152
Su saindang mga ngosé nagkikirimotkimot nin mga tataramon, na maluhay pa ki sa hininghing kan mga dahon asin orog pang maalimyo ki sa angkas na tagob nin amyo na naghohoyophdéyop sa tanaman. Horas na ito na su mga mangindara sa danaw sa saindang pag- urawa kan limpoy kan pandleng paglomlom sa kahapo- non, inoorutwal sa ibabaw kan mga alon su saindang mga maogma asin sorosaradit na mga payo sa paghi- linghiling asin pagpataratara kan saindang mga awit sa nagsasagobésob na tala-init. Sabi mga bughaw su saindang mga mata asin mga bihok, na nagkakaporo- tongan nin mga tinanom sa tibig na may mga btrak na puti asin pula; sabi mandiitmandiit ibinabantéag kan mga mapuptting alisabo su saindang mga hinoré- kol na panglawas, na orog pang mga mapuputi ki sa alisabo mansana, asin sa pagdatong na bulanos kan kabanggihon pinoponan ninda an saindang diosnon na kawat asin minapadangog sinda nin katakatakang mga togtog na baga halé sa mga arpa edlica; sinasabi man na... alagad magbalik kita sa satong mga bagong-tawo asin satiyang dangogén an katapusan kan saindang olayélay. Sinabihan ni Ibarra si Maria Clara:
“Noodmaé bago magdaliwawa an kaagahon maootob an saimong mawot. Ngunyan na banggi iiposon ko gabés tanganing daing magktlang.”
“Kun siring susuratan ko an sakong mga amiga tanganing domirigdi. !Gibéhang gayo na dai makabi- lang sat6 su cura!”
“Neata?”
“Ta garo akong pinagbabantayan. Nakakaraot sak6 an saiyang hardrom asin malaébog na mga mata; kun ipinopotitok sakuyé natatékot ako. Kun mindtaram sakuya, may tingog syang... sinasabihan ako nin mga bagay na bihira, mga lubos na dai masayodan, mga ka- takatakang bulanos... sarong baldit (292) hinapot ako kun dai ko pinangatoroganan su mga strat kan sakong ina; sa akalaé ko rongawrongaw nin kadikit. Su amiga kong si Sinang asin si Andeng na kasama ko sa pagsoso (298) magkasi, nagsabi sakuyé na kulangkulang-daa- tara dai nagkakaon, dai nagpaparigos asin sa kadiklo- man nageérok. !Giboha na dai makadigdi!”’
“Dai ta mahihimo na dai sya anyayahan,” an simbag ni Ibarra na may iniisip. “Iyan an ipinagboboot kan mga kaugalean digdi sa Kaporoan; nasa saimong ha-
