यत्न चालूच दवरले. सादें इन्सुलीन आनी मुद्रायुक्त इन्सुलीन हातूंतलो फरक हीं प्रतिपिंडां वळखनात. हाचे वयल्चान तांणी प्रारण गणित्र हें अणुकेंद्रीय प्रारण मेजपाचें उपकरण वापरून इन्सुलीन आमापन शक्य केलें. गिनीपिग वा सोंशे ह्या प्राण्यांभितर प्रयोगशाळेंत खंयच्याय जैव क्रियाशील पदार्थाआड प्रतिपिंडा निर्माण करप शक्य आशिल्ल्यान त्या सगळ्यांच्या खोल अभ्यासाक ह्या नव्या तंत्राक लागून खूब आदार जालो. सुमार तीस वर्सां यॅलो ह्या तंत्राचो अभ्यास आनी संशोधन करीत आशिल्ली.

सुरवेक ह्या तंत्राचो अंतःस्त्रावीग्रंथिविज्ञानांत(रगतांत सरळ विरगळपी उत्तेजक स्त्राव-हॉर्मोन-स्त्रवपी ग्रंथींविशींच्या विज्ञानांत) उपेग करपाचेर मुखेलपणान भर आशिल्लो. फुडें एंझायमां(जीवरसायनीक विक्रिया घडून येवपाक आदार करपी प्रथिनां), वखदी विज्ञान, वायरस आनी सूक्ष्म जंतुतन्य प्रतिजनां (जांकां प्रतिरोध करपाखातीर रगतद्रवांत प्रतिपींड निर्माण जातात अशें नुकसान करपी पदार्थ) आनी जीवविज्ञानाकडेन संबंदीत आशिल्ल्या हेर शेंक्डयांनी पदार्थांच्या संशोधनांतूय हे पददतीचें म्हत्व सिध्द जालें.

यॅलो हिका नोबॅल पुरस्काराभायर हेर आनिकूय पुरस्कार मेळ्ळ्यात. तातूंतले कांय उल्लेख करपासारके आसात इलिलिली पुरस्कार(१९६१), गेर्डनर पुरस्कार(१९७१), कॉख पुरस्कार(१९७२),क्रेसी मॉरिसन पुरस्कार(१९७५), लास्कार पुरस्कार(१९७६) आनी बँटिक पदक(१९७८). हे भायर तिका बारा मानादीक डॉक्टरेट पदव्यो मेळ्ळ्यात. १९७५ वर्सा तिची नॅशनल अॅकॅडेमी ऑफ सायन्सीसची वांगडी म्हणून आनी १९७८ वर्सा अमेरिकन अॅकॅडेमी ऑफ आर्टस अँड सायन्सीसची वांगडी म्हणून निवड जाली.

यांग,चेन निंगः (जल्मः २२ सप्टेंबर १९२२, हफे, आन्ह्ये, चीन).

चीनी-अमेरिकन भौतिकीविज्ञ. बीटा क्षयाभाशेन दुर्बल अणुकेंद्रीय परस्परक्रियांचे बाबतींत समता अक्षय्यता(Parity Conservation)तत्त्वाच्या जावपी उल्लंघनाच्या सोदविशीं यांग आनी ताचो सांगाती त्सुंग डाओ ली हाका १९५७ च्या भौतिकीच्या नोबॅल पुरस्काराचो भोवमान मेळ्ळो.

१९४२ वर्सा ताणें कुनमिंग हांगाच्या नॅशनल साऊथवॅस्ट असोसिएटेड विद्यापिठाची बी.एससी. आनी १९४४ वर्सा चिंगयुआन विद्यापिठाची एम. एससी. ह्यो पदव्यो घेतल्यो. उपरांत १९४६ वर्सा तो चिंगयुआन विद्यापिठाची शिश्यवृत्ती मेळोवन अमेरिकेंतल्या शिकागो विद्यापिठांत गेलो. थंय एनरीको फेर्मी आनी एडवर्ड टेलर हांच्या मार्गदर्शनाखाला संशोधन करून १९४८ वर्सा ताणें पीएच्.डी.पदवी घेतली. प्रिन्स्टनांतल्या इन्स्टिटयूट फॉर अॅडवान्स्ड स्टडीस हे संस्थेंत ताणें १९४९ वर्सासावन संशोधनाक सुरवात केली आनी थंयच १९५५ वर्सा ताची प्राध्यापक पदाचेर नेमणूक जाली. १९६५ वर्सा तो न्यूयॉर्क स्टेट विद्यापिठांत प्राध्यापक जालो. यांग हाणें मुखेलपणान संख्यिकीय यामिकी आनी सममिती नेम ह्या विशयांनी संशोधन केलां. १९५६ वर्सा यांग आनी ली हांणी मेळून बीटा क्षयाभाशेन दुर्बल अणुकेंद्रीय परस्परक्रियांचे बाबतींत समता अक्षय्यता तत्तवाचें उल्लंगन जावपाची शक्ताय आसा अशे सैध्दांतिक रितीन भाकीत केलें आनी तें तत्त्व ३० वर्सा सुमार आदारभूत मानप जातालें. ह्या भाकिताची चांचणी घेवपाखातीर कांय प्रयोगूय तांणी सुचयले. नॅशनल ब्युरो ऑफ स्टँडर्ड्स हांगाच्या सी.एस्.वू आनी ताच्या वांगडयांनी तशेंच कोलंबिया विद्यापीठ आनी शिकागो विद्यापिठांतल्या हेर शास्त्रज्ञांनी अशे प्रयोग करून हें भविश्य खरें केलें. ह्या तांच्या सोदाक लागून आणवीय आनी मूलकण भौतिकीच्या मुलभूत सिध्दांतांत खूब बदल जाले. ह्या संशोधनाभायर यांग हाणें आर्.एल.मिल्स हाचे वांगडा मूलकण आनी क्षेत्रां हांचेखातीर मूलभूत परस्परक्रियांचें गणितीय वर्णन करपी क्रमनिरपेक्ष नाशिल्लो गेज सिध्दांत मांडलो. हो सिध्दांत 'यांग-मिल्स सिध्दांत' ह्या नांवान वळखतात.

नोबॅल पुरस्काराभायर ताका आल्बर्ट आल्बर्ट आयन्स्टायन पुरस्कार (१९५७),प्रिन्स्टन विद्यापिठाची मानादीक डॉक्टरेट (१९५८) हे भोवमान मेळ्ळे. अमेरिकन फिजीकल सोसायटी, नॅशनल अॅकॅडेमी ऑफ सायन्सीस ह्या विज्ञानिक संस्थांचो तो वांगडी आसा.

यांगत्से न्हंयः संवसारांतली पांचव्या क्रमांकाची आनी चीन देशांत आशिल्ली आशिया खंडांतली, लांबायेन सगळ्यांत व्हड न्हंय. तिची लांबाय सुमार ५,४९४ किमी.आनी जलवाहनक्षेत्र १८,२९,००० चौ.किमी.आसा.न्हंयेच्या देगणाचो उदेंत-अस्तंत विस्तार ३,२१९ किमी.आनी दक्षिणोत्तर विस्तार ९६५ किमी.आसा. हे न्हंयेचें यांगत्से किअँग हें नांव चीनांतल्या पुर्विल्ल्या यांग जहागिरीवयल्यान आयिल्लें आसूंक जाय. चीनी लोक सादारणपणान जांग ज्यांग (लांब न्हंय) ह्या नांवाचो वापर करतात. हे न्हंयेक डा किअँग (व्हड न्हंय) ह्या नांवानूय वळखप जाता. युरोपी लोकांनी ब्ल्यू रिवर (निळी न्हंय) अशें नांव हे न्हंयेक दिलां...

हे न्हंयेचो उगम चीनाच्या अस्तंत वाठारांत तिबेटाचे ईशान्य शिमेलागसर डांगकूल पर्वत रांगेंत दर्यापातळेसावन ५,४८६ मी.उंचायेचेर जाता आनी चीनाच्या इकरा प्रदेशांतल्यान व्हांवत वचून