Talk:Eŭropa Konstitucio preamblo

--Remush 14:41, 11 May 2005 (UTC) Provu skribi viajn komentojn bonorde, temon post temo. Ne forgesu ensaluti.

Pri "preamblo".

Difino

Bv. aldoni en NPIV kaj ReVo la jenan difinon de

preambl/o:

1. enkonduko uzita de leĝisto aŭ oratoro por klarigi siajn intencojn.
2. teksto, lokita je la komenco de Konstitucio, kiu rememorigas pri la ĉefaj principoj de la publika juro.
3. oratoraĵo kiu temas pri ĝeneralaj konsideroj, kaj per kiu komenciĝas diplomataj aktoj, novaj aŭ malnovaj.
4. (ironie) Malprecizaj, bombastaj frazoj, kiuj ne rilatas al la temo de la posta dokumento.
5. Muzikaĵo, ludita antaŭ la ĉefa parto, aŭ antaŭ religia ceremonio.

Sinonimoj: prezento de la motivoj, motivado, motivaro.
La tono kaj la frazkonstruo uzita en "preamblo" estas aparta.
Ekz. : vidu http://wikisource.org/wiki/Euxropa_Konstitucio_preamblo

Etimologio

PER (=antaŭen) + AMBH (=ambaŭ flanke) + EL (=iri)

• La Hindo-Eŭropa radiko AMBH donis la sekvajn vortojn en Esperanto: ambaŭ ambicio ambigua ambivalenco amblo ambulanco ambulatorio amfi- amfiarko amfibioj amfibolo amfibologio amfibrako amfiktiono amfineŭroj amfiokso amfiteatro amfiumo amforo amfotera ampolo preamblo
• La Hindo-Eŭropa radiko EL donis la sekvajn vortojn en Esperanto: alegro aleo amblo ambulanco ambulatorio ekzili elasmobrankoj elasta elastino elastomero prozelito somnambulo preamblo
• tra la latina: praeambulus: kiu marŝas antaŭe > kio antaŭas.
  ambulare: ĉirkaŭiri > promeni > iri
• Preamblo = antaŭpromenado

tradukoj

CS  PREAMBULE
DA  PRÆAMBEL
DE  PRÄAMBEL
EL  ΠΡΟΟΙΜΙΟ
EN  PREAMBLE
ES  PREÁMBULO
ET  PREAMBUL
FI  JOHDANTO
FR  PRÉAMBULE
HU  PREAMBULUM
IT  PREAMBOLO
LT  PREAMBULĖ
LV  PREAMBULA
MT  PREAMBOLU
NL  PREAMBULE
PL  PREAMBUŁA
PT  PREÂMBULO
SK  PREAMBULA
SL  PREAMBULA
SV  INGRESS

Laŭ regulo 15, la vorto estas Esperanta. Ĉu ĝi iĝos komuna aŭ malaperos, ni scios post 100 jaroj. Ĝia uzo estas limigita al leĝaj tekstoj, kiujn malmultegas en Esperanto. Eblas ke ĝi pli ofte uziĝos laŭ la senco (4).

Preamblo troviĝas ĉe

        Grosses Wörterbuch Esperanto-Deutsch
        Nova Vortaro Esperanto-Japana
        Grand Ditionnaire Français-Espéranto
        kaj plej  eble aliajn...

Bonvolu kontroli ĉu "preamblo" en via nacia lingvo, estas simile difinita.