INGHEAN AN CHEANNAIDHE
Tá tamall fada anois a bhí fear i n‑a chómhnaighe i mbaile mór Chorcaighe. Fear saidhbhir agus ceannaidhe fairrge do b’eadh é. Do bhíodh luingeas ag teacht thar lear chuige. Do bhí aon inghean amháin aige gur b’é an ainm a bhi uirthi Máire Bhán. Do thuill sí an ainm sin mar ni raibh (sí) sa bhaile mhór aon chailín comh deas comh maordha léi. Ni raibh aoinne cloinne age n‑a muinntir ach í agus do mhéaduigh sin uirrim agus grádh na ndaoine don inghean óg so.
Ba ghnáthach le captaen óg luinge teacht ar cuaird go tig an cheannaidhe go minic agus do bhíodh sé ana-cheanamhail ar Mháire Bhán. Bhí Máire ag tuitim i ngrádh leis i gan fhios di féin. Nuair a imthigheadh sé ó’n gcuan do bhíodh uaigneas agus díombáidh an domhain uirthi, ach ní bhíodh a fhios aici cad é an fáth. Ní raibh aon fhear óg uasal timpall ná go raibh ag tnúth le Máire Bhán a dh’fhagháil le pósadh, ach ni raibh aon mhaith d’aoinne bheith á lorg. Ní phósfadh sí aon fhear ach an captaen óg. Níor mhaith le n‑a muinntir í thabhairt le pósadh dó san. Do b’fhearr leó í bheith i n‑a gcómhgar féin. D’fhan Máire bliadhanta gan pósadh. Deireadh sí i n‑a haigne féin: « Dá bhfaigheadh m’athair bás, bheadh sé ar mo chumas mo rogha fear a phósadh ».
Do bhí an scéal go maith agus do tháinig galar éigin ar a h‑athair agus bhí sé ag dul chun báis. D’fhág sé a thigh is a áit agus a chuid saidhbhris ag Máire, mar ní raibh aoinne eile muirir air. Nuair a fuair sé bás, má bhí Máire brónach bhí sí sásta d’fhonn is go mbeadh an captaen óg le pósadh aici.
Níor bh’fhada i n‑a dhiaidh sin gur tháinig an long chun cuain agus do tháinig an captaen óg go dtí an tig; ach ní raibh an ceannaidhe roimis, ach mara raibh bhí Máire Bhán
