Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/1005

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

कोकणी विश्वकोश : ४ इश्टादो'च्या कार्यालयाक दिसपट्टे अहवाल ताणे दिले असो ताचेर पासपोर्ट (पारपत्र) मेळ्ळी आजी आपली पुर्तुगेज घरकाब्ज मारीया आमेलिआ आजी पुरुषोत्तम काकोडकाश वांगडा तो इंग्लंडाक जेलो. थंयच्याज तो लंडनचे वाटेज १७ मे १९५६ ह्या दिसा मुंबय पश्तलो. मुंबयंत ताणे आपलो दवाएवाजो सुरू केलो आजी परत शजकीय चळवळीकय सुरवात केली. नॅशनल काँग्रेस शोवा संघटनेच्या दोन गटांची ताणे एकवट कश्पाचोय यत्न केलो. २ ते ४ ऑक्टोबर १९५९ त ताणे जेंशजल काँग्रेस गोवाच्या प्रतिनिीधींची गॉय शजकीय पश्शिद घडोवन हाडली. १९६9 त तो नॅशनल काँग्रेस गोवाचो उपाध्यक्ष आसलो. १९६२त गॉय मेकळे जाल्याउपशंत शेश्वडीच ताची नेमणूक बॅशनळ्न काँग्रेश्म गोवाचे अस्थायीसमितीचेर जाली. ही समिती उोंयचे प्रस्कनं अानी आडश्वव्ठींची अभ्यास कश्पाश्वातीर नेमिल्ली, उपशंत तो इंडियल जेंशजल काँग्रेसचो क्रियाशील फुडारी जालो. १९९७ त तो पुर्तुगालाक भारतीय जाशरीक म्हणूज शवपाक गेलो. – कों. वि. सं. मं. हेणेल, जॉर्ज विल्यम फ्रेडरिक : (जल्ञ ऑगस्ट १४७० स्टटगार्ट, जर्मजी), हेणेल, जॉर्ज विल्यम फ्रेडरिक मळीसपण आजी दिव्य वा देवी विचाशंचो ममेळ जाल्लो दिश्टी पडटा. आपले विचार मांडटा आसतजा हेणेलाज द्वंद्वात्मक पद्दतीन वाद - विवादांतल्यान निर्माण जाल्ले संयोगीकरणच श्रेश्ठ आसता. हे गलाचे शजकीय विचाए ताच्या इतिहासाच्या तत्त्वगिळ्याजांतल्यान दिश्टी पडटात, ताच्या मतान सबंद जण, एके दैवी शक्तीचेश् आदारून आझा. देवी शक्ती हें एकच परमतत्त्व आजी सत्य आसा. संवसाशंत अामकां दिशटी पडपी 3ाञी जाणवपी झगळ्यो गजाली ते दैवी शक्तीचोच एक आविश्कार आसा. मानवी इतिहासातल्यो सगळ्यो घडणुको त्या परमतत्त्वाच्या श्वाशेल्या प्रकाशंजी प्रकट जातात. ते देवी शक्तीचे इत्सेळ अाळी तिचे श्वाशेले येवजणेप्रमाणच सणळे आविश्कार घडत आसतात. सादारण मजशांक आपूण आपल्या हेतूप्रमाण वा श्वताचे येवजणेप्रमाण हालचाल कश्ता अशें दिसता, पूण तो ताची भाझ आसा अशें हेगेल मुरवार सांशता. ताच्या मताप्रमाण ती दैवी शक्तीच मजशांच्यो हालचाली घडोवज हाडपाक कारणीभूत आसता. दैवी शक्ती सुरवेक एवंयचे तरी एके क्रियेन्न वा कल्पजेतल्याज प्रकट जाता. उपरांत ते क्रियेक वा कल्पजेक प्रतिक्रिया वा प्रतिकल्पना निर्माण जाता, तिचें बी मूळ क्रियेत वा कल्पजेंतच आझता. क्रिया आजी प्रतिक्रिया हांच्या संघर्शातल्याजच एक समन्वयाची (Synthetic) प्रक्रिया जाता. संवसारांतल्यो सगळ्यो इतिहासीक घडणुको संवसारभर जामला मेळिल्लो एक जर्मज तत्त्वज्ञ. ताचो बापूय येणावळ एवात्याची अधिकारी आशिल्लो, स्टटगार्टचे व्याकश्ण शाळेत प्रवेश करच्या आर्दीच ताणें लॅटीज आशेचें मूळतत्त्व आपले आवयकडच्याल शिकूज घेतिल्ले. शाळेत शिकता आप्ततजाच ताणे टिकात्मक लेश्व, अभिजात साहित्य, शास्त्रीय लेश्वकांचे वेंचीक लेश्व आनी उगणित सिध्दांत एकठांय करून ते एके वव्ठेरीत मांडिल्ले. उपशंत १७८८त आपल्या आवय-बापायच्या आग्रहावयल्याञ तो धर्मशास्त्रयाचे शिक्षण धेवपाश्वातीर टूबिंगल विद्यापिठांत गेलो. १७९0 त धर्मशास्त्राची पदवी घेतल्या उपरांत, तत्त्वमिळ्याव्नाची आजी ग्रीक भाशेची अभ्यास करपाक आजी फ्रैंकफर्ट शाशंजी वावर केलो. त्या वेळार ताणे प्रसिद्द आशिल्ले ग्रीक आजी रोमल ग्रंथ वाचूज काडले. तशेंच त्या वेळाश् ताणे काव्ट तन्वणिन्यानाचो टिकात्मक अभ्यास केली. १७९९त ताच्या बापायक विरोधविकासात्मक पद्दतील घडत आयल्यात आजी हाच्या मुश्वाश्य त्यो अशोच घडत शवतल्यो. ते देवी शकतीचे येवजणे प्रमाण जो कर्तव्याचो वांटो व्यक्तीचेर वा शश्ट्राचेए पडटा तो तांणीं आपणावचोच पडटा. हेगेलच्या मताज वेगवेगळ्या तेंपार, वेणवेणळ्या राश्ट्रांचेर विंगड विंगड जापसालदाएकी आसता. ती जापझालदारकी हुंपपा श्वातीर तीं शश्ट्रां सदांच बळिश्ट आसपाक जाय. शज्य ही चैतळ्य शक्तीचो धरतेवयली देवी अवतार अंमा अाली त्या शज्याची कायदी हो जागरिकांच्या स्वातंत्र्याश्वातीर आशिल्लयाल कायद्याचे पालन कश्पा शिवाय काणश्रीकांचे वेणव्ठे 3शे स्वातंत्र्य कांयच आमळ्ना अशेों तो हाडपाश्वातीर वा शज्याच्या विकासाश्वातीए झुजाची गरज आझता. झुजाक लागूजच एवंयचें शश्ट्र श्रेश्ठ तें थारता. ताच्या मताज राज्याभितल्ले मरण आयिल्लयाज कुटुंबाक आदार कश्पाची जापसालदाश्की हेणलच्या श्वांदार पडली. हाका लाणूज तो श्वाझणी शिकवण्यो दिवपाक लाणलो. उपरांत १८0१ त तो जिळ्हा शारांत गेलो. थंय ताची प्राध्यापक शेलींग कडेन वळएव जालती. उपशंत ते एकठांय येवज काळ्ट तत्त्वणिव्याञावेर अभ्यास करपाक लागले. हाका लागूज हेगलच्या तत्त्वगिल्यालांत झाबारकडेन काव्ट, फेिचे आजी शेलींगाचे विचार सांपडटात. हेणल हो। किरिस्तांव संस्कृतायेच्या प्रभावांतल्याज वयर सरिल्लो एक अस्सल आदर्शवादी आशिल्लो. ताच्या लिश्वाणानं तर्कशास्त्र, मैमीक गिळ्यान, की. वि.-६३ ६९३ संबंद थारायतजा अमुकच एक कायदो वा जेम पाळपाची गरज जासता. शज्याचो मुरवेली हो दैवी शक्तीची देण आशिल्लद्यान तो कसल्नेय जिर्णय घेवपाक समर्थ आमता, अशे रितीन हेशलाज आपणाले राजकीय विचार मांडटा आसतजा शशृट्राचे वा शश्ट्रमुश्वेल्याचे आक्रमक वृतीक म्हत्त्व दिलां, ताच्या विचाशंत एकमाएको बदलन जायत शविल्लयाचे झपशट जाता. ताचें तत्त्वणिब्याज अमूकच अशा एका सिध्दांताचेर आदारिल्ले जा.