102
Su safiyang k6k6 natotékod kan saiyang palad, pinag- hihilinghiling su l4ad na madilaw (208) na halé sa baga, na an agi sanang mga baga kaini nagigi tolos na abo; sarong mamond6é na hoyom minabanggraw sa safyang lawog. Nagigiromdoman nya su makaoogmang pato- odan dapit sa koron asin kalayo na ipinaokod. An sabi kan barobata:
Nagtukaw si Maitom, sinoldot ni Mapula, Kan maaban-aban kominalékagd.
Aki pa sya asin namimidbid na nagkaigwa nin pana- hon na sya magayon asin mabansay. Su saiyang mga ma- ta, siring man su saiyang kalag, na garong itinao nya sa saiyang mga aki, magayon, haralabé su saiyang pirok asin hararom su paghiling; marayrahay su pagkaguthit. . ... Lyo an sinasabi kan mga tagalog na kayumangging kaligatan, kun sa pagkasayod, kayumanggi, an kuray malinig asin dalisay. Minsan ngani aki pa sya, an sakit okun, sakalé, an punaw, nagpoon nin pagkalog sa mga malulungsing pisngi; su saiyang mahibog na bihok, na kan énot na panahon kagayonan asin samno kan saiyang pagkatawo, kun hisay pa, bakong kalandian, kundi sa kaugalean; sarong (1) pinotos na masipag na gayo, ma- yong mga agwita asin mga payneta.
Dai nin lusadlisad sa harong sa laog nin nagkapirang aldaw, nagtahi sya nin sarong (1) bad6é na ipinapata- pos saiya sa lalong madaleng panahén. Sya, sa pagka- mit nin kuwarta dai suminimba kan 4gang ito, tara an panahon na ito gindmit nya sa pagduman asin sa pag- halé sa banwaan na dai makilang sa duwang (2) ho- ras! _. lan kadukhaan nakakadara sa pagkasala! ~~ Pagkahaman kan saiyang gibo, ihinatod nya sa kagsa- diri, alagad ini nanugang babayadan sya.
Sa bilég na maghapon pinaghorophérop nya an ka- gayagayahan sa laog nin kabanggihon naaraman nyang madatong su safyang mga aki asin nagisip syang abia- bian an mga ito. Bominakal nin sardinas, pominodd sa saiyang sadit na tanaman nin mga marayrahay na ka- matis ta batid nyang iyo an kakanon na amoma ni Cris- pin; nanghagad sa saiyang kanatad (209) na si fildso- fong Tasio, na igwang kabangang (1/2) kilometro an ra- yo kan pinageérokan, nin tapang op6n asin paa nin damo- lag, mga ikabubtihay na amoma man ni Basilio. Asin pa- no nin pagl4om nagsobong nin maputing bagas na inonay
