मठांत हेच तिथीक ताची जंयती मनयतात. भुरगेपणांत ताच्या आवयबापायन अध्ययनाखातीर ताका काशीक धाडलो. थंयच ताचेर शांकर अदैत मताचो प्रभाव पडलो. तें उपरांत ताणें स्वामी राघबानंदाचें शिश्यत्व आपणायलें अध्ययनाउपरांत तीर्थयात्रां करुन आयल्याउपरांत थंयच्या शिश्यांवांगडा जात्रा करताना रामानंदान खाणाजेवणाचे आनी स्पृश्यास्पृश्यतेच नेम पाळूंक नासलो, म्हण तांच्यावांगडा जेवपाक रामानंदाक न्हयकार मेळ्ळो. हाचो परिणाम म्हण गुरुचे आज्ञेवयल्यान ताणें आपलो उदार दृश्टीकोन आसपी, आनी कर्मकांडाक चडशें म्हत्व न दिवपी रामावत आनी रामानंदी संप्रदाय घडयलो. काशींत पंचगंगा घाटाच्या वाठारांत एक घोलींत मठ स्थापून कबीरादी बारा शिश्यांक उपदेश केलो आनी काशीक वैशाख शुध्द तृतीया, संवत 1467 ( इ. स. 1410 वर्सा ) ताणें संवसार सोडलो अशें अभ्यासक आनी परंपरा मानता. श्रीवैष्णवमतावजभास्कर आनी रामार्चनपध्दति हे दोन ग्रंथ रामानदांन रचल्यात.
उत्तर भारताचे संत परंपरेंत रामानंदाचें स्थान म्हत्वाचें आसा. तो स्वतंत्र प्रज्ञेचो संत आसलो. ताचो प्रभाव त्याकाळांत आनी उपरांत उत्तर भारतांत आध्यात्मिक वातावरणाचेर पडून सगळ्याक व्हडलें परिवर्तन घडून आयलें. त्याकाळचो धर्मीक फुडारी, मार्गदर्शक, जातिवर्णभेदाची बंधनां शिथिल करपी सुदारक, धर्मप्रचाराखातीर संस्कृताबदल हिंदीचो पुरस्कार करपी भाषाभिमानी, भक्तीमार्गान असामान्य संघटक आनी प्रचारक म्हण रामानंदाचें स्थान भारतीय परंपरेंत वैशिश्ट्यपूर्ण मानलां. तीर्थयात्रेंत भारताचें अवलोकन करुन. ताणें आपल्या विचारांक युगधर्मानुरुप उदार वळण दिवन, नव्या संप्रदायाचेवतीन ताणें त्या विचारांचो प्रचार केलो. ताचें उपास्य दैवत राम आसून ताचो मार्ग भक्तीमार्ग आसलो. वैष्णव आनी नाथ संप्रदायाचो ताचेर प्रभाव आसलो. रामभक्तीक रुप दिवपी रामानंद हो आद्य आचार्य. ताचे प्रेरणेंन मध्ययुगांत आनी उपरांतच्या काळांत रामभक्तिचेर हिंदी साहित्य निर्माण जालें. भक्ती मार्गाचें दार सगळ्या जातींच्या लोकांक उक्तें करुन द्लें. ताणें आपलें उदार भावनेन हिंदू आनी मुसलामानांक लागीं हाडपाची फाटभूंय तयार केली. हिंदींतले कितलेशेच कवी रामानंदाक आपलें प्रेरणास्थान मानतात. -कों. वि. सं. मं.
रामानुजन, श्रीनिवास अय्यंगार : (जल्म: 22 डिसेंबर 1887 एरोड – चेन्नर्इ; मरण: 26 एप्रिल 1920 चेन्नर्इ).
भारतीय गणितज्ञ. संख्यासिध्दांत ह्या विशयांतल्या कार्याखातीर प्रसिद्द. ताचो जल्म चेन्नर्इ इलाख्यांतल्या तंजावर जिल्ह्यांत एरोडा हांगा गरीब ब्राह्मण घराण्यांत जालो. ताचें मुळावें शिकप कुंभकोणम् गांवांत जालें. सुरवातीक ताणें स्वताच त्रिकोणमितीचो अभ्यास केलो आनी पिरायेच्या 14 व्या वर्सा ताणें लेनर्ड ऑयलर (1707 – 83) हाणें पर्वसूचित केल्ली ज्या आनी कोज्या ह्या संबंदींचीं प्रमेयां मांडलीं. 1903 त ताका जी. एस्. कार हाच्या सिनॉप्सिस ऑफ एलिमेंटरी रिझल्टस इन प्युअर अँड अँप्लाइड मॅथेमॅटिक्स हो ग्रंथ अभ्यासपाची संद मेळ्ळी. ह्या ग्रंथांत सु. 6,000 प्रमेयां आसलीं आनी तीं सगळीं 1860 वर्सापयलींचीं आसलीं. ह्या ग्रंथाखातीर रामानुजन हाचे शिटूक बुध्दीक गती मेळ्ळी. पूण ताच्या पयलीं गणितांतल्या बऱ्या प्रमाणभूत ग्रंथाकडे संपर्क येवंक नाशिल्ल्यान ताका दर खेपे स्वता मुठावें संशोधन करचें पडलें. ह्या कार्यांत ताणें कितलींशींच नवीं बैजिक श्रेढी सोदून काडल्यात. 1904 त कुभंकोणमच्या सरकारी म्हाविद्यालयांत ताक प्रवेश मेळ्ळो आनी शिश्यवृत्तीय मेळ्ळी. ताचो प्राध्यापक पी. व्ही. शेषू अय्यर हाका रामानुजनाच्या गणितांतलें असामान्य प्रभुत्व जाणवलें आनी ताच्या मार्गदर्शनाखाल रामानुजनाचें वाचन आनी संशोधन चालू जालें. पूण गणिताचो सेगीत अभ्यास करपाच्या नादांत ताणें इंग्लीश भास आनी बाकीच्या विशयांकडे दुर्लक्ष केल्ल्यान तो परिक्षेंत नापास जालें. हाकालागून ताची शिश्यवृत्तीय बंद पडली. ते उपरांत तो पयलीं विशाखापटनमाक आनी उपरांत चेन्नर्इक गेलो. 1906 त तो परत परिक्षेक बसलो आनी परत नापास जालो. हाकालागून ताणें परत परिक्षेंत बसपाचो विचार सोडून दिलो. पूण गणितांतलें आपलें स्वतंत्र कार्य फुडें चालू दवरलें. 1909 त नोकरी सोदता आसताना नेल्लोरचो जिल्हाधिकारी रामचंद्रराव हाचेकडेन ताचो संपर्क आयलो. रामानुजनाक गणितांत आवड आसा, तें पळोवन ताणें रामानुजनाक परत चेन्नर्इक धाडलो. पूण हांगाय ताचो यत्न निश्फळ थरलो. 1912 त ताका मद्रास बंदर विश्र्वस्त मंडळाच्या ( पोर्ट ट्रस्टच्या ) कार्यालयांत नोकरी मेळोवपांत यश आयलें. ह्या वेळार ताणें जर्नल ऑफ द इंडियन मॅथेमॅटिकल सोसायटी ह्या नेमाळ्यांत आपलें लिखाण उजवाडावंक सुरवात केली. ताचो पयलो निबंद बेर्नुली संख्यासंबंदीं आसलो. ते उपरांत श्रेढी, अनंत गुणाकार आनी ळचें मुल्य काडपाखातीर भूमितीय रचना हें संबंदीं ताणें बरयलें. उपरांत ताणें केंब्रिज हांगाचो गणिताचो प्राध्यापक सर गॉडफ्री हॅरल्ड हार्डी हाचेकडेन पत्रवेव्हार सुरु केलो. पयल्या पत्रांत ताणें अविभाज्य संख्येच्या वितरणा संबदींच्या आपल्या संशोधनाविशीं तशेंच गणिताच्या वेगवेगळ्या फांट्यांत स्वता सोदून काडिल्ल्या शंबरापरस चड प्रमेयांसंबंदीं बरयलें. ह्या पत्रवेव्हारान हार्डी प्रभावित जालो. 1914 त ताका रामानुजनाक केंब्रिज हांगाच्या टिनिटी कॉलेजांत प्रवेश मेळ्ळो. हार्डी आनी जे. र्ड. लिटलवड हांच्या मार्गदर्शनाखाल रामानुजनाची उदरगत जाली. तांच्या आदारान रामानुजनाचे निबंद इंग्लीश आनी बाकीच्या युरोपीय नेमाळ्यांतल्यान उजवाडा आयले. 1918 वर्सा रॉयल सोसायटीचो वांगडी आनी
