Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/27

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

gub. kowieńska, nad Drujką, na gran. z pow. dziśnieńskim, najbardziej na wschód wysunięty punkt gub. kowieńskiej.

Alchimowszczyzna, wś, na. pół. krańcu pow. borysowskiego. gm. Dokszyce, 3-ci stan pol. i 4-ty okr. sąd. (dokszycki).

Alck, (niem.), wś, pow. szyłokarczemski okr. reg. gąbiński, 235 mk.

Alden, jez., ob. Mielno.

Aldendorf, (niem.), ob. Starawieś.

Alechnowicze, Olechnowicze, st. dr. żel. libawsko-romeńskiej, na przestrzeni Mińsk-Wilno, między Radoszkowiczami a Uszą, o 44 w. od Mińska.

Aleja, Oleja, rz., dopływ z prawej str. rz. Upie, która do Szeszuwy z lewej str. wpada.

Aleksandrów, -owo, nazwa bardzo wielu wsi i osad przeważnie w bieżącem stuleciu założonych w obrębie Król. Polskiego; np. 1.) Osada, zwana też A. łęczyczki albo fabryczny, przedtem miasto, pow. łódzki, gm. Brużyca Wielka, należy do sądu pokoju w Łodzi, posiada st. poczt. i tel. międzynarodową, dwa kościoły: katol. drewn. i ewang. A. założony został w 1818 r. i zaludniony przeważnie przez Niemców. W 1824 r. miał 340 dm. i 2955 mk., w tej liczbie sukienników 365 (242 majstrów), 8 postrzygaczy farbierni i t. p. W 1858 było 2886 mk., obecnie liczą około 4,000. Ludność A. zajmuje się rękodzielnictwem dla poblizkiej Łodzi odległej o 12 w. i połączonej z A. drogą bitą. W samym A istnieje fabryka wyrobów wełnianych. A., par. katol. dek. łódzkiego, liczy 1300 dusz. 2.) A., gm., p. biłgorajski, sąd gm. ok. IV w Józefowie o 8 w. st. p. w Biłgoraju ludność gminy 4827. 3.) A., wś, pow. opoczyński, gm. Niewierszyn. par. Dąbrowa, szkoła wiejska. 4.) A., wś, pow. Końskie, gm. Chlewiska, fabr. żelaza zatrudnia 26 rob. i produkuje za 33,750 rs. rocznie. 5.) A., wś, pow. włodawski, gm. Romanów, par. Wisznice 1020 morg. rozl. 6.) A., wś, pow radomski, gm. Gzowice, par. Radom. 7.) A., wś, należąca do ordynacyi Zamojskich, pow biłgorajski, gm. Aleksandrów, posiada urząd gminny. 8.) A., wś, pow. nowo-miński, śród lasów na prawym brzegu Wisły się ciągnących, przy drodze z Wawru do Młondza. 9.) A., wś i fol. pow. kalwaryjski, gm. Lubów, par. w Grażyszkach, st. p. w Kalwaryi. 10.) A., kolonia, pow. łukowski, gm. Gołąbki, par. Węgrów, st. p. w Łukowie; rozl. 684 morgi. 11.) A., kol., pow. turecki, gm. Wichertów, w dobrach niegdyś arcybis. gnieźnieńskich, dziś majoratu wichertowskiego. 12.) A., fol. majoratu Kościelnica (hr. Tolla), pow. turecki, gm. Kościelnica, tuż pod Uniejowem; budynki przerobione ze stajen, zajmowanych niegdyś przez szaserów polskich, konsystujących zwykle w Uniejowie, który obfituje w pastwiska i łąki. Br. Ch.

Aleksandrów, 1.) okrąg wiejski, pow. dziśnieński, gm. Ihumenów, liczy w swoim obrębie wsie Bołkoły i Taboły. 2.) A., po lit. Aleksandrawa, mko pryw. i dwór, pow. nowoaleksandrowski, gub. kow., między górami i jeziorkami, o 31 w. od Nowoaleksandrowska. Paraf. kościół katol. Ś. Franciszka Serafickiego 1796 przez hr. Ign. Morykoni wzniesiony. Parafia katol. dekan. nowoaleksandrowskiego dusz 2342. 3.) A. Wielki i Mały, daw. Porosiatków W. i M., wsie, pow. uszycki, należały do Mniszchów, później do Stadnickich, od których nabył je gen. Lüders i przezwał Aleksandrowem. Ludn. 504 dusz męz. (147 jednodworców); ziemia górzysta, glinkowata. Dr. M. 4.) A ob. Puszkary. 5.) Por. Aleksandrowo.

Aleksandrów, 1.) m. pow. gub. ekaterynosławskiej od r. 1775, daw. twierdza, o 1578 w. od Petersburga nad rz. Mokrą Moskowką, o 2 w. od Dniepru, os. bardzo staroż., okolica pełna kurhanów; niedaleko na wyspie dnieprowskiej była główna siedziba siczy zaporoskiej, 5733 mk. Pow. A., najobszerniejszy w gub., 8641 w. kw. rozl., ma charakter lesisty, stepowy, grunt czarnoziem ale brak wody, 185 tys. mk., zajętych rolnict. 2.) A., m. p. g. włodzimirskiej o 1¾ w. od st. t. n. moskiewsko-jarosławskiej dr. ż., o 711 w. od Petersburga, 7140 mk., st. p., handel i przemysł, szczególnie farbierski, rozwinięty. A. pow. ma 83 tys. mk, 3126 w. kw. rozl., powierzchnia płaska. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem i przemysłem bawełnianym (Siemienow).

Aleksandrów w W. Ks. P. i w Prusiech, ob. Aleksandrowo.

Aleksandrów, ob. Aleksandrowice na Szlązku austr.

Aleksandrowice, wś., pow. krakowski, sąd pow. w Liszkach, o 8 kil. od Liszek, 1641 n. a. morgów. rozl., dm. 32, ludno 274, parafia w Morawicy. Przez A. przechodzi kolej półn. Cesarza Ferdynanda. Wieś ta była w 16 w. własnością Jana Karmińskiego jednego, z pierwszych zwolenników reformacyi, który w r. 1591 po zburzeniu zboru kalwińskiego w Krakowie dwór swój kalwinom krakowskim na zbór ofiarował. Zbór aleksandrowicki zburzyło pospólstwo krakowskie w napadzie nocnym w. r. 1613. Kalwini do Wielkiej Wsi się przenieśli. Koło 1625 Samuel syn Piotra Gołuchowskiego ówczesnego dziedzica A. przeszedł na katolicyzm i na zawsze inowierców ztąd wydalił. Do A należą przysiołki Kochanówka i Stefanówka. M. M.

Aleksandrowice, Aleksandrów, Alexanderfeld, gmina pow. bielskiego na Szląsku austr., łącznie z gminą Stare Bielsko ludno 3927. W kat. par. Bielsko.

Aleksandrówka, 1.) wś, pow. suwalski, gm. Andrzejewo, o 22 w. od miasta gub. Suwałki