याह्या अल् हदी इलाल हक्क ह्या साउदी राजकरत्यान इमाम पिठाची स्थापणूक केली. हें इमाम विद्यापीठ विसाव्या शेंकडयाच्या मध्यामेरेन अस्तित्वांत आसलें.
इकराव्या शेंकडयांत यॅमॅनाचेर इजिप्ताची जाल्यार १२ वो ते १५व्या शेंकडया मेरेन रसूल राजवंशान हांगा चडांतचड काळ सत्ता भोगली. सोळाव्या शेंकडयांत मामलूक सुलतान आनी ऑटोमन तुर्कांनी ह्या वाठाराचेर आपलो शेक गाजयलो. झैदी इमान कासीम द ग्रेट (१५९७-१६२०) हाणें यॅमॅनाचो मदलो वाठार जिखलो. ताका लागून तुर्कांची सत्ता दर्यादेगेच्या वाठारापुरती मर्यादीत उरली. एकुणिसाव्या शेंकडयाच्या आरंभाक वहाबी मुसलमानांनी यॅमॅन ताब्यांत घेतलें. सन १८१८ त झैदी इमाम परत सत्तेर आयलो. हे खातीर ताणें इजिप्ताच्या सुलतानाचो चलो इब्राहीम पाशा हाचो पालव घेतलो. देखून इजिप्शीयन सैन्याचो शेक हांगा १८४० मेरेन उरलो. १८४० ते १८७२ हो यॅमॅनांतलो अराजक, घुस्मटमार आनी झुजाचो काळ. १८७२त ऑटोमन राजकरत्यांनी साना शार जिखून ह्या वाठारांत सत्ता मेळयली. तांची सत्ता पयल्या म्हाझुजाच्या अस्तामेरेन (१८१८) हांगा आसली.
ग्रेट ब्रिटनाच्या पालवान इद्रिस जमातीन यॅमॅनांत सत्ता मेळोवपाचो एक अयशस्वी यत्न केल्लो. इब्न मुहमंद हाणें हो यत्न १९२५ वर्सा मोडून काडलो. ते तिडकीन इद्रीस जमातीन साउदी अरेबियाचो राजा सुलतान इब्न सौद हाका आपलो तेंको दिलो. १९३४ वर्सा यॅमॅन साउदी अरेबियाभितर झूज जालें. उपरांत ताइफाचे कबलातीक मान्यताय दिवन दोनूय पंगडांनी झूज थांबयलें. हे कबलातीवरवीं साउदी अरेबियान यॅमॅनाचे सुटकेक मान्यताय दिली. १९४५ वर्सा यॅमॅन अरब लिगाचो वांगडी जालो. १८४७ वर्सा युनाचो वांगडी जालो. १९५८त युनायटेड अरब स्टेट आनी युनायटेड अरब रिपब्लीक हांचो एक पंगड तयार जालो.
१८ सप्टेंबर १९६२ दिसा सुलतान इमाम अहमदाच्या मरणा उपरांत लश्करी जावन क्रांती जावन उत्तर यॅमॅन घडलें. हे लश्करी राज्यक्रांतीक इजिप्त लश्कराचो आदार जाल्यार थळाव्या मूळ झुजारी पंगडाक/जमातीक साउदी अरेबियाचो आदार आसलो. दुसरे वटेन दक्षिण यॅमॅनान ऑगस्ट ते ऑक्टोबर १९६७ काळामजगतीं शिंपडून पडिल्लीं १७ ल्हान राज्यां एकठांय येवन एन.एल.एफ. सैन्याआड झुजूंक लागलीं. ही संद सादून 'प्लोसी' हे थळावे झुजारी संघटनेवरवीं ब्रिटीश सैन्य आनी एडन शारांतल्या नागरिकांक पिडूंक आरंभ केलो. थळाव्या खर प्रतिकाराक भियेवन २९ नोव्हेंबर १९६७ दिसा ब्रिटीश सैन्य दक्षिण यॅमॅनांतल्यान भायर सरलें. हाचो परिणाम म्हणून ३० नोव्हेंबर १९६७ त दक्षिण यॅमॅनाचो जल्म जालो. १९७२ वर्सासावन उत्तर आनी दक्षिण यॅमॅन एकठांय हाडपाखातीर खूब यत्न जाले. मे १९९० त उत्तर आनी दक्षिण यॅमॅन एकठांय आयलीं. १९९४ त यॅमॅनाच्या कांय वाठारांनी अंतर्गत यादवीचो खवदळ जालो. हाचो परिणाम म्हणून ५ मे १९९४ दिसा दक्षिण यॅमॅन, उत्तर यॅमॅनासावन वेगळें जालें. ७ जुलय १९९४ दिसा उत्तर यॅमॅनाच्या फौजांनी पुराय देशाचेर नियंत्रण करतकच ही यादवी सोंपली. ह्या देशाचे राश्ट्राध्यक्ष म्हणून कर्नल अली अब्दुल्ला सालेह जाल्यार प्रधानमंत्री म्हणून लॅफ्टनंट जनरल अब्द अल अझीझ अब्द अल घनी वावर पळयतात.
संविधानः उत्तर यॅमॅनाची संसद १००० वांगडयाची आसली. तातूंतले ७०० वांगडी वेंचून काडटाले. तिका जनरल पिपल्स काँग्रेस म्हणटाले. ही संसद १९८२ त अस्तित्वांत आयली. उत्तर यॅमॅनांत आठ प्रशासकीय प्रांत आसले. (सदाह, अल्-बैदा, साना, अल हुद्यदाह (होद्यदा), हज्जाह, रीडा, इब्ब आनी तैज). दक्षिण यॅमॅनाचे संसदेक सुप्रीम पिपल्स काउन्सील म्हणटाले. ही संसद ३१ ऑक्टोबर १९७८त अस्तित्वांत आयली. दक्षिण यॅमॅनांत स प्रशासकीय प्रांत (अॅडन, लहेज, अॅबेन, शाब्वा, हद्रामाउंट आनी अल् म्हारा)आनी ३० उपविभाग आसले. दोनूय देश राश्ट्रसंघ आनी अरब लिगचे वांगडी आसले. सदया दोनूय देश एकठांय आयिल्ल्यान अखंड यॅमॅनाच्या संविधानाचो आवांठ स्पश्ट जावंक ना.
अर्थीक परिस्थितीः उत्तर यॅमॅनाचे दुसरे उदरगत येवजणेप्रमाण (८२-८६) वट्ट खर्चाचें प्रमाण २९,३०० दशलक्ष रियाल आसले. १९८६ वर्सा उत्तर यॅमॅनाच्या अदमासपत्रकांत ९९,४४,३९,६००० रियाल खर्च आनी ७१७९०२९००० रियाल येणावळीची येवजण आशिल्ली. मार्च ८८च्या आंतरराश्ट्रीय दरांत ९.८८ रियालांक एक अमेरिकन डॉलर मेळटालो. दक्षिण यॅमॅनाचे (१९८६-९१)येवजणेप्रमाण ९९८.२ दशलक्ष खर्चाची तजवीज आसली. १९८६ वर्साच्या अदमास पत्रकांत २१४.४ दक्षलक्ष यॅमॅनी दिनारांची येणावळ आनी ३४१.४ दक्षलक्ष यॅमॅनी दिनार खर्चाची तजवीज आसली. मार्च ८८ च्या चलनदरेंत एका अमेरिकन डॉलारांक = ०.३४३ यॅमॅनी दिनार मोल एक अमेरिकन डॉलर म्हळ्यार १४० रियाल इतलें आसलें.
ऊर्जा आनी सैमीक गिरेस्तकायः उत्तर यॅमॅन-वीज उत्पादन = ५५६ दशलक्ष किलॉवॉट (१९८६). तेलाच्या उत्पादनाक १९८७ तल्यान सुरवात जाली. खणींतलें मीठ हांगा व्हड प्रमाणांत जाता (उत्पादन-६४००० टन १९८१). देशांतली १.३ दक्षलक्ष हॅक्टर जमीन शेत आनी हेर पिकावळीखातीर वापरतात. मुखेल पिकां आनी उत्पादन (१००० टनांत) सोरगम- ३९१, बटाट- २०८, द्राक्षां- ८५, खाजूर- ७, गंव- ८५, नाचणे- ४१, मको- ४९ (१९८६).
मोनजातः गोरवां- ९,५२,००, करें-५७०००, मेंढरा- १.८५ दशलक्ष, बोकडयो २.२६ दशलक्ष, कुकडां- १६ दशलक्ष (१९८६).
