Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/236

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

तोंड करुन उबो रावता. तेन्ना ताच्या मुखार अंतरपाट धरतात. व्हंकलेचे भयणीचो घोव व्हंकलेक उबारुन माटवांत हाडून न्हवऱ्या भोंवतणी सात वेळा फेरयो मारता. दर फेरी पुराय जातकच व्हंकल, न्हवऱ्याच्या आंगार मुठभर ल्हयो उडयता. सात फेरयो पुराय जातकच व्हंकलेचो भावोजी तिका घेवन न्हवऱ्यामुखार उबो रावता. उपरांत व्हंकलेचेर आनी न्हवंऱ्याचेर बुरखो घालतात आनी मदलो अंतरपाट कडेन काडटात. दोगांय आपआपले बुरखे कडेक काडून समारंभपुर्वक एकामेकांक पळेतात. पुरोयत न्हवऱ्याच्या उजव्या तळ्यार व्हंकलेचो दावो तळवो दवरता आनी दोगांकय मंत्र म्हणूंक लायता. दोगांयच्या जुळयल्लया हातांचेर तो लेंस घालता आनी ताचेर घट दवरता. उपरांत त्या दोगांयच्या वस्त्रांक गांठ मारता. ताचेउपरांत सिंदूरदान हो विधी जाता. तेन्ना न्हवरो व्हंकलेच्या कपलाक तीन वेळां काजळाचो थिपको लायता. मागीर दोगांय एकामेकाक हारसो दाखयतात. उपरांत न्हवरो आपल्या गळ्यांतलो हार व्हंकलेच्या गळ्यांत आनी व्हंकल आपल्या गळ्यांतलो हार न्हवऱ्याच्या गळ्यांत घालता. उपरांत लजा होम जाता. दुसऱ्या दिसा व्हंकल जमिल्या सगळ्या लोकांक खावपाक दिता. लोकांक जर ही व्हंकल समाजघटक म्हूण आपणावची नासत तर तिचें हाताचें अन्न घेनात. तिच्या हातचें अन्न स्विकारप ही आंनदाची गजाल मानतात. ते उपरांत मेजवानी जाता.


बंगाली आचार विचार आपणायल्ल्या राभांचें लग्न चलयेघरा जाता. देज दिवपाक पैशे नासल्यार एकाद्रो आपल्या भावी मांवागेर कांय दीस काम करता आनी मागीर चलयेकडे लग्न जाता.

शेती हो ह्या लोकांचो मुखेल वेवसाय. हाचेभायर ते तेलबियां, भाजीपालो, कड्डणां, ताग हांचींय पिकां काडटात. पीक बरें येवचें आनी जिवांपसून पिकांक राखण मेळची देखून हे लोक कांय धर्मीक विधी आनी पुजा करतात.

वैशाख वा जेष्ठ म्हयन्यांत ब्राह्राण पुरोयत वा अधिकारी म्हूर्त पळोवन विश्र्वकमर्याच्या पुजेचो दिस थारयतात. त्या दिसा कुटुंबांतलो मुखेल न्हावन, धुतवस्त्र न्हेसून, आंगणांत सारयल्ल्या जाग्यार विश्र्वकर्म्याची पुजा करता. उपरांत शेतांतल्या अवजारांचेर तुळशीपानान उदक शिंपडयतात आनीक कुकूम लायता. उपरांत शेतांत वचून थोडीशी जमीन नांगरता आनी घरा येवन इश्टां-वांगड्यां सयत जेवण जेवता. पेरणीवेळार हे लोक शेतांत वचून लक्ष्मीची रपजा करतात आनी थोडेंशें शेंत पेरतात. मार्गशीर्ष म्हयन्यांत शेत कापचेआदी ते माइहन नांवाचो उत्सव करतात. एक बरो दीस पळोवन त्यादिसा कुमारीका शेंतांत वचून लक्ष्मीची पुजा करता. शेताच्या कांय रोप्यांक कुकूम लावन तीं कापतात आनी तांचे दोन भोरे नव्या कपड्यांत बांदून घरा व्हरतात. हे भोरे देवाऱ्यांत आठ दीस दवरतकच घराच्या वा कोठयेच्या दाराच्या खांब्याक बांदून दवरतात. हो सुवाळो जाल्या बगर कोणच शेत कापीनात.

गोरवां, मेंढरां, दुकरां, कुकडां आदी प्राणी पोसून तांचें दूद, मास, तांतयां विकपाचो कांय लोक धंदो चलयतात.

गायेक ते खुबूच पवित्र मानतात आनी एकाद्र्याच्या हातांतल्यान चुकून गाय मेली जाल्यार ताका प्रायश्र्चीत घेवचें पडटा.

राभा लोकांत कांय पोटभेद आसता. प्रंदेशीक नदरेन तांचें गांवगिऱ्या वाठारांत रावपी आनी अस्तंत बंगाल सरकारच्या राखीव वनविभागांतल्यान वसत्यांनी रावपी अशें दोन भेद आसात. खेडेगांवांत रावपी लोक शेती करतात आनी वनविभागांत रावपी मजुरी करतात. ह्या दोन भेंदातल्या लोकांत लग्नसंबंद जुळना.

वंशीक नदरेन अस्तंत बंगालांतल्या राभा हे कोच राभा गटांतले आसात. डाल्टन हाणें राभाचे रंगदणी आनी पाटी अशें दोन भेद सांगल्यात. पाटी लोकांनी बंगाली लोकांच्यो जायत्यो चालिरीती आनी बंगाली भास आपणायल्या आनी एका इतिहासकराच्या मताप्रमाण तांचे रंगदणी, पाटी, मैटोरिया, डाबुरी आनी काचरी अशें पांच भेद आसात. ह्या लोकांमदीं जायते हुसूक वा गोत्रां आसात आनी एका गोत्रांत लग्नसंबंद जायना. - कों. वि. सं. मं.

राम : विष्णुच्या धा अवतारांतलो सातवो अवतार. इक्ष्वाकू कुळांतलो अयोध्येचो राजा दशरथ आनी पाट्टराणी कौसल्या हांचो पूत. अभ्यासकांच्या मतान ताचो काळ इ.स. आदीं 2000 ते 1950. ताची जल्मतीथ चैत्र शु. नम (रामनम) वाल्मीकी मुनीच्या “रामायण” ह्या म्हाकाव्यांत तो आदर्श पूत, एकपत्नीव्रती, महापराक्रमी, सर्वश्रेश्ठ झुजारी आनी