Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/807

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

ताणें गणपतीचेर खूब पदांय रचल्यांत .ताचीं सासुर ,माहेर,कामधेनू आनी हेर पदां खूब प्रसिध्द आसात.


दर वर्सा मार्गशीर्ष म्हयन्यांत ताचे पुण्यतिथीनिमतान व्हड उत्सव मनयतात.


मोरायस ,जे.बी.(जल्म २९ जून १९३३,कल्लमुंडकूर,दक्षिण कन्नड,कर्नाटक).


नामनेचो कोंकणी कवी .ताचें मूळ नांव जॉन बापतिस्त मोरायस.पूण ताका जे.बी.मोरायस ह्याच नांवान चड वळखतात. ताचो जल्म एका मध्यमवर्गीय घराण्यांत जालो. ताचो बापूय बेंजमीन मोरायस गांवांत शिकोवपाचें काम करतालो.जे.बी.न आपलें मुळावें शिक्षण गांवाच्या लिटल फ्लावर इश्कोलांत घेतलें.उपरांत किरें गांवांत पोंपय माध्यमिक शाळेंत मॅट्रिक जातकच तो १९५१ वर्सा नोकरेच्या निमतान मुंबय गेलो.थंय ताका कपंनीत काम करता.२३ मे १९५७ वर्सा श्रीमती मेटिल्डा पींज हिचे लागीं ताचें लग्न जालें. ताका चार पूत आसात.


भुरगेपणासावनच ताका कविता बरोवपाची देण लाभिल्ली .शाळेंत शिकतना ताच्यो कोंकणी कविता कानडी लिपेंयतल्या कोंकणी नेमाळ्यांनी छापून येताल्यो .मुंबय पावतकच ताणें 'रोमियो आनी जुलियेट' कोंकणी प्रचार मंडळान १९५४ वर्सा उजवाडाक हाडलां. १९५८-५९ काळांत ताणें 'रिडर्स डायजेस्ट' आनी 'कोंकणी दायज' नेमाळें संपादित केलें. १९६१ वर्सा सावन मुंबयचे आकाशवणीचेर ताच्यो कविता,कथा आनी उलोवपां प्रसारीत जावंक लागलीं.ताचो पयलो कविता झेलो नवी व्हंकल १९७७ लर्सा फादर विल्यम सिल्वान हाणें संपादित केला आनी मंगळुरच्या प्रगती प्रकाशनान तो उजवाडाक हाडला १९६४-७६ मेरेन मुंबयसावन उजवाडा येवपी पैणारी ह्या कोंकणी सातोळ्याच्या सल्लागार मंडळाचो वांगडी म्हूण ताणें काम केलां.१९७८ वर्सा पैणारी सातोळ्यांत ताची 'अंत्य नासल्लें स्वपण' (नामनेचो साहित्यिक डॉ.शिवराम कारंतच्या 'चीमन दुडी' कांदबरीचो अणकार) कांदबरी उजवाडाक हाडली.ताच्यो 'निसराल्ल्याक लोटून घालो' (१९७४) 'बोलप्यां मदली शेळी' (१९७६) ,'जरलो गेम्स आनी वाटीस शेणय' ह्यो इंग्लीश साहित्यापसून अणकार केल्ल्यो कादंबऱ्यो पैणारी सातोळ्यान उजवाडाक हाडल्यो १९८० वर्सा ताचो 'कोशेडतान केल्लो खून' हो काणयांझेलो मंगळुरच्या राकणो प्रकाशनान उजवाडाक हाडला.तातूंत ७ काणयो आसात.ह्या पुस्तकाक गोंयच्या कोंकणी भाशा मंडळाचें इनाम मेळ्ळां.१९८३ वर्सा ताचें मंगळुरचीं उज्वल रत्ना नांवाचें एक म्हत्वाचें पुस्तक मंगळुरच्या पुनव प्रकाशनान उजवाडाक हाडलें.हातूंत दक्षिण कन्नड जिल्ह्यांत साहित्यिक ,समाजीक ,वैजकी आनी हेर मळांनी तोलामोलाची सेवा केल्ल्या ८ किरिस्तांव मानेस्तांची वळख दिल्ल्या .स्वामी सुप्रियान संपादीत केल्ल्या १९८४ वर्सा उजवाडाक आयिल्ल्या ताच्या 'भितरलें तुफान' कविता झेल्याक साहित्य अकादेमी पुरस्कार मेळ्ळा.हातूंत २८ कवितांचो आस्पाव आसा.हाचेभायर ताणें डॉ.र.स.मुगाळिचें 'हिस्टरी ऑफ कन्नड लिटरेचर' पुस्तक कोंकणीत अणकारीत केलां. साहित्य अकादमीन तें 'कन्नड साहित्याचा इतिहास' ह्या नांवान १९८९ वर्सा उडवाडाक हाडलां. १९८९ वर्सासावन राखणो सातोळ्याचेर कांय काळ ताचें 'दिव्यामृत' खंडकाव्य उजवाडा येतालें. हें काव्य बायबलांतल्या कथांचेर आनी घडितांचेर आदारून बरयलां. गोंयच्या सरस्पत प्रकाशनान ताचो 'फतिफराची बायल' एकांकी संग्रह १९९० वर्सा देवनागरी लिपयेंत उजवाडा हाडला. गोंयच्या णव्या वर्गाच्या कोंकणी पाठ्यपुस्तकांत ताची 'भागी म्हजो गांव' कविता आसा.



जे.बी .मोरायस हाणें कोंकणी कविता ,लेख, कथा,नाटकुलीं,नाटक ,अणकार ,कादंबरी ,खंडकाव्य आदी साहित्यप्रकार केळयल्यात.ताचीं कांय नाटकांय माचयेर आयल्यांत .तो साहित्य अकादेमीच्या आनी देर संस्थांच्या कार्यावळींनी वांटो घेतालो.१९८५ वर्सा ताच्या भितरलें तुफआन ह्या कविताझेल्याक ,१ डिसेंबर १९९० वर्सा ताच्या कोंकणी साहित्यीक वावराक लागून महाराष्ट्र सरकारान १ लाख रूपयांचो 'महाराष्ट्र गौरव पुरस्कार' दिला. २७ जानेवारी १९९१ ह्या दिसा 'कलासागर' मुंबय संस्थेन ताका 'कविराय' हें बिरूद दिलां. कोंकणी सभा 'राखणो',कोंकणी परजेची जमात , 'पार्क डेवीस' ,'कर्नाटक संघ', 'कोंकणी परब' आदी संस्थांनी ताचे भोवमान केल्यात .१६ आनी १७ जानेवारी १९९३ ह्या दिसा गोंयच्या मडगांव जाल्ल्या १९ व्या अखिल भारतीय कोंकणी परिशदेचो तो अध्यक्ष आशिल्लो.


बेडमिंटन आनी टेबल टेननीस हे ताचे आवडीच खेळ .मंगळूच्या राकणो सातोळ्याच्या सल्लागार मंडळाचो तो वांगडी आसा. तेचपरी मुंबय ,कोंकणी भाशा मंडळाचो सरचिटणीस जावन कोंकणीची सेवा करता.