149
kan nangyari.
“!Kun muya nyang makauli su nawara saiya,” an sabi pa, “hagadon nya sa saiyang San Antonio o mag- sombong sya sa nuncio!’ (282)
Nin huli kaini, pinaluwas si Sisa sa cuartel, haros ipagtoldang ta habeng maghir6.
Kan sa tahaw na kan lansangan, lominakaw pasiring sa saiyang harong, marikaés, daing soklob su payo, dai nahugayan su bihok asin sa haray6 su paghiling. Ma- kosogon su saldang sa lontokan asin dai nin panganoron na makalipod kan liwanag kaito; nanghiriré-hiré su mga dahon kan mga kahoy huli kan hoyophéyop ninsi doros, haros mamara na su lansangan; dai, mayé min- san sarong (1) yamon na nangahas humaray6 sa lin- dong kan mga sanga.
Sa katapusan nakaabot man giraray si Sisa sa sa- fyang haronghérong. Lominaog duman, daing koroka- alo, daing gimokgimok; linibot ito, lominuwas, lomina- kaw minsan saén. Dangan nagdalagan sa harong ni gurang Tasio, nagapod sa tata, alagad dai duman su gurang. Nagbalik su daing palad sa saiyang harong asin nagpooén nin pagapod sa halangkawon na tingog: “!Basilio! !Crispin!” asin mandiit-mandiit minaérong asin nanghihimaté. Inoolit kan aniningal su saiyang tingog; su mahamis na inorokotok kan tubig sa haran- ing salog, su tinagistagis kan mga dahon kan mga ka- wayan iyo lamang an mga tingog sa kaawagan. Omi- napod liwat, sominakat sa kalangkaw4én, tominaroron sa sarong (1) salogan, dominalohog sa salog; nalalaga- lag su saiyang mga mata sa katakotakot na paghiling, nagtataga-roroliwanag nin mga burthay na saga, pa- katapus, nangdidiriklom, siring kan langit sa bangging nagbabarongbarong: masasabing nagsisirisiri su ilaw kan pagisip asin madalé nang maparong.
Suminakat naman sa saiyang harongharong, tomint- kaw sa banig na hinigdadn ninda kan bangging tomina- likod, itiningkélag su mga mata asin nakita an sarong (1) paknit na gubing ni Basilio sa poro nin kawayan sa dingding okun lanob, na dongaw sa harani kan ang- pas. Bominuhat, kinoa ito asin pinaghilinghiling sa liwanag kan tala-init; an kapaknit na ito may mga dig- té nin dugé. Alagad garong dai ito nahiling ni Sisa, tara lominisad asin padagos na pigparahilinghiling ito sa tahaw kan nagaatak-atak na saldang, saiyang initaas;
