Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/112

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

zienicki, gm. i par. Tczów, obecnie 704 mk. i dom. 83; w 1827 r. było 538 mieszk., 80 dom. Włościanie mają 1509 mórg ziemi.

Bartodzieje, 1.) niem. Bartelsee, wieś i domin., pow. wągrowiecki, 760 morg. rozl., 13 dm., 153 mk., 77 ew., 76 kat., 39 analf., st. p. i gość. Wągrowiec o 4 kil, st. koi. żel. Rogoźno o 6 kil. 2.) B.-Małe, Klein-Bartelsee, wieś, pow. bydgoski, 2 miejsc.: B. i leśnictwo Smuga; 176 dm., 1900 mk., 1250 ew., 650 kat. 517 analf. 3.) B.-Wielkie, Gross-Bartelsee, wieś, pow. bydgoski, 34 dm., 331 mk., 251 ew., 80 kat.; 65 analf.

Bartodziejewice, osada, pow. inowrocławski, ob. Gaj.

Bartojcie, wś, pow. trocki, o 2 w. od stacyi Koszedary.

Bartołdowice, ob. Bartowice na Szląsku austr.

Bartołdy, wś, pow. ciechanowski, gm. t. n., par. Zielona, na prawo od drogi bitej z Ciechanowa do Przasnysza, o 6 w. na połd.-zach od Pzasnysza, ma 200 mk., drobni właściciele, wiatrak. Gmina B. należy do s. gm. okr. II w Opinogórze, st. p. w Przasnyszu, odległa od Ciechanowa wiorst 14. Szkółek w gminie 3, ludność 3648.

Bartółty małe, po niem. Klein Bartelsdorf, wś, pow. olsztyński.

Bartółty wielkie, po niem. Gross-Bartelsdorf, wś kość. katolicka, pow. olsztyński, dawniej była w posiadaniu, familii Kromerów, pokrewnej z Kromerem bisk. warmińskim i dotąd żyją w B. Kromerowie. Do parafii B. należą wsie: B., Leszno, Marcinkowo, Kierzbuń, Południewo, Grabowo, Pirk.

Bartonia, in. Barcka Ziemia (ob.)

Bartosfalva, ob. Bartoszowce.

Bartosz, jez., pow. krotoszyński.

Bartosze, 2 folw. w pow. lublinieckim. 1) w pobliżu Cieszowy. 2) pod Kosięcinem, dziś zniesiony; pozostała tylko nazwa pola.

Bartosze, niem. Bartossen, wś, pow. ełcki, niedaleko Ełku.

Bartoszew, wś rządowa, pow. krasnostawski, gm. Izbica (opuszczona u Zinberga).

Bartoszewice, 1.) wieś, pow. krobski, 13 dm., 70 mk., 21 ew., 49 kat., 16 analf. 2.) B., domin., pow. krobski, 1548 morg. rozl., 10 dm., 148 mk., 44 ew., 104 kat., 49 analf., stac. p. Jutrosin o 4 kil., gość. w miejscu, stac. kol. żel. Rawicz o 19 kil.

Bartoszewice, niem. Bartoschewicz, wś rycerska, pow. chełmiński, niedaleko Wąbrzeźna, par. Płużnica.

Bartoszewiny, wś poduchowna, pow. opatowski, gm. i par. Słupia Nowa, u stóp góry Sto-krzyskiej od połd., śród lasów. W 1827 posiadała 14 dom i 127 mieszk., obecnie 31 domów.

Bartoszki, 1.) niem. Bartoschken, wś, pow. niborski, niedaleko Niborga. 2.) B., wś, pow. szczycieński.

Bartoszów, niem. Barschdorf, wś, pow. lignicki.

Bartoszowce, po węg. Bartosfalva, wieś w hrabstwie szaryskiem (Węg.), kościół katol. flial., łąki, pastwiska, lasy, 518 mk.

Bartoszowe, wś, pow. lipnowski, gm. Obrowo, rozl. 218 mórg., 10 dm., 88 mk.

Bartoszówka, wś, pow. rawski, gm. Gortatowice, par. Sierzchowy. Na prawo od drogi bitej z Rawy do Nowego-Miasta. W 1827 miała 27 dm. i 189 mieszk. Do dóbr B. należą wsie: B., Mroczkowice i Wiechniewice.

Bartoszy las, Bartoszów las, wś, pow. kościerski, par. Stara Kiszewa.

Bartoszyce, Barsztyn, niem. Bartenstein, miasto, pow. frylądzki, nad Łyną, liczy 6500 mk., ma gimnazyum, 7 jarmarków, st. p., st. dr. żel. z Królewca do Korschen, o 58 kil. od Królewca, posiadało niegdyś zamek w komturacie Balgi, założone 1326 przez komtura Dytrycha von Altenburg. Roku 1656 zjechali się tutaj Gustaw Adolf król szwedzki, z elektorem brandeburskim, Fryderykiem Wilhelmem. Miasto to dawniej nazywano także Bartelstein, a to na pamiątkę biskupa Bartłomieja (zapewne sambieńskiego), który się wiele przyłożył do nawrócenia Prusaków. Statua tegoż biskupa kamienna, ukrywała się długo w ciemnym i nieznanym zakątku, dopiero 1767 r. ustawioną została na rynku, na pięknym postumencie. Miasto to w 1852 r. liczyło 3,600 mieszkańców.

Bartoszyszki, dobra, pow. maryampolski, na początku bieżącego stulecia należały do Andrzeja Józefa Norejki; od niego nabył je Samuel Szulc, i dotąd w rodzinie Szulców zostają.

Bartów, rz. przymorska między Niemnem a Dźwiną, ma źródła blizko źródeł Sałanty, na półn. od jez. Płotele, płynie do Masiad ze wschodu na zach., potem skręca się ku półn. aż do Szkud, a ztąd znowu ku wielkiemu zachodowi, i wpada do Lipawskiego jeziora w południowem jego zakończeniu. Wody tej rzeczki łączą się strugą Tosecz z jeziorem Papen, po za przymorskiemi wzgórkami, leżącem na południu od Lipawy, a Lipawskie jezioro, do którego Bartów wpada, ulewa swe wody do portu lipawskiego pod miastem tegoż nazwiska. Do Bartowa wpada pod Szkudami od prawego brzegu naprzód Luba z rzeką Szatawą i Gunton, następnie Rumbi z Pizarosiem, do którego jeszcze uchodzi Sartis i Kal; następnie do Bartowa uchodzi struga płynąca od wsi Brusel w połączeniu z pograniczną Saryą, do której z prawego brzegu wpada znowu Wisdwid i Gulbena, a następnie Wartaga z lewego